Duurzaam Amerika

In ‘Ecomania in China’ gaan twee visionairs de dreigende ecologische crisis te lijf die de wereld te wachten staat als er straks meer dan een miljard Chinezen in de stad wonen. De multimiljonair Zhang Yue en Finse ingenieur Eelo Paloheimo organiseren ieder hun grootschalig ontwerp van een ideale duurzame stad vanuit een top down principe. In de Verenigde Staten is juist een omgekeerd beeld te zien. Daar bloeien tussen de puinhopen van de verloren industriële grandeur, kleinschalige duurzame initiatieven. 

Tim en Noah Hussin brachten een aantal van die intiatieven letterlijk in kaart. Zij bespeurden in hun omgeving een groeiend verlangen om bestaande architectonische en maatschappelijke constructies niet van de hand te doen, maar een nieuwe functie te geven. De broers besloten op hun zelfgemaakte fietsen de Verenigde Staten te doorkruisen, op zoek naar initiatieven van Amerikanen die in de breedste zin van het woord de American Dream recyclen. Het resultaat is de documentaire America reCycled waarvan je hieronder de promo kunt bekijken.

Een goed voorbeeld van een plek waar kleinschalige iniatieven groeien en bloeien is Detroit. Waar zich letterlijk de motor van de Amerikaanse economie bevond, is nu het symbool van de teloorgang te vinden. De ooit zo florerende motor city is de schroothoop van de Verenigde Staten geworden. Doordat het bewonersaantal in de afgelopen vijftig jaar is gehalveerd, staat de halve stad leeg. Woonwijken zijn compleet verlaten en bieden een desolate aanblik. Maar het is dezelfde leegstand die ruimte biedt aan een nieuwe bestemming voor dit soort plekken.  

Master student stadsgeografie Judith de Bie is momenteel in Detroit en bezoekt in het kader van haar studie verschillende intiatieven van bewoners die proberen op een duurzame manier de stad nieuw leven in te blazen. Zo sprak ze met Drew Philip. Hij weigert de stad te zien als een post-apocalyptisch decor, maar juist als "een plek waar men voorop loopt in het nadenken over globale issues als klimaatverandering en vervuiling". Hij kocht er op zijn 23ste een vervallen huis voor $500. Een perfecte plek voor een zelfgebouwd huis volgens zijn eigen ideaal en ontwerp. Het feit dat het kapitalisme en vermogende investeerders de stad de rug toe hebben gekeerd, is in zijn ogen een groot goed en biedt de ruimte om bottum-up idealen te realiseren.   

De Bie sprak in Detroit ook met Tyree Guyton van het Heidelbergproject. Het project heeft als doel om door middel van kunst het aanzicht van vervallen en verlaten buurten te veraangenamen en daarmee het leven van de bewoners te verbeteren. Guyton en zijn collega’s werken vanuit het idee dat een gemeenschap zich van binnenuit opnieuw kan ontwikkelen en zichzelf kan onderhouden. Voorwaarde is dat bewoners elkaars diversiteit en eigenaardigheden omarmen en zien als essentieel fundament voor een aangenaam en economisch rendabele manier van leven. Persoonlijk maakt Guyton zich druk om de manier waarop men nu met afval en transport omgaat, zo vertelde hij aan de Bie. Hij geeft aan dat ze wel samen zouden willen werken met de overheid, maar dat ze het ook goed zelf kunnen. Dit sluit aan bij de visie van Drew Philp, die van mening is dat idealen beter bottum-up gerealiseerd kunnen worden aangezien in veel gevallen de overheid vast zit in haar eigen verouderd systeem.  

Dat overheid en regulering een blokkade kunnen zijn onderweg naar een meer duurzame samenleving, bewees Michael Reynolds. In zijn geval gold het gezegde one man's trash is another man's treasure vrij letterlijk. In de woestijn van New Mexico transformeerde hij bergen vuilnis, van lege flessen en blikjes, tot rubber banden, tot wonderlijke architectonische bouwwerken. Huizen die een eco-vriendelijke gemeenschap vormden, onafhankelijk van traditionele brandstoffen. Amerikaanse bureaucratie en regulering zaten de grijsharige hippie uiteindelijk dusdanig in de weg dat hij besloot om zijn onconventionele architectuur in te zetten op plekken waar men er wel op zat te wachten.  

Zo zien we meer en meer kleinschalige duurzame initiatieven ontstaan in het land dat toch vooral bekend stond om bigger, better, faster more. De mentaliteit van de grootse aanpak en megaprojecten om duurzaamheid af te dwingen, ontstaan nu juist in China.