Spaans jurist Baltasar Garzón deinst niet snel terug. Hij staat bekend om zijn gewaagde aanklachten van misdaden tegen de menselijkheid.

De Spaanse jurist en oud-onderzoeksrechter Baltasar Garzón gaf opdracht voor grote (inter-)nationale rechtszaken. Met aanklachten tegen onder andere Augusto Pinochet en Osama bin Laden is hij inmiddels een begrip in de strafrechtwereld.

Garzón zet zich in voor kleine spelers die grote verandering in de wereld willen bewerkstelligen. Zo staat hij Julien Assange van WikiLeaks bij als woordvoerder en richt hij zijn pijlen op multinationals die zich schuldig maken aan milieuvervuiling.

David tegen Goliath

In de jaren '80 en '90 werd Garzón in Spanje snel bekend vanwege zijn inmenging in de vervolging van de Baskische seperatistengroep ETA. Na verschillende grote Spaanse zaken breidde hij zijn werkveld uit en gooide het over een internationale boeg. In 1998 beschuldigde Garzón oud-dictator Augusto Pinochet van moord en marteling van Spaanse burgers. Toen de Britse veiligheidsdienst weigerde Pinochet, die destijds in Engeland verbleef, uit te leveren, liep de zaak vast.
 

Wanneer gerechtigheid faalt, dan is de samenleving als geheel mislukt

Baltasar Garzón

In het nieuwe millenium moest een andere regeringsleider het ontgelden. In 2001 diende Garzón een verzoek in bij de Raad van Europa om de immuniteit van Silvio Berlusconi en zijn adviseur Marcello Dell'Utri op te heffen. Dit omdat hij hen wou aanklagen wegens belastingfraude. Zijn verzoek werd niet gehonoreerd.

In andere rechtszaken van Garzón is deze 'David tegen Goliath'-strijd een terugkerend thema. Een korte opsomming van vergelijkbare aanklachten zijn een arrestatiebevel tegen Osama bin Laden, het proces tegen de daders van de aanslagen in Madrid en onderzoek naar de martelingen in de Guantánamo Bay-gevangenis.

De volgende grote tegenstanders van Garzón zijn multinationale bedrijven die verantwoordelijk zijn voor schade aan de aarde. Samen met zijn dochter, Maria, runt hij de Garzón Stichting. Vanuit deze stichting helpen zij landen en bevolkingsgroepen die aangetast worden in hun leefomgeving.

Loopbaan

Baltasar Garzón studeerde rechten aan de Universiteit van Sevilla waar hij in 1979 zijn bul behaalde. Na enkele jaren als jurist te hebben gewerkt, werkte hij kortstondig in de Spaanse politiek. Hij werd aangewezen als kamerlid van de Spaanse Socialistische Arbeiderspartij (PSOE). Garzón leidde een drugsbestrijdingsteam, maar nam na een jaar afscheid van deze positie.

Naar eigen zeggen omdat hij nauwelijks steun vanuit de regering kreeg. Tegenstanders van Garzón stellen daarentegen dat hij stopte omdat hij zich gepasseerd voelde voor een ministerpost. Na deze carriéreswitch keerde Garzón terug naar het Spaans Nationaal Hoger gerechtshof waarvoor hij tot 2010 werkzaam was. 
 

Ze hebben mij kapot willen maken, daar bestaat geen enkele twijfel over

Garzón over de tegen hem aangespannen rechtszaken (de Volkskrant)

Garzón zat aan de andere kant van rechtspraak toen hij in 2009 in meerdere zaken werd aangeklaagd voor machtsmisbruik. Hoewel hij grotendeels werd vrijgesproken, kwam hij niet ongeschonden uit de strijd. In een zaak werd hij schuldig bevonden. Garzón had ongevraagd gesprekken tussen advocaten en verdachten opgenomen. Dit was voldoende om hem elf jaar uit zijn ambt als rechter te zetten. Garzón liet zich niet afschrikken en zet zijn werkzaamheden als jurist nog steeds voort. Bovendien publiceerde hij in 2015 het boek 'El Fango' over corruptie in Spanje.

Baltasar Garzón werd geboren in 1955 in Torres, Jaén, waar inmiddels een straat naar hem is vernoemd. Hij werd Rooms-katholiek opgevoed. Garzón trouwde in 1980 met Maria Rosario Molina, met wie hij drie kinderen kreeg.