Ovt
10.00-11.00: De slag om de Ardennen Op 15 december 1944, zestig jaar geleden, vielen Duitse troepen de Belgische Ardennen binnen. Een wanhoopsoffensief om de Geallieerde linies te doorbreken en Antwerpen te bezetten. Voor de Waalse burgers en de Amerikaanse inlichtingendienst was de overval een complete verrassing. Een maand lang zouden de winterse Ardennen het toneel zijn van een keiharde confrontatie. Met de Belgische historicus Peter Schrijvers, auteur van het boek ‘Wreed als ijs’ over het lot van de Waalse burgers tijdens deze slag, trekt Hans Olink langs de sporen van een slag. Samenstelling: Hans Olink ‘Wreed als ijs: het lot van de burgers in de Slag om de Ardennen’- Peter Schrijvers, uitg. Het Spectrum, isbn 90 71206 09 2 11.00-12.00 Zeemansgraf [Nu ook als mp3 of via wmp te beluisteren] ['Zeemansgraf' werd Tweede Kerstdag ingekort vanwege de natuurramp in Zuidoost Azië. Het HELE docudrama is op deze pagina te beluisteren onder 'Zeemansgraf: docudrama over Schotse scheepsramp in 1959' en via de link links op deze pagina in wmp of als mp3 (hogere kwaliteit)] December 1959 verging de Schotse reddingsboot Mona in een van de zwaarste stormen van vorige eeuw. De bemanning van acht verdronk. Het dorp Broughty Ferry bleef in shock achter. Een drama/documentaire met o.a. Marjon Brandsma, Bert Luppes en Schotse nabestaanden. Samenstelling: Jacqueline Maris, Jim Comerford en Hjortur Svavarson (geluid), i.s.m. het Stimuleringsfonds Nederlandse Culturele Omroepproducties 'Remember december of fifty-nine The howling wind and driving rain Remember the gallant men who drowned On the lifeboat, Mona was her name.' Deze ballade van Peggy Seeger vertelt het verhaal van The Lifeboat Mona die op acht december 1959 in een gierende noordoosterstorm voor de Schotse kust verging. Op de Mona bevonden zich acht mannen uit het dorp Broughty Ferry. Om 4.48 uur ontving de kustwacht de laatste radio boodschap. ‘s Ochtends vond een helikopter het scheepswrak en zeven lichamen op een zandbank. De zee gaf de achtste man nooit terug. Deze man, George Watson, is een van de hoofdpersonen van Zeemansgraf. De ballade Lifeboat Mona vertelt – als enige - het feitelijke verhaal van de nacht van 8 op 9 december 1959. Niemand weet wat er precies is gebeurd. In de interviews met nabestaanden, nu 45 jaar na de ramp, spelen twijfels en verwijten geen rol meer. Integendeel, eventuele boosheid en verontwaardiging hebben plaats gemaakt voor berusting en droeve herinnering. Over de doden wordt niets dan goeds verteld; dat geldt zeker in zo’n hechte gemeenschap als Broughty Ferry. Juist het fictie-gedeelte is grotendeels gebaseerd op feiten gedistilleerd uit gesprekken en vele krantenartikelen uit 1959. Maar vertelt ook de waarheid niet. In Zeemansgraf komen ook de nabestaanden aan het woord. Onder andere drie vrouwen die sterk verbonden zijn met drie belangrijke drama-karakters. Bijvoorbeeld de weduwe van de jonge schipper Ronnie Grant die de beslissing nam om ondanks het helse weer uit te varen. En met de dochter/zus van vader en zoon Grieve die beiden verdronken. Ook de verloofde van de jonge Grieve vertelt haar verhaal. Ze is later met diens beste vriend getrouwd. De waarheid kent vele gezichten. En wie de ‘camera‘ hanteert, bepaalt het gezichtspunt. Daarom is Zeemansgraf slechts één interpretatie van de ondergang van de Mona. De waarheid over wat er die nacht met de Mona is gebeurd, lijkt niet meer te achterhalen. Acteurs: Bert Luppes, Marjon Brandsma, Gijs Naber, Bram Coopmans, Carola Arons, Willem Kwakkelstein, Gable Roelofsen. En diverse stemmen, oa van de bewoners van het Schotse dorp Broughty Ferry De ballade Lifeboat Mona werd uitgevoerd door Bernard Joyce en Alan McLachnan 'Remember december of fifty-nine The howling wind and the driving rain The men who leave the land behind And the men who never see land again.' ACHTERGRONDINFORMATIE: Meer dan zesduizend keer per jaar varen er vanaf Groot Brittannie en Ierland reddingsboten uit. Bemand door in totaal bijna vijfduizend vrijwilligers die per keer slechts een onkostenvergoeding van een paar pond krijgen. In 2004 bestaat de RNLI (de Royal National Lifeboat Institiution), die ook samenwerkt met Nederland, 180 jaar. In die tijd redden ze bijna 135.000 mensen het leven. Hoeveel bemanningsleden ‘on duty’ zijn omgekomen, is helaas niet geregistreerd. De ramp met de Mona - in 2004 vijfenveertig jaar geleden - staat bijvoorbeeld niet in de archieven van de RNLI. De namen van de acht bemanningsleden zijn vergeten.