Shoshana Zuboff (67) was in 1981 een van de eerste vaste vrouwelijke professoren aan de Harvard Business School in Boston, een van de beste en meest prestigieuze faculteiten ter wereld. Al sinds het begin van haar loopbaan onderzoekt Zuboff de dikwijls gespannen verhouding tussen machine en mens en maatschappij. Zo schreef ze eind jaren tachtig al het standaardwerk The Age of the Smart Machine: The Future of Work and Power waarin ze de stand van de digitale technologie ontleedt en beschrijft wat de gevolgen van computers zijn op werk.
Hoogleraar Shoshana Zuboff luidt de noodklok over hoe de grootste techbedrijven met onze data omgaan. Wie is deze vrouw, en wat is haar belangrijkste boodschap?
©
VPRO
‘our ignorance is their bliss’
Inmiddels is zij emeritus hoogleraar en juist nu verschijnt haar magnum opus, The Age of Surveillance Capitalism: The Fight for a Human Future at the New Frontier of Power legt de verborgen mechanismen van onze digitale economie bloot. We leven in een ontspoord marktsysteem, zegt ze, waarin techbedrijven alles weten over ons omdat ze ons constant bespieden en tracken met hun talloze apps.
Hun macht over ons is grenzeloos en dat is een bedreiging voor onze democratie en (individuele) vrijheid.
Zuboff onderstreept hoe het ondoorzichtige model van surveillancekapitalisme ongezien meer data van je steelt dan je denkt. Niet alleen online: ook data over je alledaagse leven in de echte wereld worden tegenwoordig verzameld, doorverkocht en gebruikt.
lees verder onder de afbeelding
©
VPRO
BigTech voorspelt wie je bent, hoe je je voelt, wat je stemt, je seksuele geaardheid en alle andere dingen die we nooit en te nimmer zullen prijsgeven, is haar waarschuwing.
Ondanks al deze alarmbellen is Zuboff optimistisch gestemd over hoe we loskomen uit de data-houdgreep: ‘Surveillancekapitalisme is nog maar twintig jaar oud, democratie is er al een paar eeuwen,’ zegt ze met een glimlach. ‘Ik zet mijn geld op democratie.’
'everyone needs to read this book as an act of digital self-defense'
— Naomi Klein, schrijver van No time: verander nu voor het klimaat alles verandert (2014) en No logo (2011)
Zuboff schreef onder andere:
- The ego at work: psychological development in an organizational context (1980)
- In the Age of the Smart Machine: The Future of Work and Power (1988)
- The Support Economy: Why Corporations Are Failing Individuals and the Next Episode of Capitalism (2004)