OVT
Uitgebreide beschrijving
00:01:00 Programmatune. Programmaoverzicht.
00:04:47 HA-fragment van de aankondiging door George Marshall aan de universiteit van Harvard van zijn economische hulpprogramma voor Europa op 5 juni 1947.
00:05:22 5 Juni 1947 werd het Marshallplan gepresenteerd voor de wederopbouw van Europa na de tweede wereldoorlog. Dit feit wordt deze maand in Nederland met vele manifestaties en publicaties
gevierd. Kees Slager praat met drie historici, auteurs van boeken over het Marshallplan. Te weten met:
-Frank Inklaar die 14 mei promoveert op het proefschrift `Van Amerika geleerd, Marshall-hulp en kennisimport in Nederland’, uitg SDU;
-met Marc Dierikx –‘De vrijheid in beeld’, uitg. SDU en een bijdrage aan `Van strohalm tot strategie, het Marshall-plan in perspectief’- uitg. Van Gorcum;
-met Pien van der Hoeven, -`Hoed af voor Marshall’ , uitg. Bert Bakker.
Gespreksonderwerpen zijn: de opzet van de boeken die ze over de Marshall-hulp schreven; de komende herdenking van het opstarten van de Marshall-hulp vijftig jaar geleden; de grote betekenis van de Marshall-hulp voor Nederlanders; de stichting die op initiatief van de Tweede Kamer is opgericht om de herdenking te organiseren; de opzet van het economische hulpprogramma in 1947; het economische belang dat de Verenigde Staten bij een gecoördineerd hulpprogramma voor Europa en Duitsland hadden; het politieke doel van het Marshall-plan tegen het oprukkende communisme in Europa; de uitsluiting van Oost-Europa van de Marshall-hulp; de aankondiging van het plan in Amerika op 5 juni 1947; de achterliggende gedachte van het plan om de Europese landen tot samenwerking te dwingen.
00:29:42 Fragment van het Polygoon 'Hollands Nieuws' uit 1948 over de aankomst in de Rotterdamse haven van de 'Noordam' met aan boord de eerste Marshall-goederen voor Nederland.
00:31:37 Vervolg vraaggesprek met Van der Hoeven, Inklaar en Dierikx over de monetaire organisatie van de Marshall-hulp; de reden van de relatief grote hoeveelheid hulp die Nederland ontving waarbij Van der Hoeven een anekdote vertelt over het sobere ontvangst door premier Drees van de Amerikaanse Marshall-hulpdelegatie; de economische sectoren die het meest van de hulp profiteerden; het publicitaire belang van de projecten die met Marshall-hulp werden gefinancierd.
00:43:07 HA-fragment uit 1989 van het 'Spoor terug' waarin Govert Verheul, voormalig voorlichter van het Ministerie van Economische Zaken, vertelt over de voorlichting rond het Marshall-hulpprogramma.
00:44:50 Vervolg vraaggesprek met Van der Hoeven, Inklaar en Dierikx over de weerstand die de pro-Amerikaanse publiciteitscampagne rond de Marshall-hulp opriep onder de Nederlandse bevolking;
de studiereizen die vanuit Nederland naar Amerika werden gemaakt met als doel de economische productiviteit te verhogen en die de amerikanisering van Nederland in een stroomversnelling bracht; de bevordering van de tweedeling van Europa als gevolg van het hulpprogramma.
00:56:35 Programmatune. Programmaoverzicht.
00:57:46 In Maastricht wordt een gedenkteken onthuld ter nagedachtenis aan 24 verzetsmensen van het eerste uur die vandaag precies 55 jaar geleden - op 11 mei 1942 in het concentratiekamp
Sachsenhausen werden gefusilleerd. Het gedenkteken komt er op initiatief van Gerard Burger, schrijver van een boek over twee van die verzetspioniers: Wim Burger en Loek Verstrijden.
Kees Slager praat met Gerard Burger.
- `Verzetspioniers, Wim Burger en Loek Verstrijden, vrienden tot in den dood’ van Geert Poorter (pseud.), uitg. Tarcisius in Deventer
Gespreksonderwerpen zijn: de aanzet tot zijn boek; de verzetsdaden van de groep; het verraad en de terdoodveroordeling van de verzetsmensen wegens spionage en een aanslag; de reden van de gedenksteen; de geringe aandacht die historici vanwege een gebrek aan bronnenmateriaal aan deze verzetsgroep hebben besteed.
01:04:53 Reportage van Gerard Leenders over de tentoonstelling onder de titel Gewapend met Goud, over het leven van de Nederlanders tijdens de overgang van de Romeinse tijd naar de middeleeuwen in het Koninklijk Penningkabinet in Leiden. Dus ongeveer over de periode 400 tot 650 na Christus. Verslaggever Gerard Leenders liep samen met de samenstellers van de tentoonstelling, de archeoloog Peddemors en de historicus Pol door de tentoonstellingsruimte.
Interview over de opzet en de thema’s van de expositie, de herkomst van de objecten en de wijze waarop ze werden gebruikt. Met enkele reacties van scholieren die de tentoonstelling bezoeken.
01:10:21 Kees Slager in gesprek met majoor Johan Ringelberg, die net is begonnen aan een dissertatie over de geschiedenis van het Leger des Heils, over het Leger des Heils dat 110 jaar bestaat.
Gespreksonderwerpen zijn: de achtergrond van de oprichting van het Leger des Heils in 1865 door de Engelse methodist William Booth; de militaire structuur die het Leger des Heils in 1870 aannam; de verspreiding van het Leger over Europa en de oprichting van het Leger des Heils in 1887 in Nederland; de rellen die rond de oprichting van het Leger in Nederland ontstonden vanwege zijn onorthodoxe protestante ideeën; de populariteit die het Leger in de strenge winter van 1890-1891
verwierf; Ringelbergs geschokte reactie op het negatieve artikel dat het tijdschrift Vrij Nederland in 1982 over het Leger des Heils publiceerde en de verbeteringen die daarna binnen het Leger des Heils werden doorgevoerd.
01:21:11 rubriek: ‘Het spoor terug’. (is apart opgenomen in Woord.nl): Portret Trudel van Reemst-de Vries
01:53:11 Afsluiting.
01:54:07 Einde.
Presentatie: Kees Slager
Uitgebreidere documentatie aanwezig in VPRO archief