Waar veel ouderen nog lange tijd twijfelden – en sommigen dat nog altijd doen – was het voor de meeste jongeren al gesneden koek: die energietransitie moet versneld worden doorgevoerd. Uit onderzoek door Kieskompas in opdracht van Trouw blijkt dat jongeren het zelfs een stuk radicaler willen. Zet maar een flinke belasting op vlees eten. En kerncentrales bouwen is voor hen ook nauwelijks meer een taboe.

18 tot 35-jarigen dienen een stem te krijgen in het klimaatbeleid, zoveel is wel duidelijk. In de Verenigde Staten eisen jonge klimaatactivisten een plek aan tafel in het Witte Huis. Ze zijn bang dat Joe Biden ondanks zijn beloftes te weinig doet voor het klimaat. The Guardian sprak onlangs van een heus ‘Greta-effect’ – jongeren schrijven zich wereldwijd massaal in voor klimaatstudies. Het is fantastisch om deel uit te maken van deze groene golf, zegt een student in het artikel.

Jongeren wijzen ons dus allemaal de weg. Zouden we niet allemaal de koe bij de horens moeten vatten en de hype van de dag los moeten laten om ons volledig op de toekomst te richten? In deze nieuwsbrief schijnen we het tegenlicht op een Australisch-Britse rebel-schrijver die ons voorhoudt hoe we goede voorouders kunnen worden. Zodat de nieuwste generaties toch nog een beetje positief op ‘ons’ terugkijken. Het past naadloos binnen het denken van Kate Raworth, die we eerder een podium gaven met haar revolutionaire donut-economie – verdienen te kijken. Je zal zien: een en ander is met elkaar verbonden in deze brief…

Verzet je tegen de tijd (en omarm de toekomst)

Maar eerst: ga maar eens na hoe vaak je je (digitale) klok in de gaten houdt.. De hele dag door – onder druk van afspraken, eten en je sportuurtje. Het klinkt misschien gek, je tegen de tijd verzetten, maar het is wel waar Roman Krznaric voor pleit. Krznaric is filosoof, schrijver en medeoprichter van de School of Life. Hij schreef een nieuw boek, De Goede Voorouder. Over hoe we generaties na ons toch nog een beetje trots op ons kunnen laten zijn.

De tirannie van de tijd, van het nu, vertroebelt het zicht op waar het werkelijk overgaat: de grote problemen van de toekomst. Volgens de Brits-Australische schrijver hebben we vergezichten nodig om de klimaatcrisis te lijf te kunnen. En jongeren zouden meteen een stem moeten krijgen bij de politieke beslissingen van nu, vindt hij.

Regisseur Tomas Kaan zocht hem op en maakte de uitzending ‘Time Rebels’ waarin Krznaric uitgebreid en gepassioneerd zijn verhaal doet – en wijst op lessen uit het verleden. Zondag 22.05 uur op NPO2

..en nu al te zien op onze site

kijk de uitzending

De revolutionaire donut-economie van Kate Raworth

En laat Kate Raworth nou net de partner van Roman Krznaric zijn. In ‘Time Rebels’ vult ze hem op het eind aan, terwijl ze samen zitten op de bank. ‘Het is helemaal okay als je een auto, een huis hebt. Als je vliegt naar verre vakantiebestemmingen. Maar als je dan zo geprivilegieerd bent, neem dan in godsnaam je verantwoordelijk. Doe iets goeds voor de wereld.’

Tegenlicht-volgers kennen Raworth vast wel. Ze is de denker achter de donut-economie. Haar ideaal: onze economische activiteiten zouden niet uit de bocht moeten vliegen, maar groeien binnen grenzen, in een ideale cirkel. Met als gevolg minder CO2-uitstoot, meer kringloop. Raworth deed als econoom aan Oxford University onderzoek en kwam erachter dat we ander soort economie zouden moeten hebben. Niet een van opgaande lijnen en grafieken en opgaande groei, maar een die functioneert als het model van de donut.

