OVT
Uitgebreide beschrijving
00:01:00 Programmatune. Programmaoverzicht.
00:04:41 De column van Arie Kleijwegt over het winnen van de Zilveren Reissmicrofoon door OVT. Arie maakt een statistisch overzichtje van de winnaars.
00:09:50 Aandacht voor de geschiedenis van het vegetarisme. Marnix Koolhaas in gesprek met Huub Briels, filosoof en vegetariër. Briels wil ooit promoveren op de ideologische geschiedenis van het vegetarisme.
Steeds meer mensen eten minder vlees vanwege o.a. alle berichten over hormonen in het vlees, de behandeling van de dieren, de BSE en de varkenspest. Briels vertelt een anekdote waardoor hij op 12-jarige leeftijd vegetariër werd en gaat in op de verdeling van de geschiedenis van het vegetarisme in drie perioden: de ascetische periode, de bondsperiode en de postmoderne periode. Briels bespreekt daarbij de opkomst van het westerse vegetarisme onder de filosofen in de Griekse oudheid, onder wie de befaamde Pythagoras en Plato, de oprichting en de doelstelling van de Nederlandse Vegetariërs Bond in 1894, de Rein-leven-beweging, het verband tussen vegetarische bewegingen en sommige politieke stromingen, de enorme toename van het ledental van de Nederlandse Vegetariërs Bond ten tijde van de Tweede Wereldoorlog, de individualisering van het vegetarisme in de post-moderne periode en Briels minachting voor het vegetarisme uit gezondheidsmotieven.
00:30:03 Marnix Koolhaas in gesprek met Gemma Blok en Joost Vijselaar, auteurs van het boek `Gesticht in de duinen, de geschiedenis van de provinciale psychiatrische ziekenhuizen van Noord-Holland van 1849 tot 1994’ (isbn 90 6550 541 5, uitg. Verloren.), een boek waarin PZ Santpoort de hoofdrol speelt bij de beschrijving van ruim 150 jaar psychiatrische ziekenhuizen in Noord-Holland.
Vijselaar en Blok gaan in op de voortrekkersrol van Meerenberg, zoals het psychiatrisch ziekenhuis Santpoort in de negentiende eeuw heette.
00:36:03 Fragment van een Polygoon-film uit 1949 naar aanleiding van het 100-jarig bestaan van het psychiatrisch ziekenhuis Santpoort.
00:37:04 Vervolg vraaggesprek over het optimisme dat in 1849 heerste over de nieuwe behandelmethoden in Meerenberg, de teleurstellende resultaten en de overbevolking van het gesticht aan het einde van de negentiende eeuw doordat de meeste patiënten onbehandelbaar bleken te zijn, de opkomst aan het einde van de negentiende eeuw van een biologisch-deterministisch denkklimaat binnen de psychiatrie, de effecten van dit gedachtegoed op de behandelmethoden waarbij 'rust' centraal kwam te staan en een verpleegopleiding voor vrouwelijk personeel in het leven werd geroepen, de ordelijke structuur van de stichting rond 1939 die vergelijkbaar was met de toenmalige samenleving en de ontruiming van de gestichten tijdens de Tweede Wereldoorlog.
00:45:40 Fragment van de Polygoonfilm uit 1949 naar aanleiding van het 100-jarig bestaan van het psychiatrisch ziekenhuis Santpoort.
00:46:57 Vervolg vraaggesprek over de zogenaamde 'geest van Santpoort' en de opkomst van patiënteninspraak in de jaren zestig.
00:50:33 Fragment uit 1976 van het NOS-journaal over acties rond de afschaffing van de krankzinnigenwet die uit 1884 stamde.
00:51:40 Vervolg vraaggesprek over de sluiting van het psychiatrisch ziekenhuis Santpoort in de jaren tachtig als gevolg van de toenemende kritiek op het isolement van het gesticht.
00:53:52 Afsluiting.
00:54:24 Programmatune. Programmaoverzicht.
00:57:55 Commentaar Marnix Koolhaas over een omstreden reclamecampagne van het Joods Historisch Museum en bespreekt de publicatie van het boek 'Dag meneer Blom. Afscheid van een stad', dat herinneringen bevat van Ab Caransa aan het verdwenen Joods Amsterdam.
01:00:02 Reportage van Paul van der Gaag over de vondst van de oudste dam van Europa. Met een interview met de Vlaardingse stadsarcheoloog Tim de Ridder.
Gespreksonderwerpen zijn: de datering van de dam uit 180-175 voor Christus; de opgraving van een sluis uit het einde van de eerste eeuw na Christus en de hypothese dat de Romeinen hun ideeën over sluizenbouw in Vlaardingen hebben opgedaan. Met een bezoek aan museum Hoogstad in Vlaardingen waar een berkenhouten kam met de oudst gevonden hoofdluis van Europa tentoongesteld ligt.
01:06:22 Kamerleden krijgen geen salaris, maar een zgn. schadeloosstelling. Die term is zo ongeveer tot het eufemisme van de eeuw aan het uitgroeien, want wat inderdaad ooit een fooi was, in inmiddels uitgegroeid tot een behoorlijk bovenmodaal inkomen. Deze week deden de Kamerleden zelf daar weer een paar duizend gulden per maand bij, waarmee hun schadeloosstelling nu 11 duizend 557 gulden per maand bedraagt. De eerlijkheid gebiedt overigens te zeggen dat ze de maximale beroepskostenvergoeding, die ze ook nog kunnen krijgen, flink verlaagd hebben.
Hoe die zgn. schadeloosstelling ooit een echte schadeloosstelling en hoe het zo uit de hand is gelopen vertelt Gerard Visscher, docent parlementaire geschiedenis aan de Universiteit van Leiden, aan Marnix Koolhaas.
Visscher gaat in op de invoering van de schadeloosstelling in 1815 bij het begin van het huidige parlement, de verlagingen van het bedrag bij de grondwetsherzieningen, de verhoging van het bedrag in de grondwetsherziening van 1917, de rel die in de kamer ontstond over het voorstel om presentiegeld toe te kennen en het schrappen van het bedrag van de schadeloosstelling uit de grondwet na de Tweede Wereldoorlog.
01:19:53 Fragment uit 1963 van de laatste uitzending van het VPRO-radioprogramma 'Zondagshalfuurtje' naar aanleiding van het aanstaande vertrek van de VPRO uit de 'Villa' in
Hilversum.
01:21:54 rubriek: ‘Het spoor terug’. (is apart opgenomen in Woord.nl): Keerpunt '72 (deel 3)
01:53:01 Afsluiting.
01:53:32 Einde.
Presentatie Marnix Koolhaas
Uitgebreidere documentatie aanwezig in VPRO archief