Thomas Friedman (auteur van o.a. The World is Flat) formuleert in het tweeluik van Tegenlicht: Energy War, zijn "First Law of Petropolitics". Friedman ziet een negatief verband tussen een stijgende olieprijs en de ontwikkeling van vrije democratieën. In de z.g. petrolistische landen (die het helemaal moeten hebben van hun olie en gas rijkdommen) trekken de machthebbers zich steeds minder aan van wat de buitenwereld van hen vindt. Naarmate de olieprijs stijgt, zullen zij steeds minder geneigd zijn om zich open te stellen voor democratische ontwikkelingen.

Gingen Koude Oorlog en War on Terror nog over ideologie en globalisering, de 21e eeuw zal gedomineerd worden door de strijd om energie. Het is nu: ieder voor zich, en het zal er heet aan toe gaan.

In plaats van de verwachting dat met de val van de Berlijnse Muur een onomkeerbaar proces in gang was gezet van vrije economieën en vrije democratieën, zien we aan het begin van de 21ste eeuw een zwarte golf van petro-autoritaire regimes. Van the axis of evil naar the axis of oil. Het Westen zal omwille van zijn verslaving aan gas en olie en aan zijn energieverslindende levensstijl, in de nieuwe Energie Oorlog zijn democratische principes verloochenen en vrienden willen worden met de nieuwe machthebbers.
Friedman: "Wij zijn de verslaafden en zij zijn onze pushers. En wij zullen onze dealers geen lastige vragen stellen over democratische principes. Wij zullen niet meer roepen, alleen nog heel zacht fluisteren. Dat is de prijs die wij betalen voor onze verslaving".

In het tweeluik Energy War maakt VPRO's Tegenlicht een head line verkenning langs bovenstaande ontwikkelingen met Thomas Friedman als leading man. Hij schetst, vanuit Washington, de eerste manoeuvres in de Energie Oorlog

Deel I van Energy War zal zich richten op het korte termijn scenario geschetst aan de hand van Friedman's First Law of Petro-politics: welk nieuw machtsevenwicht gaat er ontstaan in de wereld van 50-70$ per barrel? Met reportages uit Moskou en Georgië, waar Tegenlicht op zoek gaat naar het ware verhaal achter het gasconflict, begin dit jaar, tussen Georgië en Rusland. Een voorbeeld van Poetin's politieke machtsspel, waarin olie en gas dienen als instrumenten voor de buitenlandpolitiek en als iconen voor de herrijzende supermacht. De Georgische minister van Energie, Nika Gilauri, geeft zijn visie op het conflict. Tatiana Mitrova, de hoogste energie-adviseur van president Poetin bij de G-8 top in Sint Petersburg, vertolkt de mening van het Kremlin.

Vanuit Caracas bericht Tegenlicht over de olie-industrie die door president Hugo Chavez opnieuw genationaliseerd wordt om zo de links-Bolivariaanse revolutie over Venezuela, het continent en de wereld uit te rollen. Daarmee denkt Chavez een geheel nieuw machtsevenwicht in de wereld te kunnen creëren.
Want in deze tijd, zo zegt de voormalige onderminister van elektriciteit Dr. Abdulrahman Al-Zamil, hoef je oorlogen niet met wapens uit te vechten maar zijn er voldoende oliestaten die er niet voor terugdeinzen om de kraan dicht te draaien.

Regie: Shuchen Tan, Rudi Boon, IJsbrand van Veelen
Research: William de Bruijn, Sasza Malko, Gijs Meyer Swantee, Henneke Hagen

Met dank aan: Pavel A. Boldenkov van CROS public relations company voor het beschikbaar stellen van beeldmateriaal van Gazprom. Irakli Glonti van Internews, Tbilisi, Georgië, voor het beschikbaar stellen van filmapparatuur. Emzar Chachkhiani van de Zhinvali waterkrachtcentrale, Georgië.