Socioloog Yael Berda is geboren in New York (VS), maar groeide op in West-Jeruzalem (Israël). Vanaf een vroege leeftijd is ze betrokken bij de Israëlische politiek en zet ze zich als activiste in voor een rechtvaardige samenleving. Zo richt ze in 1998, tijdens haar studietijd aan de Hebrew University, de Mahapach-Taghir Movement op. Met deze beweging helpt ze jongeren in achterstandswijken met hun sociale en politieke bewustwording. Eind 2001 groeit de organisatie uit tot landelijke grootte en worden haar activiteiten gesponsord door zes universiteiten.
Yael Berda (1976), socioloog aan de Hebrew University of Jerusalem, werkte als advocaat en schrijft nu over de samenleving in Israël.
meer artikelen bij deze aflevering
advocate
In 2001 rondt Yael Berda haar bachelor rechten aan de Hebrew University af. Tot 2004 werkt ze voor advocatenkantoor Avidgor Feldman, waar ze zich voornamelijk richt op mensenrechten. Later start ze haar eigen advocaatpraktijk in Jeruzalem en focust ze op zaken die te maken hebben met vrijheid van meningsuiting, -beweging en -vereniging. Zo heeft ze als advocaat voor het Israëlische Hooggerechtshof, administratieve rechtbanken en de militaire strafrechter gestaan. Toch haalt ze daar niet genoeg voldoening uit. In een podcast van Tel Aviv Review vertelt ze het volgende:
'I realized that even when I won, I lost. Because as long as you are within the logic of a system that uses racial hierarchy, which means separate laws for different kinds of populations, as a daily routine [...] you might win the battle, but you lose the war.'
Het onderliggend probleem is namelijk ongelijkheid, zegt ze, want dat zit ingebakken in het Israëlische rechtssysteem. In Israël krijgen verschillende groepen verschillende rechten. Die rechten zijn door het leger en de regering ingesteld en de verschillen zorgen voor ongelijkheid tussen Israëliërs en Palestijnen, zo vertelt Berda. In de rol van advocate krijgt ze langzaam het gevoel juist bij te dragen aan de bevordering van deze ongelijkheid. In de podcast noemt ze zich een ‘herstellende mensenrechten-advocate die misschien wel nooit meer beter wordt’.
de prijs van veiligheid
Op haar vijfendertigste besluit ze een andere richting in te slaan. In 2011 begint ze een master sociologie en antropologie aan de Universiteit van Tel Aviv. Daar slaagt ze summa cum laude en in 2012 wordt haar thesis gepubliceerd: The Bureacracy of the Occupation in the West Bank: The Permit Regime 2000-2006. Hierin beschrijft ze de verschillen in grenscontroles tussen Westerse landen en de grenscontroles die plaatsvinden in gebieden als de Gazastrook. Volgens Berda functioneert de bureaucratie in (voormalige) bezette gebieden volgens het Britse koloniale model. Dit model is gebaseerd op ongelijkheid tussen bevolkingsgroepen en houdt de Palestijnse burgers afhankelijk van het landelijke administratieve systeem. Volgens Berda is dat de reden dat het Israël-Palestina conflict nog ver van opgelost blijft.
Op dit moment onderzoekt Berda, verbonden aan de Harvard Academy for International and Area Studies en de Hebrew University of Jerusalem, de veiligheidsmaatregelen die Israël treft met betrekking tot de Palestijnse bevolking in de Gazastrook. In het artikel The Security Risk as a Security Risk, betoogt Berda onder andere dat de Palestijnse bevolking als gevangenen worden behandeld (prisoners’ status). Daarbij onderzoekt ze de impact hiervan op de mindset van de Israëlische bevolking. Door de vele beveiliging die in Israël aanwezig is, worden de inwoners extra alert, maar ook snel achterdochtig. Wat is de prijs van veiligheid? Is het vrijheid?
Luister hier naar een podcast van 27 februari 2017, waarin Yael Berda over haar nog ongepubliceerde boek Permit vertelt.