VPRO Tegenlicht

De post-racistische planeet

Hoe ziet de wereld eruit zonder racisme? En hoe komen we tot zo’n wereld? Pioniers die dagelijks werken aan een post-racistische wereld verkennen de weg.

Documentairemaker Ikenna Azuike keek op televisie naar de beelden van de moord op George Floyd. Plotseling stond zijn achtjarige dochter naast hem: 'Papa, wat gebeurt daar?' Azuike probeerde stuntelig aan zijn dochter uit te leggen wat er op het grote scherm in de woonkamer gebeurde. Tijdens zijn verhaal zag hij hoe de tranen over zijn dochters wangen begonnen te stromen, gevolgd door oorverdovend gesnik. Voordat Azuike het wist zaten ze samen hard te huilen. 

Dit moment met Ikenna's achtjarige dochter was de aanleiding voor deze documentaire. Was zijn reactie wel pedagogisch verantwoord? Hoe praat je überhaupt over racisme, met je kind? 

VPRO Tegenlicht: 'De post-racistische planeet'
4 oktober, 22.25 uur, NPO2

over de uitzending

In deze aflevering van VPRO Tegenlicht zien we hoe Ikenna Azuike zijn kinderen voorleest uit het fictieve boek ‘De post-racistische planeet’: een wereld tot leven gewekt met – op afrofuturisme geïnspireerde – illustraties van kunstenaar Brian Elstak. Zijn persoonlijke zoektocht wordt afgewisseld met inzichten van verschillende experts die worden voorgesteld als futuristische superhelden.

Hoe voed je kinderen op om in de toekomst een post-racistische wereld te bereiken? ▾

Kunnen we ons een voorstelling maken van een post-racistische planeet? En wat is hiervoor nodig?

Sinds de moord op George Floyd is het protest tegen institutioneel racisme en de ongelijkheid wereldwijd toegenomen. Tegelijkertijd blijkt een gesprek over racisme nog steeds moeilijk en beladen. Hoe kunnen we toewerken naar structurele verandering? Wanneer verandert er echt iets?

Regie: Soraya Pol, Mette te Velde en Ikenna Azuike
Research: Soraya Pol, Mette te Velde en Ikenna Azuike
Illustraties: Brian Elstak
Productie: Elleke Claessen
Eindredactie: Geert Rozinga en Doke Romeijn

schrijf je in voor onze nieuwsbrief en maak kans op een gesigneerde poster van Brian Elstak!

Elke dinsdag- en zaterdagochtend: vers toekomstnieuws in je inbox. Mis geen énkel verhaal over de toekomst van tech, duurzaam (samen)leven, werk, geluk, economie en politiek.

over de sprekers

Camille Barton

kunstenaar, schrijver en psychosomatisch therapeut

Ze vermijden ongemakkelijke situaties en verstoppen zich voor de waarheid. De mens was een uitblinker in het negeren van de echte gevoelens die opgekropt zaten in zijn lichaam. Maar alles veranderde toen een superheld met een geweldige kracht op aarde landde. Hoe deze intergalactische lichaamsexpert heet? Camille Barton, die gelooft dat de sleutel zich in ons lichaam bevindt.

'de sleutel bevindt zich in ons lichaam'

Layla F. Saad

bestsellerauteur van 'Me and White Supremacy'

Lang, lang geleden, geloofden mensen dat als ze iets negeerden het vanzelf weg zou gaan. Ze vertelden hun kinderen sprookjes over gelijkheid, doordrongen van fabels over hoe verschil in huidskleur niets uitmaakt. Op een dag, uit een sterrenstelsel hier ver, ver vandaan, daalde een superheld neer op aarde met een bijzonder cadeau voor alle aardlingen. Ontmoet 'Me and White Supremacy'-auteur Layla F. Saad. Haar superkracht? Kennis-overdracht.

 

Sennay Ghebreab

neuro-informaticus UvA & hoofd sociale wetenschappen AUC

Ooit geloofde men dat het menselijke brein slechts uit drie lagen bestond: de grote hersenen, de kleine hersenen en de hersenstam. Dit werd lang geloofd, tót een ingenieuze wetenschapper een vierde laag creëerde: de exocortex. Deze exocortex stelt ons in staat om vrij te denken, om mensen te zien voor wie ze echt zijn. Het is een geestverruimende, haast onmogelijke uitvinding. Luister zelf naar de wetenschapper, neuro-informaticus Sennay Ghebreab, die een toekomst zonder racisme alleen voor zich ziet met inzet van kunstmatige intelligentie en technologie.

'een toekomst zonder racisme is alleen mogelijk met behulp van kunstmatige intelligentie'

'hij bleef dromen van hoe woorden konden bouwen aan een betere wereld'

Musa Okwonga

dichter, journalist en muzikant

De woordtovenaar. Een man die de magie van het woord aanbidt. Woorden toveren beelden tevoorschijn die ons verbazen en verwonderen. Ze creëren beweging. Hij bleef dromen van hoe woorden konden bouwen aan een betere wereld. Tot het realiteit werd. Dit is het verhaal van de interstellaire afronaut Musa Okwonga, en zijn superkracht: de verbeelding.

meer lezen & kijken

dit discriminerende meetinstrument bepaalt overheidsbeleid

Hoe ziet een leefbare wijk eruit volgens de overheid? Veel groen natuurlijk, ruim opgezet, ver van snelwegen. En oja: geen Nederlanders met een niet-Westerse achtergrond. Want ook dat is een van de indicatoren van de 'Leefbaarometer'.

hoe verzetten we ons tegen institutioneel racisme?

Over de hele wereld wordt gedemonstreerd tegen institutioneel racisme. Waarom dit nodig is, legt Patrisse Cullors, medeoprichter van de Black Lives Matter-beweging, uit in een theaterstuk dat ze baseerde op eigen ervaringen. Waar krijgen zwarte burgers dagelijks mee te maken?

'institutioneel racisme is veel groter dan de gemiddelde Nederlander beseft en breder dan politici durven te benoemen'

we moeten praten over institutioneel racisme

Niet alleen in Amerika, maar ook in Nederland is institutioneel racisme een probleem. Maar hoe ziet dit er dan uit? En hoe ga je er mee om als je ermee in aanraking komt? Activist en oud-militair Raki Ap vertelt zijn verhaal.