>> 9 april 2003, regering Saddam Hussein omvergeworpen
Nadat Amerikaanse troepen het centrum van Baghdad intrekken, verliest Saddam Hussein de controle over de hoofdstad. Soldaten helpen een juichende groep Irakezen een standbeeld van de verdreven dictator omver te werpen.
>> 15 april 2003, VS roept Irakese vertegenwoordigers bijeen
Op een door de VS georganiseerde bijeenkomst, stemmen Irakese vertegenwoordigers van verschillende groeperingen toe met elkaar aan de slag te gaan voor een democratisch Irak. Het is de eerste poging een burgerlijke autoriteit in het leven te roepen, sinds het vallen van de regering van Saddam Hussein.
>> 1 mei 2003, einde zware strijd in zicht, volgens Bush
Bush kondigt het einde van de zware strijd in Irak aan, maar waarschuwt dat er nog wel een moeilijke tijd zal volgen.
>> 6 mei 2003, Paul Bremer officieel benoemd tot presidentieel gezant Irak
Bush benoemt Paul Bremer tot presidentieel gezant in Irak. Hij wordt belast met het toezicht op de transitie naar een democratische samenleving.
>> 22 mei 2003, Verenigde Naties heffen economische sancties Irak op
Vrijwel unaniem stemt de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties voor het opheffen van de economische sancties tegen Irak en ondersteunen daarmee de door de Verenigde Staten geïnstalleerde toezichthouders. Veertien van de vijftien leden van de veiligheidsraad nemen de resolutie aan. Alleen Syrië, het enige Arabische land in de Raad, boycot de bijeenkomst.
>> 23 mei 2003, instituties Saddam ontbonden
Paul Bremer ontbindt alle instituties die aan de machtsbasis stonden van Saddam Hussein. Ook het Irakese leger wordt ontbonden. Het besluit komt een week na het schorsen van duizenden ambtenaren die lid zijn van Saddam Husseins Baath partij.
>> 13 juli 2003, eerste stap naar eigen bestuur
De Irakese Regeringsraad (IRR) komt voor het eerst bij elkaar. De raad bestaat uit 25 Irakezen die door de Amerikaanse toezichthouders zijn aangesteld. Paul Bremer blijft de hoogste autoriteit in Irak.
>> 16 juli 2003, VS erkennen dreiging burgeroorlog
Het hoofd van de Amerikaanse militaire operaties in Irak, erkent dat de aanvallen op het Amerikaanse leger veel weg hebben van een klassieke guerrillaoorlog. Tot nu toe werden de ongeregeldheden omschreven als ongecoördineerde acties van de aanhangers van het Baath-regime.
>> 22 juli 2003, zoons Saddam gedood in vuurgevecht
De twee zoons van Saddam Hussein, Uday en Qusay, komen om bij een inval door Amerikaanse militairen in een huis in Mosul. Het leger is getipt over de locatie waar de twee zijn ondergedoken. Om sceptische Irakezen te overtuigen van de dood van de twee gevreesde broers, worden er foto’s van hun lichamen vrijgegeven.
>> 19 augustus 2003, zelfmoordaanslag op Baghdads hoofdkantoor van de VN
Door een bomaanslag op het hoofdkantoor van de Verenigde Naties in Baghdad komen zeker 20 mensen om het leven, waaronder VN-kopstuk Sergio Vieira de Mello. Meer dan honderd mensen raken gewond. Na de aanslag besluiten veel internationale organisaties hun mensen uit de Irakese hoofdstad terug te trekken. Meer informatie over de rol van de VN in Iraq, en de bomaanslag op het VN-kantoor, is te zien in de Tegenlicht-uitzending Mission Impossible. Rechts op deze pagina vindt u een link.
>> 29 augustus 2003, Leider Sjiieten komt om bij aanslag
Vlakbij een van de heiligste plaatsen voor de Sjiieten, de graftombe van Ali, wordt een autobom tot ontploffing gebracht. Daarbij komen Ayatollah Mohammed Baqr alHakim, een belangrijke Sjiietische politiek leider en nog eens negentig omstanders om het leven. De Sjiieten houden aanhangers van Saddam Hussein voor de aanslag verantwoordelijk.
