Zeven concrete tips om met coronastress om te gaan

De wereld zoals wij hem kennen, is in slechts een paar weken tijd radicaal veranderd. Door deze crisis zijn we genoodzaakt ons dagelijkse leven compleet anders vorm te geven. Combineer deze ingrijpende veranderingen met een constante stroom van slecht nieuws en het is niet gek dat mensen in deze periode meer angst, stress en somberheid ervaren dan normaal.

Daar moeten we wat mee, dacht psycholoog Gijs Coppens. Dus zette hij met zijn psychologenpraktijk iPractice een ‘coronahotline’ op. Mensen die vanwege deze coronacrisis angst, stress of somberheid ervaren, kunnen bij iPractice terecht voor een telefonisch of online consult met een van de drie psychologen die paraat staan. Inmiddels rinkelt om de vijf minuten de telefoon.  

‘Deze crisis is zo heftig en ontregelend, dit is een vorm van machteloosheid die we nog niet kennen’, vertelt Gijs Coppens. ‘Mensen gaan hier geheid psychische klachten door ontwikkelen, mensen die door het vastlopen van de GGZ nergens terechtkunnen. Zo ontstond het idee van de hotline. Een laagdrempelige manier om hulp te zoeken, ook voor mensen die nog nooit te maken hebben gehad met de GGZ. Via de hulplijn kun je ook gewoon één vraag stellen, zonder dat je daarvoor gelijk in behandeling hoeft. Zie het als eerste hulp bij corona-angst.’

Mensen melden zich met verschillende klachten en vragen, maar een aantal thema’s komt steeds terug.

Coppens: ‘Mensen zijn angstig en maken zich zorgen over de eigen gezondheid en die van hun naasten. Dit is een diepgewortelde existentiële angst die vraagstukken oplevert over ons bestaan, over ziekte, zorg en sterfte. Maar mensen vragen zich ook af hoe ze een nieuw dagritme kunnen vinden, hoe ze om kunnen gaan met constant binnen zitten en er ontstaan logischerwijs meer spanningen binnenshuis. Aan de andere kant hebben veel mensen te maken met somberheid door het verminderde menselijk contact of het verliezen van structuur.’

Het verliezen van die structuur is daarmee gelijk een van de grote oorzaken voor het ontstaan van angst, stress en somberheid in deze periode. Het leven dat we kennen, verandert met elke verscherpte maatregel die het kabinet naar buiten brengt. Zo min mogelijk menselijk contact, thuiswerken waar mogelijk en een avondje naar de kroeg is er sinds afgelopen week ook niet meer bij. Al die maatregelen zijn natuurlijk noodzakelijk, maar zorgen ook voor stress.

Coppens: ‘De mens gaat goed op structuur. Maar nu is ons een nieuw leven opgelegd waarin we een structuur moeten gaan vinden. Dit is een situatie waar we geen ervaring mee hebben, en dan zitten we ook nog eens de hele dag thuis. Waar je normaal gesproken veel taken opgelegd krijgt vanuit de buitenwereld en de sociale orde, moet er nu meer vanuit jezelf komen. En dat vinden sommige mensen heel lastig.’  

Het hebben van structuur geeft tegelijkertijd een vorm van controle, volgens Coppens een hele belangrijke ervaring voor de mens.

‘Die controle is nu totaal ontregeld en dan is er ook nog zo’n groot monster waar zelfs dokters met moeite controle over krijgen. Dat zorgt voor een gevoel van machteloosheid en controleverlies.’

En daar komt ook het fenomeen hamsteren om de hoek kijken. Het hamsteren van boodschappen is volgens Coppens een actie om de controle te hervinden.

‘Hamsteren zal helpen om de controle, of in ieder geval het idee dat je in controle bent, weer terug te krijgen. Maar als je ineens voor 1200 euro boodschappen gaat doen is dat overdreven. Dan ben je totaal doorgeslagen en wordt het dwangmatig.' 

'Hetzelfde geldt voor het checken van het nieuws. Jezelf willen informeren is normaal en terecht, maar de hele dag bovenop het nieuws zitten zal je niet verder helpen. Je moet jezelf dan een grens weten op te leggen. Met onze hotline kunnen we mensen ook bewust laten worden van al die gekkigheden.’

‘Nu we steeds meer thuis zijn en ook thuis moeten werken, is het belangrijk om een goed dagritme te creëren. Ga op vaste tijden naar bed en sta op vaste tijden ook weer op, maar zorg bijvoorbeeld ook dat je op gezette tijden eet. Maak een plan voor de dag en noteer het eventueel op een to-do lijst. Ook al is het maar één ding dat je vandaag wilt doen, daarmee creëer je al overzicht en een gevoel van controle.’