Innovatie aan de hand van de overheid

In Californië dromen ze van de cybertopia, maar Nederland zet in op overheidsgeleide innovatie. Disruptie in de polder: werkt dat?

Kale muren, printers die nog niet zijn aangesloten, tegensputterende koffiezetapparaten. Welkom bij StartupDelta op marineterrein Kattenburg in Amsterdam. Hier wil directeur Sigrid Johannisse Nederland binnen anderhalf jaar tijd op de kaart zetten als een van de beste regio's voor startups. Het platform is hier begin januari 2015 neergestreken en voelt zelf aan als een startup.

Johanisse was jaren adviseur van eurocommissaris Neelie Kroes, totdat Kroes eind 2014 door minister Kamp werd gevraag om special envoy te worden voor Nederlandse startups. Kroes gaf aan geen "kaasmeisje" te willen zijn voor de startupgemeenschap. Het project zou onafhankelijk van het ministerie moeten opereren en zo het verschil kunnen maken. Kroes stelde Sigrid Johannisse voor als directeur van StartupDelta.
 

Nieuwe energie in de delta

Opstartversneller Startupbootcamp is sinds 2010 met veel succes aan de weg aan het timmeren en in Nederland gevestigd in Amsterdam, Sittard-Geleen en Eindhoven. Ze stomen zorgvuldig geselecteerde opstarters in korte tijd klaar voor het grote werk en bieden uitgebreide netwerken, workshops en hulp bij financiering.

Al worden de zogenaamde accelerators vooral geschikt geacht voor web en app bouwers is er in Eindhoven ook de divisie HighTechXL opgericht die zich specifiek richt op opstartende en disruptieve hardware bedrijven.

In Silicon Valley wordt de overheid gezien als een vervelend obstakel in de weg van vooruitgang. Het staat disruptie in de weg. Hier in Nederland heeft de overheid een sturendere rol. Hier wil de overheid met StartupDelta de ruimte voor die innovatie creëren. Als er al sprake is van disruptie, dan is dat volgens Johannisse "een disruptief poldermodel". Er wordt genetwerkt, verbanden geslagen en concurrerende partijen bij elkaar gebracht. Door een sterke wisselwerking tussen bedrijven en overheden kan de overheid ook zichzelf vernieuwen. Goede ideeën komen sneller binnen bij autoriteiten die dichter bij het veld staan. De overheid in Nederland ziet in dat het noodzakelijk is dat markten zich van tijd tot tijd vernieuwen en omvormen.

Beter falen

Voor Johannise en haar team vormt Silicon Valley wel een voorbeeld, maar "je moet Silicon Valley niet willen kopiëren. Dat heeft geen enkele zin". StartupDelta gaat uit van de eigen kracht: "een land als Nederland adopteert heel snel nieuwe technologie. Dat is geweldig voor bedrijven, dat er hier niet moeilijk over wordt gedaan". Silicon Valley is wel echt een voorbeeld in mentaliteit: "falen is niet meteen het einde van je bedrijf. Het is een onderdeel van de leerervaring. Diegene die meerdere mislukkingen op zijn naam heeft staan, maar dat weet te vertalen in wat je daarvan hebt geleerd is alleen maar aantrekkelijk". Dus we moeten zoveel mogelijk falen in Nederland? "(lacht) Ja, fail and try again. And fail better!".

Samenhangend met StartupDelta zijn er plannen om op het eiland Kattenburg een Tech Wharf te ontwikkelen. Het is een groots project waarvoor volgens Johannisse al meer dan tweehonderd bedrijven interesse hebben getoond. Met het Rijk en de gemeente Amsterdam wordt goed nagedacht over hoe het vorm te geven en de startup state-of-mind zoveel mogelijk erin te verwerken. Alleen, hoe doe je dat? Tijdens een brainstorm over de eigen missie vroeg het team van Johannisse zich af: "Wat is onze droom? Niets staat ons in de weg. We mogen alles. Wat willen we bereiken? Toen zei iemand: 'Wij worden met Tech Wharf het epicentre of disruption'!"
 

De roep van het buitenland

Al doet Nederland het goed, toch roept voor vele opstarters ook het buitenland. Betere juridische omstandigheden en minder restricties elders of een aantrekkelijker ondernemerscultuur maken dat sommige jonge bedrijven zonder veel moeite zullen verhuizen. Zo geeft bijvoorbeeld dronebedrijf Avular aan dat mocht hun verdere ontwikkeling in Nederland eventueel belemmerd worden, bijvoorbeeld door restrictieve dronewetgeving, dan overwegen ze serieus om te vertrekken. En een bedrijf als Quiver, die systemen voor bestandsbeveiliging levert aan bedrijven, heeft naast Amsterdam ook al een vestiging in Californië geopend om zo dicht mogelijk bij de zakelijke klanten te zitten.

Afgaand op het enthousiasme onder opstartende bedrijven en overheden werkt deze marketing goed in de praktijk. Het opkomende Nederlandse model van de Silicon Delta met een innige wisselwerking tussen startups, netwerken en overheden draagt veel enthousiasme en energie in zich. Het gedachtengoed van Silicon Valley landt in de klei van de polder en zo start de delta van Johannisse en haar team langzaam op.

Napraten bij de Tegenlicht Meet Up

Sigrid Johannisse is dinsdag 27 januari te gast tijdens de Tegenlicht Meet Up in Pakhuis de Zwijger. Daar vertelt ze meer over de StartupDelta.
Meld je aan en kom napraten.