Veel bedrijven overleven de pandemie niet, maar zij die wel hun hoofd boven water kunnen houden, zullen er aan moeten geloven: duurzaam ondernemen wordt het nieuwe normaal. Met deze tips maak je je bedrijf toekomstbestendig.

Waar dient het bedrijfsleven eigenlijk toe? Geld verdienen, vinden sommigen. De wereld een betere plek maken, zeggen anderen.

Hoe dan ook: het bedrijfsleven is een grote motor achter onze samenleving. Dáár liggen dus kansen om de wereld ten goede te veranderen en te werken aan een betere toekomst na de crisis. Maar hoe?

‘De economieboeken waar universiteiten op dit moment mee werken, staan vol met theorieën uit de jaren '50 en die zijn weer gebaseerd op theorieën uit de jaren 50 van de eeuw daarvoor', stelt Oxford-econoom Kate Raworth.

Zij bedacht en werd bekend met het donutmodel: een nieuw, circulair, 21e eeuws economisch model dat niet alleen draait om groei, maar om echte, duurzame welvaart met oog voor mens én aarde. 

'kijk niet alleen naar het design van producten, maar naar het design van het bedrijf zélf'

Als ondernemer vraag je je wellicht af: past mijn bedrijf in die donut? Ben ik mijn bedrijf om de juiste redenen gestart? Heb ik de beste keuzes gemaakt in personeelsbeleid, gebruik van grondstoffen en financiën?

Daar heeft Kate Raworth wel ideeën over. Aan de hand van deze 5 pijlers maak je je bedrijf toekomstbestendig, of je nou tijdens of na de crisis gaat herstarten, opnieuw gaat beginnen of helemaal from scratch een bedrijf opzet – deze 5 pijlers zijn volstrekt donutproof.

Vijf tips om je bedrijf te verduurzamen ↓

1. Denk nog eens goed na over de doelstelling van je bedrijf

Want: hoe toekomstbestendig is die doelstelling? Welke principes streef je na, en hoe ga je die naar de buitenwereld communiceren?

Wil je winst maken, koste wat het kost? Is het verklaarde doel van het bedrijf een beperkt financieel doel (‘We willen de grootste autofabrikant in onze sector zijn’) of een groter dan wij, levend doel (‘ons doel is om mobiliteit duurzaam te maken’)? Als je teruggaat naar de kern van je onderneming, wat is dan je uiteindelijke doel? Teruggeven aan de samenleving? Een schakel zijn in een circulair initiatief?

De doelstelling is de fundering van de bedrijfsvoering, en is onlosmakelijk verbonden met de andere vier pijlers: netwerk, beleid, eigenaarschap en financiën.

2. Kies zorgvuldig met wie je zaken doet

Uit wie bestaat je netwerk? Welke klanten, leveranciers en partners heeft je bedrijf? Welke verwachtingen stellen die, en wat geven zij terug? Hebben ze toekomstbestendige doelstellingen, of zijn zij meer bezig met de korte termijn?

Maakt jouw bedrijf deel uit van een groter netwerk van vervuilers, of streven ook je partners naar een groene en sociale toekomst? Zo niet: kun je die relaties ook omdraaien, vervangen of inzetten op duurzamere? 

 

3. Herzie je beleid, en je bedrijfsvoering

'Sommige bedrijven laten zich nog steeds leiden door de grote vraag van de vorige eeuw,', schrijft Kate Raworth in een blogpost. 'Hoeveel winst kan er gegenereerd worden?' Terwijl anderen zich volgens haar focussen op het nieuwe, veel grotere vraagstuk: 'hoe kunnen bedrijven de hele maatschappij laten meeprofiteren van wat ze doen?’

Ze vervolgt: ‘Deze uiteenlopende vragen – de een is er één van uitbuiting, de andere één van creatie – schetsen het grootste psychologische drama van dit tijdperk: de verschuiving van onze ideeën over wat bedrijven zijn en waar ze toe dienen.'

Denk dus ook na over het volgende: hoe ziet het beleid van je bedrijf eruit? Waar en hoe worden belangrijke beslissingen genomen, en wie heeft daarin inspraak? Hoe is de bedrijfscultuur van je onderneming, en hoe worden in alle lagen van het bedrijf de principes hooggehouden? 'Kijk niet alleen naar het design van het product,' adviseert Kate Raworth, 'maar ook naar het design van het bedrijf zélf'.

4. Bedenk: van wie ís het bedrijf; wie trekt nog meer aan de touwtjes?

Als het gaat om eigendom en financiering, zijn veel bedrijven nog steeds grotendeels in handen van aandeelhouders wiens belangrijkste vraag in de vorige eeuw lijkt te blijven hangen: hoe kan ik zo snel mogelijk hoger rendement behalen?

Kijk dus kritisch naar wie eigenaarschap heeft over het bedrijf. Want of een bedrijf nou door een familie beheerd wordt, door haar werknemers, door entrepreneurs, door de staat, of door investeerders die een (flinke) vinger in de pap hebben – eigenaarschap heeft grote implicaties voor de bedrijfsvoering.

'stel: je doel en je financiën botsen: welke van de twee wint?'

5. Welke rol speelt geld in je bedrijf?

Money speaks. Maar wat vragen de financiën van jouw bedrijf, je werknemers, en het bestuur? Waar komt het geld vandaan, en waar gaat het heen?

Aan Kate Raworth om de gewetensvraag te stellen: ‘Wanneer geld en de doelstellingen van je bedrijf clashen: welke wint er dan?’

Om een ​​Donut-onderneming te worden – een onderneming waarvan de kernactiviteit bijdraagt ​​aan ieders behoefte binnen de grenzen van de planeet – is het duidelijk dat bedrijven alle vijf ontwerpkenmerken, van doelstelling tot financiering, zorgvuldig moeten afstemmen.

Kate Raworth zegt daarover nog: 'Wat als ons idee van economie niet zou beginnen met geld, maar met menselijk welzijn? Wat als ieder bedrijf nou eens met al z'n werknemers om de tafel gaat, en zich afvraagt: is ons merk een donut-merk?'

Kortom: hoe gaat jouw bestaande of nieuw op te zetten bedrijf eruitzien als je straks, na de crisis, volgens deze kerncriteria verder gaat?