In maart 2006 publiceerden de Amerikaanse politicologen John Mearsheimer (University of Chicago) en Steve Walt (Harvard) het controversiële artikel 'The Israel Lobby and US foreign policy'. Daarin betogen zij dat het niet -langer- in het belang van de VS is om het huidige Israël te steunen en te beschermen. Samen met politieke verschuivingen in het Congres en toenemende twijfel over het gevoerde Midden Oosten-beleid kan dit de vonk worden in een kruitvat. Tegenlicht spreekt met de betrokkenen in dit 'nieuwe realisme' debat.

Beide groeperingen komen aan het woord of aan de orde: zij die de hechte band tussen de VS en Israël in stand willen houden (neocon Richard Perle, de libanees-christelijke Brigitte Gabriel en evangelist John Hagee, de lobbyclub AIPAC), en zij die kritiek hierop leveren en niet zelden 'slachtoffer' werden van de lobby. Congreslid Earl Hilliard uit Alabama zocht toenadering tot de Arabische wereld en werd vervolgens overvleugeld door een politieke tegenstander die veel Aipac-geld achter zich kreeg. Van de historicus Tony Judt, die durfde te beweren dat Israël 'een oorlogszuchtige en intolerante, door geloof gedreven etnostaat aan het worden is', werd een lezing op het laatste moment afgezegd. En Human Rights Watch directeur Kenneth Roth werd persoonlijk getarget na kritiek op het geweld dat Israël gebruikte in de mini-oorlog tegen Libanon van afgelopen zomer.

Tenslotte de vraag in hoeverre de pro-Israël lobby uiteindelijk het militaire en politieke belang van Israël zelf bepaalt: kolonel Lawrence Wilkerson (ex-stafchef van Colin Powell) legt uit hoever de invloed van de lobby strekt in de beslissingsstructuur op het Witte Huis. Lobby, Congres, het Witte Huis en Israël zelf lijken in een verstikkende omhelzing beland te zijn: (hoe) kan dat ooit veranderen?