Noord-Afrika is voor Europa vooral een producent van olie en gas, een afzetmarkt voor wapens, een broedplaats voor islamisme en een thuisland van een teveel aan asiel- en gelukszoekers. Dit heeft dan ook de onderlinge relaties bepaald. Na de koloniale tijd heeft Europa bepaald niet bijgedragen aan de modernisering van Marokko, Algerije, Tunesië, Libië en Egypte.

Nu de oude tirannen wankelen, wordt steeds meer duidelijk hoe en waarmee Europa ze in het zadel hield. Hoe Khadaffi en Berlusconi elkaar vonden over de olie van hun maatschappijen ENI en NOC. Hoe Nicolas Sarkozy uitgerekend met Hosni Mubarak een ‘Union pour la Méditerranée’ wilde bouwen. Hoe Tony Blair en de London School of Economics de “dynastie Khadafi” weer salonfahig maakte. En hoe onze eigen premier Rutte zijn verontwaardiging uitspreekt, terwijl tegelijkertijd een delegatie van het Nederlandse bedrijfsleven op tournee is langs Arabische ‘rulers’.

Tegenlicht over de beboterde hoofden van de politieke top in Londen, Parijs, Rome en Den Haag. Oud Midden-Oosten correspondent Joris Luyendijk (‘Het zijn net mensen’ en ‘Je hebt het niet van mij, maar…’), islamkenner Tariq Ramadan (Oxford), politicoloog Luis Martinez (Rabat) en voormalig buitenlandminister Gianni de Michelis (Rome) ontleden onze relaties met de autoritaire leiders ‘aan de overkant’. Oftewel: de moraal van het Maghreb verhaal.