Ruim drie jaar geleden zat ze dus in een van onze uitzendingen en nadien werd er nog lang over na gesproken. Gelukkig kun je ‘m nog altijd terugkijken.

dit is de donuteconomie

Wijze levenslessen voor de Tegenlicht-kijker

Hoe kunnen we een beter voorouder zijn? In de aflevering Time Rebels pleit filosoof en schrijver Roman Krznaric voor een ‘diepere’ democratie. Hij wil dat het ‘ziekelijke’ kortetermijndenken in de politiek verdwijnt en dat de politiek echt gaat nadenken over de toekomst. De hoop op verandering legt hij bij de jonge generatie. ‘Ik wil dat we door onze kinderen worden herinnerd als veranderaars,’ zegt Krznaric.

Tegenlicht verzamelde de afgelopen jaren verschillende levenslessen om onze planeet beter achter te laten. We doen een greep hieruit: laat je inspireren door burgercollectieven, superhelden en verhalen van mensen met een cruciaal beroep. En een bekende Vlaamse psychiater houdt ons allemaal een spiegel voor…

lees het hier

Zo staan we stil bij Black History Month

Deze week zitten we midden in de Black History Month, een herinneringsperiode voor belangrijke personen en gebeurtenissen in de Afrikaanse diaspora. Mooie aanleiding om, nu we het tóch over generaties hebben, er eventjes bij stil te staan.

En dat doen we met een aantal tips van best seller-auteur Layla F. Saad Hoe praat je met je kind over een moeilijk en beladen thema als racisme? En hoe voed jij je kinderen anti-racistisch op? Volgens experts is het juist belangrijk om het gesprek hierover met kinderen aan te gaan. De manier waarop je dat doet, kan zelfs van grote invloed zijn op het zelfbeeld, de gevoelens en de ideeën over etniciteit en racisme die kinderen in de loop van hun leven ontwikkelen.

Lees de tips van Layla

Hoe ons stroomnetwerk onder hoogspanning staat

Deze podcast stond al even op de planning en staat nu ook online. Een nieuwe Future Shock over de toekomst van onze elektriciteitsnetwerk. Want het lijkt zo vanzelfsprekend: je knipt het licht aan, sluit je computer aan op je adapter en zet ’s ochtends een vers kopje koffie. Maar dat is niet zo, want onze stroom staat onder flinke hoogspanning. Door dat we veel downloaden, Netflix-streamen en in toenemende mate elektrisch rijden, verbruiken we namelijk steeds meer. De komende jaren wordt dat nog veel meer. Iedereen wil zich namelijk laven aan groene stroom in de energietransitie. We moeten immers van onze gasverslaving af.

Redacteur Tom Reijner kroop samen met Alliander-strateeg Pallas Agterberg in een Amsterdams onderstation – die stroom levert aan ruim 20.000 huishoudens en bedrijven - op zoek naar de knelpunten en de uitdagingen van het net. En waarom is het slagen van de energietransitie zo belangrijk voor onze democratie en samenleving? En wat is er nodig?

luister de podcast

Vergeet de tijd en lees, kijk en luister verder

  • Wil je weten meer weten over regisseur Tomas Kaan, die de uitzending ‘Time Rebels’ maakte? Luister dan vooral naar het gesprek dat Chris Kijne voerde met hem over zijn oeuvre. ‘We zijn het contact met de natuur volledig
     
  • Layla F. Saad, we noemden haar net al even. Volgens regisseur en researcher Soraya Pol is haar Good Ancestor Podcast echt de moeite waard. Deze week had Saad bijvoorbeeld met wetenschapsjournalist Angela Saini. Luisteren kan hier.
     
  • Doordrenkt van elkaars werk, zijn ze, het intellectuelenkoppel Roman Krznaric en Kate Raworth. Ook Vrij Nederland tekende hun verhaal op aan de keukentafel. En vertelling over hoe hij haar aanzette tot het schrijven van Donuteconomie en hoe zij hem van ‘de kunst van het leven’ naar ‘de kunst van sociale verandering’ trok.