Iran, 70 miljoen inwoners, wordt door het Westen, Amerika voorop, vooral gezien als 'het land van het kwaad' en is hét speerpunt in de ídeologische strijd van president Bush. Het Westen houdt Iran verantwoordelijk voor de chaos in de regio.

In Tegenlicht onderzoekt Doke Romeijn in Iran zelf hoe dit vijandbeeld zijn stempel drukt op het openbare leven. Bezoeken aan scholen, moskeeën en overheidsorganen laten zien hoe er in Iran gewerkt wordt aan een antwoord op eventuele buitenlandse agressie. Ook de toespraak van president Ahmadinejad, tijdens de viering van de verjaardag van de Islamitische revolutie, en de bijdragen van de minister van Buitenlandse Zaken Manouchehr Mottaki en Ayatollah Ahmad Khatami aan het vrijdaggebed, staan in het teken van de bestrijding van de vijanden van de islam en het recht op zelfverdediging.

Tegenlicht is in Iran aan het begin van februari 2007, tijdens de viering van de verjaardag van de Islamitische revolutie, en ziet een land dat vastberadenheid en strijdlust uitstraalt. Een samenleving die er niet over denkt om te stoppen met de ontwikkeling van kernenergie, zolang Amerika geen veiligheidsgaranties geeft en toezeggingen doet over de normalisering van de betrekkingen. Een land dat vreest voor haar veiligheid gezien de aanwezigheid van ruim 150.000 Amerikaanse militairen in Irak en Afghanistan; een land waarin men zich voorbereid op een naderende oorlog.

Zo heeft The Committee for the Commemoration of Martyrs of Global Islamic Campaign in Teheran de leus 'Klaar staan is voorkomen' gekozen voor haar beweging, waar alleen al in Teheran 60.000 mensen zich bij hebben aangemeld. Uit hun midden worden zogenaamde 'martelaren' (suicide bombers ) geselecteerd om bij een mogelijke aanval direct te reageren door met zelfmoordaanslagen chaos te creëren. "De cultuur van martelaarschap is sterker dan het militarisme van de vijand", aldus de leider van deze organisatie.

Het Bright Future Institute in het religieuze stadje Qom geeft met het Islamitische persbureau antwoord op de in hun ogen psychologische oorlogsvoering van Amerika, dat doelbewust leugens verspreid en de eenheid van de Iraanse bevolking probeert te ondermijnen'. En tijdens het wekelijkse vrijdaggebed in Teheran beschuldigt Ayatollah Khatami,een geestelijke van de harde lijn, de Amerikanen ervan onenigheid te zaaien onder moslims in de regio en waarschuwt hij Sjiieten en Soennieten zich niet tegen elkaar uit te laten spelen.

Toch bespeurt Tegenlicht in Iran ook een wens tot dialoog met het Westen en het voorzichtig zoeken naar een oplossing voor het conflict. Maar de nog kwetsbare oppositie zal op houden te bestaan bij een aanval op het land. Militaire actie vanuit Israël of Amerika zal een onmiddellijke eenheid bewerkstelligen. Jong, oud, fundamentalist of hervormingsgezind, een ieder zal zich dan achter de natie scharen. Dit zal de positie van de Islamitische fundamentalisten in Iran versterken en de hervormingsbeweging kansloos maken. "Ik houd er niet van mee te doen aan demonstratie voor de regering, ik ben niet voor de regering, maar ik ga mijn land verdedigen als dat nodig is", aldus een middelbare scholier.

In Tegenlicht een indringend portret vanuit een samenleving waarin religie en politiek op een potentieel explosieve manier verweven zijn.

Regie: Doke Romeijn
Research: Henneke Hagen/Negin Kianfar
Productie: Judith van den Berg