De man staat onder druk. Maar hoe uiteenlopend de problemen van mannen ook zijn, zijn er ook concrete manieren om ze te helpen? Ja: tien hele concrete. Te vinden op sociaal forum Reddit, van mannen zelf.

‘Drie maanden geleden raakte een meisje me per ongeluk aan met haar arm, terwijl we praatten. Ik denk er sindsdien bijna elke dag aan. Zo weinig fysiek contact heb ik.’

Het is niet eens de meest hartverscheurende reactie in een topic over de mentale gesteldheid van mannen op sociaal forum Reddit – met 430 miljoen gebruikers een van de grootste online platforms ter wereld. 

Op een bericht met de titel ‘78% van het wereldwijde zelfdodingscijfer is man, wat kunnen we doen om hen te helpen?’ komen de meest schrijnende verhalen langs over depressie, eenzaamheid en verdriet, die doorgaans nauwelijks de publieke ruimte bereiken.

praten over dit onderwerp?

Neem contact op met Mind Korrelatie. Bel, chat, Whatsapp of mail met een hulpverlener. Denk jij aan zelfmoord of maak je je zorgen om iemand anders? Bel 0900-0113 of chat via 113.nl.

Op Reddit worden topics aangemaakt, waar gebruikers – voornamelijk mannelijke, blijkt uit onderzoek – niet alleen op elkaar reageren, maar ook elkaars posts beoordelen. Hoewel de Reddit-gebruiker geen afspiegeling vormt van de hele wereld, biedt het toch een interessante kijk op de ervaringen van veel (westerse) mannen, die op weinig andere plekken zo open worden gedeeld.

'wuif onze problemen niet weg: ook wij kampen met mentale issues, verdriet en stress'

– commenter Reddit

Op het eerste bericht – over een oom die zichzelf van het leven beroofde, na dagen om hulp te hebben geschreeuwd – volgden er binnen een paar dagen al zo’n 27.000 reacties. Herkenbaarheid alom. En vragen, veel vragen.

Hoe had de samenleving hem kunnen helpen?

Waarom is dat cijfer bij mannen zo hoog?

Kunnen mannen hun problemen wel voldoende delen met hun omgeving, de maatschappij?

Wat moet de wereld weten over waar mannen mee dealen, en welke oplossingen zijn er?

Na een flinke avond struinen, begon ik grip te krijgen op de reacties. Hoe dieper ik scrollde, hoe voyeuristischer het werd. En daar, tussen de goed geformuleerde, genuanceerde bijdragen, werden daadwerkelijk concrete oplossingen gedeeld, die soms meer dan eens terugkwamen – aangedragen door mannen zelf.

Waarom verkeren mannen in een crisis? En met welke concrete of minder concrete oplossingen komen zij, gebaseerd op hun eigen ervaringen? 

meer verdieping

de tien meest gedeelde reacties ↓

1. Wuif onze problemen niet weg, vanwege ons privilege. Ook wij kampen met mentale issues, verdriet en stress.

Wat als je échte problemen hebt, maar als je omgeving ze – onder het mom van 'wees een man' – wegwuift?

'Hoewel we worden 'aangemoedigd' om open te zijn over hoe we ons voelen, kunnen we dat niet. Als iets écht een probleem is, en we dat proberen te verwoorden, zijn de reacties bijna altijd spottend – omdat we zogenaamd bevoorrecht zijn.'

'Behandel onze geestelijke gezondheid serieus. Wanneer we met een probleem worstelen, is het enige advies dat ons wordt gegeven: 'verman jezelf'. Het is een van de pijnlijkste dingen om te horen.'

'Het is bizar als iemand je vertelt dat je mensen onderdrukt door simpelweg te bestaan. Luister: ik heb 500 dollar, ben nog net niet dakloos en heb geen vrienden – waar héb je het over.'

'ik heb het gevoel dat ik geen problemen mag hebben, vanwege mijn privilege'

– commenter Reddit

2. Geef ons een compliment!

Zondag 1 maart was het Nationale Complimentendag. Wat als je er die dag, hoogstwaarschijnlijk, geen kreeg, puur omdat weinig mensen weet hebben van die dag, maar je, nu je erbij stilstaat, eigenlijk toch al nooit complimentjes kreeg? Wat doet dat, met je zelfbeeld en met je zelfvertrouwen? Nogal veel, blijkt uit de reacties.

'Geef ons een compliment! Eentje maar! Een meisje zei ooit dat ik hele mooie ogen had. Die shit was zeven jaar geleden en ik herinner het me perfect omdat dat het enige compliment is dat ik in zeven jaar heb gekregen.'

'Twee meisjes complimenteerden mijn tanden zes jaar geleden. Ik herinner me hun namen.' 

'Het is ongelooflijk makkelijk om je onzichtbaar te voelen, alsof je er niet toe doet, wanneer je absoluut nul positieve aandacht krijgt.'

