Jim Rogers, grootinvesteerder en economisch guru, herhaalt het al jaren: 'The 19th century used to be the century of England; the 20th century was the century of Europe and the US; the 21st century is the century of Asia'. En voegde vervolgens de daad bij het woord door alvast naast zijn New Yorkse riverside apartement ook een huis in Singapore te kopen.

Net als Jim zitten we dus midden in een verhuizing, in een historische overgangsfase, ergens in de verschuiving van het economische en -straks ook politieke?- zwaartepunt van de Westkant naar de Oostkant van de aarde. Eigenlijk is dit al gaande sinds de jaren ’60, als Japan aan z’n economische opkomst begint. In 1976 is Japan het enige niet-Westerse land in de G6, de club van rijke industrielanden. En duidelijker sinds 1979, als Deng Xiaoping in China het ‘to get rich is glorious!’ uitspreekt. Het startsein voor dertig jaar supergroei in de economie. Maar in elk geval sinds 2000/2001 als in de Verenigde Staten zowel de internetaandelen als de Twin Towers instorten. Zie ook de Tegenlicht-uitzending over de VS als 'wankelende reus’.

Een overzicht van interessante momenten en processen in de laatste 30 jaar, die vooruitwijzen naar het nieuwe Oosterse tijdperk. We houden ons aanbevolen voor méér van deze aansprekende voorbeelden.

• Het hoogste gebouw van de wereld
De historische race om het hoogste gebouw ter wereld weerspiegelt de veranderende machtsverhoudingen. Tussen het jaar 1625 en het jaar 1885 stond het hoogste gebouw steeds in Europa; tussen 1885 en 1998 waren de gebouwen in de VS (behalve tussen 1889 en 1929: de Parijse Eiffeltoren) het hoogst met Chrysler Building, Empire State, Twin Towers en Sears Tower en vanaf 1998 staat het hoogste gebouw in Azië: achtereenvolgens de Petronas Twin Towers in Kuala Lumpur, de 101-toren in Taipei en sinds april 2008 de Burj Dubai (nu 629 meter) die uiteindelijk 818 m hoog moet worden.
Saillant: uitgerekend west-Aziatische kapers verwoestten het Amerikaanse gebouw dat korte tijd het hoogste ter wereld was. Op het moment dat dit gebeurde waren de andere Twin Towers, die van Maleisië, al het hoogste ter wereld.

• ‘Vorige week werd bekend dat China de VS is gepasseerd als het land met de meeste internetaansluitingen. De prijs kan worden bijgezet in een kast die al rijkelijk is gevuld. Waar bevindt zich het grootste winkelcentrum ter wereld? Juist, in China. De grootste fabriek? Idem dito. De grootste beursgenoteerde onderneming? Draagt een Chinese naam. Er zijn ook een paar prijzen bij die wat minder blinken. Zo is China hard op weg de grootste vervuiler ter wereld te worden. Met India als goede tweede’. Paul Brill, Volkskrant 9 augustus 2008

• Grootste bank ter wereld
Tekenend voor de oostwaartse ‘shift’ in de wereld van international finance is het gehakketak van de laatste jaren over wat nou de grootste bank ter wereld is. Kwestie: het grootst in wat? Volgens Moody’s (cijfers 2007) is de top 3 van banken, gemeten naar zogenaamde ‘shareholders equity’ nog steeds Amerikaans: Bank of America op 1 met 135 miljard, Citigroup op 2 met 119 miljard en JP Morgan met 115 miljard dollar.
(Wie zegt eigenlijk dat we moeten meten in dollar?).
Maar volgens Bloomberg (cijfers februari 2008) is de lijst als volgt zodra we gaan meten op ‘market capitalization size’: de Chinese ICBC op 1 met 277 miljard dollar, op de 2e plaats Bank of America met 195 miljard en op 3 de Britse HSBC die vooral in Europa sterk is: 176 miljard dollar. Verderop in de top 10 zowel Chinese als Amerikaanse banken naast Banco Santander uit Spanje en Mitsubishi Financial in Japan.
Wat betreft het aantal banken nationaal en wereldwijd is de VS nog veruit koploper: 7500 banken in eigen land en 75.000 filialen wereldwijd.