>> 16 oktober 2003, VN steunt nieuwe resolutie Irak
Een aangepaste resolutie inzake Irak wordt unaniem aangenomen door de VN. De VS blijven een dominante rol spelen, maar proberen zo snel als uitvoerbaar is, de soevereiniteit aan het Irakese volk over te dragen.
>> 23 oktober 2003, kosten wederopbouw Irak
De wederopbouw van Irak zal naar schatting van de Verenigde Naties en de Wereldbank zo’n 56 miljard dollar kosten over de komende vier jaar. In een bijeenkomst waar vertegenwoordigers van 80 naties de wederopbouw bespreken, wordt 13 miljard aan donaties toegezegd, bovenop de 20 miljard die de VS al opzij hebben gezet voor de wederopbouw van Irak.
>> 27 oktober 2003, Ramadan begint met zelfmoordaanslagen
Op de eerste dag van de heilige vastenmaand Ramadan komen zeker 35 mensen om het leven door zelfmoordaanslagen. Honderden anderen raken gewond. Het hoofdkwartier van het Rode Kruis en vijf politiebureaus zijn het doelwit van de aanslagen.
>> 2 november 2003, Amerikaanse helikopter neergeschoten
Vijftien Amerikaanse soldaten komen om het leven als hun Chinook helikopter door opstandelingen wordt neergeschoten. Het is het grootste aantal slachtoffers aan Amerikaanse zijde sinds het hoogtepunt van de strijd.
>> 12 november 2003, Italiaanse gelegerden komen om bij aanslag
Bij een aanslag op het Italiaanse hoofdkwartier in Nasiriya komen zestien Italiaanse militairen, twee Italiaanse burgers en acht Irakezen om het leven.
>> 15 november 2003, agenda bepaald voor overdracht
De IRR kondigt aan dat de Amerikaanse toezichthouders in juni 2004 de macht zullen overdragen aan het interim bestuur van Irak. Dat interim bestuur moet de volledige soevereiniteit van het land voorbereiden, zodat er in 2005 algemene verkiezingen gehouden kunnen worden. Dit traject is vele malen sneller dan de plannen die tot nog toe naar buiten gebracht zijn.
>> 13 december 2003, Saddam Hussein opgepakt
Saddam Hussein wordt gearresteerd door Amerikaanse militairen. Hij wordt gevonden in een kleine kelder bij een boerderij vlak buiten zijn geboortedorp Tikrit. Hij geeft zich zonder strijd over. Het Amerikaanse leger zegt te zijn getipt door een clanlid van Saddam Hussein. Er is 25 miljoen dollar uitgeloofd voor de gouden tip.
>> 1 februari 2004, 100 doden door zelfmoordaanslagen in Irbil
Zeker honderd mensen komen om en velen meer raken gewond bij twee zelfmoordaanslagen in Irbil. De aanslagen vallen samen met Eid-vieringen op de hoofdkantoren van Koerdische politieke partijen.
>> 10 februari 2004, aanslag op politiebureau
Bij een aanslag op een politiebureau in de Sjiietische stad Iskandariya komen zeker vijfenveertig mensen om het leven. Het is een van de vele dodelijke aanslagen op politiebureaus en militaire rekruteringscentra in het land.
>> 1 maart 2004, interim constitutie aangenomen
De IRR neemt een tijdelijke constitutie aan. Het document bevat een aantal rechten en erkent de Islam als bron voor wetgeving. Er is ook een vorm van autonomie voor de Koerden in opgenomen. Het ondertekenen van het document wordt uitgesteld tot 8 maart wegens Sjiietische bezwaren.
>> 2 maart 2004, Bloedbad op heilige dag voor Sjiieten
Tijdens het hoogtepunt van een Sjiietisch ritueel komen zeker honderdtachtig Sjiieten om in Karbala en Baghdad. Amerikaanse autoriteiten beschuldigen de Jordanees Abu Musab alZarqawi van de aanslagen. De man zou banden onderhouden met alQaeda.
>> 31 maart 2004, Amerikaanse contractanten gedood in Falluja
Vier Amerikaanse burgers die als contractant in Falluja werken, worden gedood. Hun verkoolde lichamen worden door de straten van Falluja gesleurd en aan een brug opgehangen. Falluja ligt in de zogenaamde Soennitische driehoek; een gebied waar de aanhang van Hussein groot blijft.
