Wat is de waarde van wetenschappelijk onderwijs? De discussies lijken te overlappen, de conclusies zijn uiteenlopend. Om orde te scheppen in de chaos - een lijst met lees-, kijk- en luistertips. Zorg je dat je niet verdwaalt?

Studieschuld

Luister: Lekker lenen?

Een torenhoge studieschuld. De student van vandaag weet niet beter. Hoe wordt deze schuld ervaren? En wat zijn de gevolgen voor een toekomstige hypotheekaanvraag? Dat en meer in een zesdelige podcast serie over studieschuld, waarin journalisten Volkan, Meike en Tessa van Trees de gevolgen onderzoeken van het nieuwe sociale leenstelsel.

Lees: Drs. Job en de schuldenberg

De studieschulden worden hoger en hoger. En dat terwijl de keuzevrijheid voor studenten afneemt. Dus wél schuld maken maar niét kiezen waarvoor? Inderdaad. Betalen en bepalen gaan niet langer samen.

Werkdruk

Lees: Waarom ik ontslag neem bij de universiteit

Eelco Runia, hoogleraar aan de Rijksuniversiteit Groningen, diende begin dit jaar zijn ontslag in vanwege de doorgeslagen marktwerking aan 'zijn' universiteit. Zijn verklaring verscheen in het NRC. 

Lees: Are you in a bull-shit job? In academe, you're hardly alone

De Britse antropoloog en activist David Graeber beschrijft hoe steeds meer universiteitsbanen waardeloos worden, nu administratie en controle steeds meer tijd vragen, ten koste van onderwijs.

Luister: De onvolmaakte universiteit

Onder studenten en docenten groeit de onvrede over de nadruk op efficiëntie en het bezien van onderwijs en onderzoek als een product. Betekent het rendementsdenken het einde van de universiteit? Amsterdamse studenten gaan in gesprek met Eelco Runia (voormalig docent).

Geesteswetenschappen onder vuur

Lees: De 10 revoluties in de geesteswetenschappen

De humaniora verdwijnt? Helemaal niet. Stille, en vaak digitale revoluties voltrekken zich. In een groot onderzoek van de Groene Amsterdammer werden ruim 300 onderzoekers geïnterviewd over de enorme vitaliteit van de geesteswetenschappen.

Kijk: De waarde van de Geesteswetenschappen

Het aanzien van de Geesteswetenschappen ligt onder vuur. Waarin ligt eigenlijk de waarde van de Geesteswetenschappen? In deze documentaire spreken acht internationale denkers zich uit. In een snel veranderende en globaliserende wereld lijkt ‘het geestesoog’ van onmisbaar belang.

Lees: Een zelfmoord van de ziel

Nuttige winstmakers met afgestompte verbeeldingskracht. Dat is wat het huidige onderwijssysteem aflevert. Financiële crisis heeft ruimte tot het ontwikkelen van kritisch en creatief denkvermogen - de geesteswetenschappen - wegbezuinigd. Een betoog als oproep tot actie van Martha Nussbaum.

Lees: Stop bezuinigingen op geesteswetenschappen op Geesteswetenschappen bij Universiteit Utrecht, er valt niets meer te halen

Bij faculteit Geesteswetenschappen in Utrecht lopen de docenten op hun tenen. Ze zijn steeds meer gaan werken voor steeds minder geld, en nu lijkt de grens toch echt bereikt. In weekenden en avonden werken, dat gaat niet langer. Toch heeft het College van Bestuur de faculteit wederom bezuinigingen opgelegd.

Internationalisering

Lees: Universiteiten kunnen elkaar niet tot armoede beconcurreren

Het verdienmodel van de universiteit? Internationalisering. De overheid betaalt per student - ook voor die uit het buitenland. Hiermee wordt de basiscapaciteit van het Nederlands hoger onderwijs uitgehold.

 

Lees: Verengelsing is niet gelijk aan internationalisering

Een langgerekt pleidooi vóór internationalisering. Dat is het rapport van VSNU (Vereniging van Samenwerkende Universiteiten) en de VH (Vereniging van Hogescholen). De economie heeft het hoogste woord, meertaligheid wordt in het nauw gedreven.

Verbreding van onderwijs

Lees: Leren gaat over kennen en niet over kunnen meepraten

Sandra Phlippen schreef dit opiniestuk over de opkomst van interdisciplinaire studies als Future Planet Studies en Liberal Arts en Sciences. Deze nieuwe studies - die 'een beetje kennis van alles' bieden - baren Phlippen zorgen, omdat deze nieuwe kennis het af zal leggen tegen vakspecialisten. 

Lees: Wij willen juist studenten die een tandje bijzetten

Boris Jansen reageert in dit opiniestuk op de kritiek van Sandra Phlippen (zie het artikel hierboven). Interdisciplinair onderwijs, zo betoogt hij, is juist in staat om bruggen te slaan tussen disciplinaire eilanden. Dát is de toegevoegde waarden en van enorm belang anno 2018. 

Kijk: Oxford in Zeeland (VPRO Tegenlicht)

Tweede uitzending van de themareeks Excellence. Hoe werkt het University College: Is het een rijkeluiscrèche zoals minister Plasterk ooit zei? Of is het de universitaire onderwijsvorm van de toekomst? Tegenlicht kijkt de eerste maanden mee in Middelburg en volgt enkele eerstejaars. Hoe worden de studenten geselecteerd? En levert deze vorm van onderwijs bijzondere prestaties op?

meer van 'Wat is wijsheid?'