Tegenlicht

Noord-Korea

Documentairemaker Pieter Fleury kreeg toestemming om in Noord-Korea te mogen filmen. Ondanks het toeziend oog van de censor maakte hij daar portret van een zwijgende, protestloze samenleving.

Documentairemaker Pieter Fleury kreeg na maanden onderhandelen toestemming om in Noord-Korea te mogen filmen. De Democratische Volksrepubliek van Korea kennen we alleen als de schurkenstaat, met een beducht kernwapenprogramma en het stalinistische regime van Kim Jong-il, vijand van het Westen.

Uniek aan de toestemming was dat Fleury mocht filmen op het niveau van het dagelijks leven, de familie, leven en werken. Ondanks het toeziend oog van de censor maakte Fleury daar op de vierkante milimeter een nooit eerder vertoond portret van een zwijgende, protestloze samenleving.

Fleury maakte een beeld van het leven in een land waar nog altijd een totalitair regime het dagelijks leven bepaald. Over de mechanieken die worden aangewend om de bevolking te beheersen, over een zwijgende, protestloze samenleving, over de gehoorzaamheid. En over het grootste verschil tussen onze en hun maatschappij: individuele vrijheid. In Noord-Korea is die er niet.

bijlage

In de film zijn de hoofdpersonen nauwelijks pratende personages: Hong Sun Hui, arbeidster in een textielfabriek, brengt ’s ochtends haar dochtertje naar de kleuterschool en zingt een daarbij liedje: "…de monsterlijke Amerikanen knielen en smeken om genade…. ". Het kindje blijkt de tekst al te kennen.

In de fabriek waar Hong werkt, wordt met een niet aflatende ijver alles door iedereen in schriftjes genoteerd: van aantallen geproduceerde broeken tot hoeveel fouten er op een dag zijn begaan. Iedereen is controleur en iedereen controleert elkaar en wordt op zijn beurt gecontroleerd door superieuren.

Bij Hong in huis woont behalve haar moeder ook haar jongere broer. Die gaat naar Engels talenpracticum. En opeens blijkt dat Noord Koreanen ook gewone mensen zijn, die lachen om een lolletje of uit schaamte, elkaar helpen bij het zoeken naar een moeilijk woord ('Internet') en schrikken van het oorlogsleed wat en passant voorbijkomt in de les.

Maar hoe ontwapenend en naïef dat ‘gewone’ ook overkomt, het ontzag voor de Grote Generaal is allesoverweldigend. Zelfs de zwijgzame, uiterlijk zo zachte Hong blijkt aan het einde toch een trouwe discipel – voor haar is het een plicht om alle Amerikaanse honden uit te roeien. Voor de kinderen is hij de zon ("bloemen hebben de zon nodig om te kunnen groeien, en zij de liefde van de Grote Leider"). En voor de fabrieksarbeiders is hij het Grote Grote Geluk.

Regie: Pieter Fleury
Eindredactie: Roel van Broekhoven/Hans Keller/Doke Romeijn