'Hoe vaak complimenteren mannen elkaar, in plaats van te wachten tot vrouwen het doen?'

'Ik ben opgegroeid met veel geïnternaliseerde homofobie; ik denk dat het ook belangrijk is dat mannen elkáár complimenten geven.'

praten over dit onderwerp?

Neem contact op met Mind Korrelatie. Bel, chat, Whatsapp of mail met een hulpverlener. Denk jij aan zelfmoord of maak je je zorgen om iemand anders? Bel 0900-0113 of chat via 113.nl.

3. Doorbreek de vicieuze cirkel van het mannelijke stereotype dat je (groot)vader – vaker onbewust dan bewust – aan jou doorgaf.

...en lead by example met je eigen kinderen.

'Geef het goede voorbeeld. Mannen hebben zo lang geleerd dat ze altijd hard en sterk moeten zijn om 'echte mannen' te zijn. Het is tijd om die cyclus te doorbreken en vaders hun zonen en dochters te laten zien dat het prima is om alle emoties te voelen. Dat het goed is om te huilen en kwetsbaar te zijn.'

'Moedig positieve mannelijke rolmodellen aan. We hebben goede, wijze, sterke vaderfiguren nodig om positieve mannelijkheid aan onze jongens te leren, zodat ze niet ten prooi vallen aan de donkere kant van mannelijkheid. Vaderfiguren doen ertoe.'

4. Als je mannen eenmaal vraagt dat patroon van ‘toxic masculinity’ te doorbreken, door kwetsbaarheid van hen te vragen, luíster daarna dan ook echt.

Luister, zoals je ook bij anderen zou doen. Met volle aandacht en zonder emoties te bagatelliseren, dus.

'We hebben zorgen en angsten, net als iedereen. Ook wij willen soms gewoon dat iemand ons vasthoudt en ons vertelt dat alles goedkomt.'

'Ik leer mannen over mannelijkheid in de gevangenis en andere gemeenschapsprogramma's. (...) De meest gewelddadige misdaden zijn begaan door mannen. De belangrijkste doodsoorzaak bij zwangere vrouwen is moord door een intieme partner – doorgaans een man. Mannen wordt geleerd om emoties te onderdrukken, en zich te 'vermannen'. Dit wordt sociaal op veel manieren versterkt. Zonder een gezonde uitlaatklep voor emoties die geen woede zijn, wenden veel jongens en mannen zich tot bijvoorbeeld drugs en geweld. Of zelfs zelfmoord als de ultieme oplossing. Ik vind het hartverscheurend om dit te zien gebeuren. Maar ik ben er trots op dat ik zelf mannen kan leren over alternatieven.'

'laat jongens weten dat ze de wereld niet op hun schouders hoeven te dragen'

– commenter Reddit

5. Creëer plekken waar mannen kunnen samenkomen en vrienden kunnen maken.

Het openbaar toilet is, zoals algemeen bekend, een safe space waar vrouwelijke solidariteit welig tiert. Waar kunnen mannen hun ei kwijt?

'Bied meer mogelijkheden om gemeenschappen en activiteiten te vormen die tegemoetkomen aan de behoeften van verschillende mannen. Velen van ons hebben geen vrienden of intieme platonische relaties, terwijl we ze hard nodig hebben.'

'Het belangrijkste probleem: hoe mannen zich binden versus hoe vrouwen dat doen. Vrouwen kunnen zeer hechte relaties onderhouden door simpelweg te praten, soms alleen al aan de telefoon. Mannen verbinden zich daarentegen via activiteiten. Het is fucking moeilijk om een ​​activiteit aan de telefoon te doen.'

'Ik realiseer me dat eenzaamheid slechts een van de vele oorzaken is van zelfmoord bij mannen.'

6. Werk en succes: leg niet alle verantwoordelijkheid bij mannen.

In de westerse wereld werken al lang niet meer alleen de mannen. Toch is het adagium van man als kostwinner hardnekkig te doorbreken. Waarom leggen we, misschien onbewust, toch altijd de verantwoordelijkheid bij de man? 

'Laat jongens weten dat ze de wereld niet op hun schouders hoeven te dragen. Ze hoeven niet de ultieme beschermer of de ultieme kostwinner te zijn, of wat de maatschappij ook zegt dat mannen zouden moeten zijn. Die last moet worden gedeeld.' 

