In 2004 gebeurde iets geks. Voor het eerst in tientallen jaren trad in de VS een daling op in autoverkopen. Maar nog opmerkelijker was: dat gebeurde vóór de grote kredietcrisis! Wat bleek? Vooral de jongere generatie koopt ze niet meer en rijdt steeds minder kilometers met de auto. Auto's zijn immers vervuilend, duur in gebruik en onderhoud, en ze staan 90% van de tijd niets te doen en in de weg. En vooral: autorijden onderbreekt zo onhandig je permanente smartphone communicaties! Nemen we langzaam afscheid van een  statussymbool? Tegenlicht gaat op onderzoek: hoe zal de nieuwe generatie dán zijn 'mobiliteitsproblemen' oplossen?

Bill Ford, de achterkleinzoon van de uitvinder van de T-Ford, en de bestuursvoorzitter van Ford Motor Company, meldde het vorig jaar op een congres voor mobiele communicatie: 'wij zetten voor de toekomst niet langer in op de auto, maar op alles wat te maken heeft met de geïntegreerde vervoersnetwerken van morgen'. Of de autofabrikanten van deze wereld die omslag overleven, valt te betwijfelen. Het waren immers niet de radiomensen die de tv uitvonden. Dus is het maar de vraag of automakers de nieuwe sociale beweging genoeg aanvoelen. Jongeren anno 2014 plaatsen de kwestie  in een veel bredere, sociale context: hoe willen wij als individu en als samenleving mobiliteit en transport eigenlijk idealiter regelen in de toekomst?

Zowel in Nederland als in Amerika gaat Tegenlicht regisseur Martijn Kieft te rade bij gebruikers, onderzoekers, ingenieurs en experts. Hoe ziet smart mobility eruit? Wat zijn de vooruitzichten voor de zelfrijdende auto? Welke rol spelen naast technologische ook demografische en sociaaleconomische ontwikkelingen? Gaan we steeds meer sharen? Wat is de toekomst voor de taxibranche? En wat hebben verplaatsingen te maken met dataverkeer en smart cities?

In de VS, waar al een rapport ‘The End of the Driving Boom, 1946-2004’ verscheen, wordt de Google car gefilmd, rondgeneusd bij de nieuwe taxiservice Uber en bij de Silicon Valley researchafdeling van Nissan, waar de zelfrijdende auto wordt ontwikkeld.  Hoe verplaatsingen in steden voortaan via de app zullen plaatsvinden horen we van RideAmigos in Los Angeles en twee eighties babies in San Francisco tonen  hun autoloze bestaan. Tesla CEO Elon Musk vertelt over hoe de computer de auto overneemt, en hoe hij aankijkt tegen de ontwikkelingen rond de zelfrijdende auto. Voor Nederland is hoofd smart mobility aan TU Eindhoven Carlo van de Weijer onze handsfree gids, en ook hier tonen pioniers ons hoe je met sociale diensten als Snappcar kunt voorzien in je mobiliteitsbehoeften.

Gaan we langzaam van een wereld waarin WIJ het niet langer zijn die de devices dragen en de voertuigen bezitten naar een tijd waarin de hi-tech als het ware óns gaat dragen: connected, genetwerkt, optimaal op elkaar afgestemd, uitermate efficiënt, zelfrijdend en misschien wel: zelf (voor ons) denkend?
 

Regie: Martijn Kieft
Research: William de Bruijn
Productie: Jenny Borger
Eindredactie: Henneke Hagen & Frank Wiering