VPRO Tegenlicht

Top der onmisbaren

Tijdens de coronacrisis werden mensen met een vitaal beroep uitgeroepen tot helden. Nu de wereld weer op gang komt, lijken zij in een rap tempo hun heldenstatus te verliezen. Hoe zou de wereld eruit zien als 'de onmisbaren' het voor het zeggen hadden?

We stonden allemaal voor ze te klappen, voor de mensen uit de beroepsgroepen die we tijdens de crisis het hardst nodig hadden. De meeste van hen komen uit sectoren die al jarenlang stelselmatig worden ondergewaardeerd, zoals de zorg. Nu werden ze ineens uitgeroepen tot onze helden.

Hoe hebben zij de afgelopen maanden ervaren? En wat hebben zij nodig om ons bij de volgende crisis niet in de steek te laten? 

Benieuwd wat de onmisbaren anders zouden doen?
Download hier het voorstel 

VPRO Tegenlicht: 'Top der onmisbaren'
13 september, 22.05 uur NPO2

over de uitzending

VPRO Tegenlicht presenteert de 'Top der onmisbaren’: een burgerraad gevormd door onze verpleegkundige, leerkrachten, pakketjesbezorgers en vuilinismannen. Gedurende drie dagen komen zij bijeen in een luxe kasteel om oplossingen te bedenken voor de problemen waar zij dagelijks tegenaan lopen.

Hoe ziet onze samenleving er op politiek niveau uit als de onmisbaren het beleid mogen bepalen?

Wat vinden zij het meest belangrijk? En waarom?

Tijdens deze uitzending komen acht mensen met een vitaal beroep bij elkaar om na te denken over hoe de wereld er volgens hen uit zou moeten zien. Een gracieuze, luxe omgeving, waar normaal 'de groten der aarden' bijeenkomen om het beleid te bepalen, wordt nu het toneel van een top die juist de onmisbaren een stem geeft.

Regie: Britta Hosman
Research: Soraya Pol
Productie: Olivier Schuringa en Elleke Claessen
Eindredactie: Geert Rozinga en Doke Romeijn

over de sprekers

Mostafa Hilali

Militair

Mostafa Hilali (1973) is luitenant-kolonel bij de Koninklijke Landmacht, één van de vitale beroepen tijdens de crisis. Hij volgde de officiersopleiding aan de Koninklijke Militaire Academie en studeerde geschiedenis en islamologie aan de Universiteit van Leiden. Voor Mostafa is de coronacrisis een wake-up call: er moet niet bezuinigd worden op defensie. Dankzij de oefeningen en missies die zij in het buitenland hebben doen, heeft defensie kunnen bijspringen toen de eerste golf op zijn hoogtepunt was. Wat voor rol ligt er voor defensie in het post-corona tijdperk? En welke visie mist hij in de huidige politiek?

Kim Marquardt

IC Verpleegkundige

Een paar maanden geleden kreeg Kim (1984) nog applaus omdat zij overuren maakte op een intensivecareafdeling met corona​​​patiënten. Als verpleegkundige behoort zij tot een beroepsgroep die stelselmatig wordt ondergewaardeerd. Nu het gewone leven weer langzaam op gang komt, is het zaak om het applaus om te zetten in structureel betere werkomstandigheden. Is een zorgverzekeringssysteem zonder winstoogmerk wellicht de oplossing? In de Top der Onmisbaren deelt ze wat haar sector nodig heeft om ons tijdens de volgende virusgolf niet in de steek te laten.

Dies van den Bosch

Vuilnismedewerker

Dies van den Bosch (1988) is een vuilnismedewerker uit Rosmalen. Volgens Dies is het grootste probleem in Nederland dat geld en waardering de werkvloer niet bereiken. Onnodige managementlagen zorgen er volgens hem voor dat overheidssteun niet terecht komt bij 'de mensen die het echte werk doen'. Dies houdt van argumenteren en vindt het mooi als anderen met oplossingen komen waaraan hij nog niet aan had gedacht. Daarom doet hij graag mee aan de Top, waarin hij samen met andere onmisbaren nadenkt over wat er na de crisis anders moet. 

'vandaag heb ik een heldenstatus, morgen ben ik weer een sukkel'

Theo Bakker

Ambulant verpleegkundige

Theo (1956) is een verpleegkundige, schrijver en dichter uit Harderwijk. In de afgelopen maanden heeft hij veel nachtdiensten gedraaid als ambulant verpleegkundige in door corona zwaar getroffen verzorgingscentra. In de frontlinie van de crisis moest hij te werk gaan met beperkte beschermingsmiddelen en een minimale bezetting aan personeel. Al meer dan 40 jaar is Theo werkzaam in de zorg en ziet hij wat er misgaat in de sector. Wat zou Theo anders doen als hij het voor het zeggen had? Hoe kunnen zorgmedewerkers hun heldenstatus verzilveren? In de Top der Onmisbaren bepaalt hij, voor de verandering, zelf het beleid.

