De GGZ stond al op scherp, maar tijdens deze coronacrisis is het voor behandelaars, op afstand, nog moeilijker hun patiënten te helpen. Journalist en activist Charlotte Bouwman (26) bedacht daar wat op.

Journalist, ervaringsdeskundige en activist Charlotte Bouwman werd de afgelopen maanden in mum van tijd poster child voor het protest tegen een falende GGZ. In januari genereerde haar initiatief Lijm de Zorg geen tekort aan media-aandacht en zette zij daarmee politiek in korte tijd zoden aan de dijk.

Maar met de coronacrisis staan mensen met een psychische kwetsbaarheid en de GGZ als geheel voor een totaal nieuwe uitdaging.

Daarom zette Charlotte de afgelopen week enkele initiatieven op poten om deze nieuwe problemen te ondervangen; dit pleidooi voor een noodplan in de GGZ bijvoorbeeld, en een online praatgroep op het sociale medium Discord. 

Maar, E-health staat echt nog in de kinderschoenen; hoe coördineer je in een korte tijd zo’n initiatief, zeker wanneer je zelf niet lekker in je vel zit?

We belden Charlotte en vroegen het haar. 

'als dit zo doorgaat, gaat het niet goed'

© VPRO / Silke de Kruijf

'alles viel ineens stil'

Charlotte: 'Vrijdag zou ik nog een gesprek hebben met Paul Blokhuis (staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, red.), in verband met Lijm de Zorg, en zouden we een landelijke campagne lanceren. Na de toespraak van Rutte op donderdagavond viel eigenlijk alles ineens stil.'

'Ik besefte: ik heb nu niets meer te doen. Ik heb vanaf vrijdagmiddag tot maandag alleen in m’n bed gelegen. Ik dacht: als dit zo doorgaat, gaat het niet goed.'

De actie waar Charlotte maanden zo hard aan heeft gewerkt, wordt opgeschort. Haar therapie wordt afgezegd. De jonge journalist en actievoerder zit met allerlei rampscenario’s in haar hoofd, als dit nog weken of zelfs maanden duurt.

toch in actie

Charlotte: 'Hoe zou ik dit vol kunnen houden? Normaal kan ik al niet langer dan een halve dag alleen thuis zitten.’

Dus startte ze, bij gebrek aan een fysieke plek om te protesteren, een petitie waarin ze de politiek oproept om met een noodplan voor de GGZ te komen. Daarnaast initieerde ze een online praatgroep voor mensen met psychische problemen, op chatprogramma Discord.

gewoon proberen

Charlotte: 'Een vriend van mij zit bij NA (narcotics anonymous, red.), waar ze natuurlijk meetings hebben. Hij vertelde me dat al hun meetings nu ook online zijn, en ik bedacht me dat ik ook wel zoiets zou willen proberen.'

'Ik heb op Twitter gevraagd wie daar interesse in zou hebben en in eerste instantie kwamen er via-via steeds meer mensen binnen. Vandaag zijn er al de hele dag best wat mensen online, en we hebben al moderators. Het is dus in aanbouw.'

praten over dit onderwerp?

Neem contact op met Mind Korrelatie. Bel, chat, Whatsapp of mail met een hulpverlener. Denk jij aan zelfmoord of maak je je zorgen om iemand anders? Bel 0900-0113 of chat via 113.nl.

een plan met regels

Charlotte is al langer bekend met de wereld van online lotgenootschap: 'Toen ik bij NRC werkte, heb ik een keer een stuk geschreven over Facebook-groepen met mensen voor psychische problemen. Dat loopt soms compleet uit de hand. Mensen postten wel eens: ‘Ik ga nu een poging doen', en dan werd de ambulance gebeld, en was iedereen in rep en roer. Het kan dus helemaal misgaan.'

Toch weerhield het Charlotte niet van een plan, mét de nodige kaders: 'Met dat in m’n achterhoofd heb ik meteen een aantal regels gemaakt voor de server. Voor nu is 't het belangrijkste dat het platform zelf goed werkt en dat er goed toezicht is.'

Er zijn dus regels. Sommige dingen mogen gebruikers in de chat of tijdens de meetings niet noemen, bijvoorbeeld zelfbeschadiging of middelengebruik. Charlotte stelde zelf een handleiding op voor moderators, gebaseerd op ervaringen van andere mensen. 'Maar,' zegt ze, 'het is ook best wel veel trial and error.'

'op lange termijn liggen hier kansen'

200 leden

Veel mensen met psychische problemen zijn vaak online, al helemaal nu.

'Mensen letten op elkaar', zegt Charlotte. 'Op lange termijn liggen er kansen; contact met andere mensen met gelijksoortige problemen kan best belangrijk zijn. Ik hoop dat we hier ook langer wat aan kunnen hebben. Al denk ik overigens niet dat ervaringsdeskundigheid een vervanging is van noodzakelijke hulp.'

Het platform heeft nu zo’n 200 leden. Over de eerste meeting vertelt Charlotte dat het eerst wat onwennig was, technisch gezien, maar toch ook echt bijzonder.  

'Ik heb gewoon met een stuk of tien mensen gepraat die ik niet ken, en dat voelde echt sick. Daarna had ik echt even zo'n trots gevoel. Oké, we komen er wel samen, dacht ik.'