OVT
Wekelijks geschiedenisprogramma met discussies, reportages en ooggetuigenverslagen.
In deze aflevering achtereenvolgens de volgende onderdelen:
-De column van Herman Bianchi over o.a. zijn schaamtegevoel over de politionele actie van Nederlandse troepen op 20 december 1948 die Djokjakarta binnenvielen. Over ons koloniale verleden. Ook noemt hij Colijn die zich in Nederlands-Indië schuldig blijkt te hebben gemaakt aan wandaden.
-Marnix Koolhaas praat met Herman Langeveld over zijn biografie ‘Hendrikus Colijn 1869-1944; dit leven van krachtig handelen’. Het is het eerste deel van de biografie over Colijn. Er ontstond deze week nogal wat commotie over de onthulling in de biografie dat Colijn zich schuldig heeft gemaakt aan het doodschieten van vrouwen en kinderen in Nederlands-Indië. Colijn schreef over dit voorval aan zijn vrouw en Langeveld is de eerste die deze brieven openbaar heeft gemaakt. - 'Hendrikus Colijn 1869-1944; Dit leven van krachtig handelen' van Herman Langeveld, isbn 90 5018 5061, uitg. Balans Fragmenten: EO-uitzending van afgelopen week 3 fragmenten van Colijn, waarvan 1 in de kop over een teruggevonden spoorkaartje
-De afgelopen maanden werd vooral in Scandinavië bekend dat ook sociaaldemocraten zich daadwerkelijk met eugenetica hadden bezig gehouden, en wel door middel van gedwongen sterilisaties van zogeheten minderwaardige of asociale mensen. Voor Henny Buiting, wetenschappelijk medewerker aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam, was dat aanleiding om eens te gaan kijken of ook de Nederlandse sociaaldemocraten zich met dergelijke ideeën en praktijken hebben ingelaten. Buiting publiceerde zijn opmerkelijke en soms zelfs schokkende voorlopige bevindingen in het blad Onvoltooid Verleden. Hans Olink sprak met Buiting, die een aantal opmerkelijke personen uit de Nederlandse arbeidersbeweging van rond de eeuwwisseling ontdekte, die zich al met eugenetica bezighielden:
-Hoe je van oud nieuws weer nieuw oud nieuws kunt maken. Het begon deze week met Die Zeit. 'Het grote hek,' kopte het aanzienlijke Duitse weekblad. 'Een bizar hoofdstuk uit de terreurgeschiedenis van de Duitse militairen tijdens de Eerste Wereldoorlog.' In geuren en kleuren werd beschreven hoe een Belgische historicus ontdekt zou hebben dat er tijdens de Eerste Wereldoorlog een 180 kilometer lang elektrisch ijzeren gordijn tussen België en Nederland had bestaan dat zo'n 3000 doden zou hebben veroorzaakt. Het Amerikaanse persbureau Reuters ging er onder de kop 'Eerste Wereldoorlog' gretig op in en voegde eraan toe dat er continu liefst 2000 volt op het hek had gestaan. Toen konden de Nederlandse en Belgische kranten, radio- en tv-programma’s niet achterblijven. Maar, zo vroegen wij ons af: Hebben we hier niet al eens eerder van gehoord? Want als zoiets nog geen honderd jaar geleden bestaan heeft, moet dat toch nog volop in de overlevering doorverteld worden? Die argwaan werd nog verder gevoed toen bleek dat de Belgische onderzoeker Vanneste weliswaar aan de Universiteit van Antwerpen verbonden was, maar niet als historicus, zoals bijna overal vermeld werd, maar als hoogleraar Romaanse talen, en dat zijn boek binnenkort zal verschijnen, maar dat niemand weet waar en wanneer. Marnix Koolhaas vroeg aan Emile Ramakers, documentalist in Maastricht of die argwaan terecht is?
- Dat de geschiedenis vaak door slingerbewegingen wordt gedomineerd, is bekend. Maar dat je diezelfde slingerbeweging in het geschiedenisonderwijs ook tegenkomt, is nieuw. Toch lijkt het erop, want in het rapport 'Het verleden in de toekomst' wordt geadviseerd om feitenkennis weer meer te benadrukken in het geschiedenisonderwijs. Het rapport van de commissie De Wit werd donderdag door onderwijs-staatssecretaris Netelenbos aan de Tweede Kamer aangeboden. Marnix Koolhaas praat nu met de vicevoorzitter van de commissie die het rapport opstelde, hoogleraar geschiedenis aan de Universiteit van Amsterdam Piet de Rooy.
-Woensdag verschijnt het boek : Miskend monument, Requiem voor een kassahuisje, samengesteld door Wim Moorman en Gé Peeters. Het boek is de laatste poging om het enig overgebleven aandenken aan de Voetbalclub Wittenhorst, wie kent die niet, te behouden. Het omstreden kassahuisje staat aan de rand van de Noord-Limburgse gemeente Horst, waar Paul van der Gaag de samenstellers van het boek opzocht, samen met oud-coryfee van Wittenhorst Piet Peeters die alle drie uiteraard het clublied nog kenden. Het boek over het bedreigde kassahuisje heet ‘Miskend monument’ en is uitgegeven door en te verkrijgen bij de Stichting Kassahuisjes in Horst. Met de opbrengst van het boek wil de stichting het nog bestaande kassahuisje renoveren en het huisje dat door de gemeente helaas al gesloopt is, weer herbouwen. - 'Miskend monument; Requiem voor een kassahuisje' van Wim Moorman en Gé Peeters, isbn 90 90 11469 6, uitg. stichting Kassahuisje
-Marnix Koolhaas praat met Arie Kleijwegt naar aanleiding van het verschijnen van zijn boek: - 'Brieven aan Daan Maltha 28-5-1943 - 5-4-1944’ van Arie Kleijwegt, isbn 90 75323 29 8, uitg. Aspekt Aan het begin leest Arie een fragment uit één van de brieven.
-rubriek: 'Het Spoor Terug'. (is apart opgenomen in Woord.nl)
De Spoor Terugdocumentaire: De Nationale tentoonstelling vrouwenarbeid 1898 Een 2-delige serie over de tentoonstelling in Den Haag 100 jaar geleden. Feminsten van de eerste emancipatiegolf lukt het zonder enige werkervaring, zonder telefoon of moderne vervoersmiddelen, een grote tentoonstelling in Den Haag te organiseren. afl. 1: Een bezoek aan de historische plek in Den Haag en een geruchtmakende toespraak van de oprichtster van de eerste vakbond voor vrouwen Roosje Vos. Samenstelling: Kiki Amsberg en Steffie van den Oord Presentatie: Aad Bos Toespraken: Cecile Goekoop-van Beek en Donk-Nettie Klompsma; Johanna Baber- Fieneke Diamand; Roosje Vos-Hedy Wiegner. Geïnterviewden: Maria Grever-historica en bertheke Waaldijk-historica.
Uitgebreidere documentatie aanwezig in VPRO archief
Presentatie Marnix Koolhaas