'Bijna alle druk voor succes ligt bij mannen. We leven nu in een samenleving waar de meerderheid van de mensen een tweede inkomen nodig heeft om te overleven; het zou niet de verantwoordelijkheid van slechts één geslacht moeten zijn.'

tekst loopt door onder afbeelding

'val vrouwen niet aan, probeer ze bij te benen'

– commenter Reddit

© vpro

7. Leer jongens al vroeg hun emoties te verwoorden.

'Ik ben klinisch psycholoog, die grotendeels met mannen werkt. Mijn ervaring is dat het niveau van emotionele intelligentie en geletterdheid bij mannen vaak teleurstellend laag is. Velen vinden onwil om emotie en kwetsbaarheid te uiten een groot probleem. Hoewel dat waar is, is er een nog groter probleem: veel mannen hebben niet eens de wóórden voor wat er intern met hen aan de hand is. Dit niveau van verwarring is voor veel mannen ongelooflijk isolerend en beschamend. De oplossing? Het zou al in de kindertijd moeten beginnen: leer jongens de woorden voor hun emoties, evenals het verband tussen hun gevoelens, hun gedachten, fysieke sensaties en hun gedrag.' 

'Toen ik een knieblessure kreeg – de ambulance-medewerker zei dat ik haast wel moest flauwvallen van de pijn – was het enige waar ik me zorgen over maakte: zien mensen dat ik huil?'

'bestrijdt het idee dat de vader een mindere ouder is'

– commenter Reddit

8. Isoleer jezelf niet en maak contact: benader vrienden, collega's of zelfs vage kennissen.

Ook het thema eenzaamheid komt vaak terug in de reacties. Zelfs de (hetero)mannen met een relatie valt het op dat ze buiten hun vriendin of echtgenote maar weinig echte vriendschappelijke relaties aangaan. 

'Ik denk niet dat het probleem is dat mannen niet over hun gevoelens praten. Ik denk dat het probleem is dat ze vaak niet iemand hébben, om mee te praten. Bovendien kan het vrij moeilijk zijn om nieuwe vrienden te maken. Vooral als je voorbij de twintig bent.'

'Mensen hebben fysiek contact nódig. Bij een (fatsoenlijke) kapper kan je iemand voor twintig dollar twintig minuten lang z'n vingers door je haar laten glijden. Massagesessies duren een uur en kosten ongeveer zestig dollar. Absoluut de moeite waard.'

'Vorig jaar voelde ik me superdepressief. Ik stond op het punt om naar huis te gaan, toen ik langs een groep vrienden liep. Ik vermeed ze aanvankelijk, maar ging toch naar ze toe. Een van hen merkte dat ik verdrietig was, en gaf me een knuffel. Ik barstte in tranen uit. Ik huilde als een baby op zijn schouders en liet het allemaal eruit komen. Ik voelde me op dat moment geliefd en die paar minuten in zijn armen nam al mijn stress weg.' 

9. Meet niet met twee maten.

Het moet gezegd: de frustratie bij sommigen zit diep. Tot misogyne reacties en geweld aan toe. Maar velen willen de maat der dingen gewoon bespreekbaar maken: als de maatschappij van mannen verwacht kostwinner te zijn, verwacht het ook van vrouwen thuis voor de kinderen te zorgen. Waarmee vaders, wordt gesteld, waar het hun kinderen betreft soms vaker aan het kortste eind trekken.

'Voer een serieus gesprek over hoe een groot percentage mannen aan het kortste eind trekt in scheidings- en voogdijprocedures.' 

'Bestrijdt het idee dat de vader een mindere ouder is. Vrouw met kind: Ah, wat een goede moeder. Man met kind: Ah, moet je weer oppassen?'

'Neem mannelijke slachtoffers van seksueel geweld serieus. Ik ben het zat om mensen dingen te horen zeggen als: 'Waar waren deze vrouwelijke leraren toen ik op school zat, huh-huh.'

'Mannen die dakloos zijn, worden (in het beste geval) gezien als mislukkelingen, maar veel vaker als geesteszieken of drugsverslaafden – zie alle mensen die rechtvaardigen geen geld te geven aan daklozen omdat ze ervan uitgaan dat het alleen wordt uitgegeven aan drank...'

10. Val vrouwen niet aan; probeer ze bij te benen.

Schrijver en journalist Hanna Rosin stelt het ook in 'Alfamannen': 'De wereld is gecompliceerder en verfijnder geworden, aangedreven door informatie. Dus als je een opleiding kunt halen, ben je in betere staat. Vrouwen halen makkelijker een opleiding.' Iets wat de Reddit-commenters ook opvalt – en hen zou kunnen inspireren.

'Hogescholen zien dat vrouwen steeds vaker en sneller afstuderen dan mannen. Dat is op zich niet slecht, maar we moeten daarbij niet negeren dat mannen achterop raken.'

'Ik denk dat de samenleving uitstekend in staat is geweest om vrouwen te empoweren; daarmee moeten ze ook doorgaan. Maar we moeten soortgelijke verbeteringen ook voor mannen bewerkstelligen.'

meer over wat er zich tussen onze oren afspeelt

Wie zijn we en hoe verhouden we ons tot de maatschappij? Meer verhalen van VPRO Tegenlicht over de worstelingen van de hedendaagse mens.