 

Lucelle Comvalius

Docente Maatschappijleer

Lucelle Comvalius (1973) geeft maatschappijleer aan vmbo-leerlingen op een middelbare school in Ermelo. Haar passie voor het lesgeven is vorig jaar bekroond met de titel “Leraar van het jaar”. Tijdens de coronacrisis was zij onmisbaar: samen met haar collega’s werd alles op alles gezet om het onderwijs online door te laten gaan. In de klas krijgt zij veel mee van wat er in de samenleving speelt. Wat vindt zij van het huidige coronabeleid? En hoe zou zij het zelf doen als ze de beslissingsmacht had? In de Top der Onmisbaren strijdt zij onder andere voor meer gelijke toegang in het onderwijs.

 

'we moeten altijd het gesprek aangaan, juist als je het niet met elkaar eens bent' 

Erik Luiten

Melkveehouder

Tijdens de coronacrisis kreeg Erik (1970) uit het Gelderse Aalten waardering voor zijn vitale beroep, maar daar kan hij de rekening niet mee betalen. Voedselproducenten zagen de druk op hun inkomsten toenemen, terwijl supermarkten topwinsten maakten. Hoe moet dit na de crisis anders? In de Top pleit Erik voor minder knellende regelgeving en een beter verdienmodel voor boeren. Zijn motto is: 'we moeten altijd het gesprek aangaan, juist als je het niet met elkaar eens bent'.

Leila Azzam

Voorzitter Stichting Carabic

Met Stichting Carabic biedt Leila (1968) steun aan kwetsbare bewoners in het Amsterdamse stadsdeel Zuidoost. Ze zag de afgelopen periode dat sommige groepen extra hard werden getroffen door de coronacrisis. Dagelijks kwamen er tientallen meldingen binnen van families die geen eten meer hadden. Met haar stichting verzamelt zij voedselpakketten voor een groeiend aantal families in nood. Wat moet er structureel veranderen om ervoor te zorgen dat zij niet langer onmisbaar is? In de burgerraad deelt zij haar visie.

Jan van Heijningen

Politie

Als politieagent in Amsterdam, staat Jan (1991) midden in de samenleving. Daardoor krijgt hij veel mee van wat er speelt en wat beter kan. Hij zag zijn takenpakket de afgelopen jaren voortdurend groeien, terwijl er ook steeds meer bezuinigingen werden doorgevoerd. Volgens Jan ligt er nu een kans om te investeren in het toekomstbestendig maken van de politie. Hoe kan de reputatie van de politie beschermd worden? In de Top der Onmisbaren vertelt Jan wat hij zou veranderen aan de status quo als hij het voor het zeggen had.

verdieping

de bijstand verlagen in coronatijd: is dat een goed idee?

De coronacrisis vergroot de armoede in Nederland, maar volgens Amma Asante, voorzitter van de LCR, kan het kabinet daar wat aan doen: stop de verlaging van de bijstandsuitkering.

op deze vier plekken hebben burgers écht invloed

Wat als jij zelf zou mogen meebeslissen over beleid? Wat had je dan anders gedaan? Op sommige plekken in de wereld is het mogelijk: burgers mogen direct meebeslissen over beleid (en geld!). Deze vier plekken lopen voorop; wat kunnen we van ze leren?

'met vertrouwen kan de samenleving totaal anders worden ingericht'

waarom mensen met vitaal werk een basisinkomen verdienen

Tijdens de coronacrisis werd duidelijk welke schouders de zwaarste lasten dragen. Hoe kan het dat de belangrijkste mensen in onze samenleving toch structureel worden ondergewaardeerd? Historicus Rutger Bregman legt uit waarom zij een basisinkomen verdienen.

wie waren nog meer onmisbaar?

Tijdens de coronacrisis schoten initiatieven om de meest kwetsbaren te helpen als paddestoelen uit de grond. In de afgelopen maanden hebben we deze initiatieven voor je verzameld via de interactieve kaart ‘Coronapioniers’. Deze drie coronapioniers staken hun handen uit de mouwen voor thuisonderwijs, informatievoorziening en dagbesteding voor diegenen die buiten de boot vielen.

Onmisbaar aan tafel

VPRO gids sprak uitgebreid met alle deelnemers. Wat bewoog hen om mee te doen aan de top? En denken ze echt iets te kunnen veranderen?

 

Langs in Den Haag

Hoe staat minister Hoekstra tegenover meer directe invloed van burgers in de politiek? De Top der Onmisbaren van VPRO Tegenlicht ging langs in Den Haag.