>> 4 april 2004, doden bij Sjiietische opstand in verschillende steden
Na sluiting van een dagblad en de arrestatie van een van de belangrijkste medewerkers van Moqtada Sadr (een radicale Sjiiet), volgt een serie confrontaties tussen Sjiieten en Soennieten in Basra, Baghdad en Najaf. Daarbij komen meer dan veertig aanhangers van Sadr en een aantal soldaten van de coalitie om het leven. De dagen erop slaat het geweld over op andere regio’s.
>> 6 april 2004, VS bombardeert moskee in Falluja
Zo’n veertig personen komen om het leven bij een precisieaanval van Amerikanen op een moskee in Falluja. Volgens het Amerikaanse leger was de aanval bedoeld om opstandelingen die vanuit de moskee de Amerikanen beschoten, uit te schakelen.
>> 20 april 2004, tribunaal opgezet voor berechting Saddam Hussein
Irakese leiders installeren een tribunaal voor de berechting van Saddam Hussein en andere leden van de Baathpartij. Het hof bepaald ook de strafmaat die zal worden toegepast.
>> 23 april 2004, ban op Baath partij gedeeltelijk opgeheven
Paul Bremer kondigt aan dat voormalige ambtenaren die werkzaam waren in de publieke sector, terug aan het werk mogen. Ook leden van de voormalige regeringspartij Baath die aantoonbaar geen misdrijven hebben begaan, mogen weer aan het werk in het leger of het onderwijs.
>> 29 april 2004, foto’s misbruikte gevangenen leiden tot grote verontwaardiging
Er komen foto’s vrij van ernstig misbruik van Irakese gevangenen in de Abu Ghraib gevangenis. Daarop is te zien hoe Amerikaanse bewakers wrede spelletjes spelen met naakte gevangenen. Een aantal bewakers, waaronder Lynndie England, wordt vervolgd, en uiteindelijk veroordeeld.
>> 30 april 2004, Amerikaanse troepen trekken zich terug uit Falluja
Na een maand van bloedige confrontaties met rebellen, trekken Amerikaanse mariniers zich terug uit Falluja. De stad komt onder auspiciën van een Irakese generaal.
>> 11 mei 2004, onthoofdingsvideo van Amerikaanse gijzelaar
Op een militante islamitische website wordt een opname gepost van de onthoofding van Nick Berg, een Amerikaanse gijzelaar. De gijzelnemers, waaronder Abu Musab alZarqawi, zeggen hiermee de misbruikte gevangenen te wreken. Het is de eerste van een serie onthoofdingen van gegijzelde buitenlanders in Irak.
>> 17 mei 2004, Voorzitter Irakese Regeringsraad gedood
Een zelfmoordaanslag maakt een einde aan het leven van Ezzedine Salim, die op dat moment voorzitter is van de Irakese regeringsraad. Het voorzitterschap van de raad is een roulerende taak. In de daaropvolgende maand komt een heel aantal Irakese hoogwaardigheidsbekleders om bij zelfmoordaanslagen.
>> 28 mei 2004, Iyad Alawi benoemd tot interim minister president
De Irakese Regeringsraad benoemt de Sjiietische Iyad Alawi tot minister president voor de interim regering die per 30 juni geïnstalleerd zal worden. Twee dagen daarop benoemt Allawi zijn kabinet en heft de Irakese Regeringsraad zich op.
>> 8 juni 2004, VN keurt de resolutie aangaande de machtsoverdracht goed
De Veiligheidsraad van de VN keurt de machtsoverdracht naar het Irakese interim regime, zoals die gepland staat voor 30 juni, unaniem goed. De resolutie autoriseert de door de VS geleide multinationale troepen en geeft de Irakezen de zeggenschap over hun oliereserves.
>> 28 juni 2004, de VS dragen de macht over aan het interim regime
Twee dagen voor de geplande datum draagt de Amerikaanse coalitie de macht over aan Irak. Vlak voor zijn vertrek geeft Paul Bremer, tijdens een kleine ceremonie in Baghdad, de soevereiniteit door aan een Irakese rechter. Een paar uur later worden minister president Iyad Allawi en zijn kabinet beëdigd.
Wat er na het vertrek van Paul Bremer in Irak gebeurde kunt u nalezen in de tijdslijn van het BBC-dossier over Irak. De activiteiten van Paul Bremer tijdens zijn periode in Irak zijn samengevat op harpers.org. De links vindt u in het rechtermenu.