Traditiegetrouw opent OVT de Maand van de Geschiedenis in het Nederlands Openluchtmuseum te Arnhem. Daar staan op een groot landgoed allerlei gebouwen en objecten uit de Nederlandse geschiedenis in de open lucht, om zo de bezoeker de geschiedenis te doen ervaren. Maar wat is eigenlijk de geschiedenis van dit museum zelf, en hoe ‘echt’ is het beeld van de geschiedenis dat dit museum laat zien? Hans Piena, hoogleraar Nederlandse cultuurgeschiedenis en lange tijd werkzaam als conservator in het museum, vertelt.

Wie z’n gelijk wil krijgen, kan tal van retorische trucjes inzetten. Zo kan je op de man spelen, je kan de argumenten van je tegenstander tot stroman reduceren, en anders rest je altijd nog het ultieme grove geschut: de nazivergelijking. Reductio ad Hitlerum, wordt dat wel genoemd, en het wordt meestal als misplaatst en overdreven gezien. 

Maar schrijver Arend Hulshof schreef voor Trouw juist niets minder dan een Ode aan de nazivergelijking. Hij is te gast om zich nader te verklaren. 

Het artikel van Arend Hulshof is via de volgende link te lezen: https://shorturl.at/sUbHC

Dansende banjo’s, huilende violen en melancholische teksten. Als er één muziekgenre is waarin authenticiteit voorop staat is het Bluegrass wel. De Amerikaanse volksmuziek roept beelden op van het harde werken in de bergen, lange dagen in de maïsvelden en ’s avonds samenkomen rond het kampvuur. Maar hoe behoud je de authenticiteit van een genre dat zo nauw verbonden is met de Amerikaanse cultuur en geschiedenis, terwijl je het als Nederlander speelt?

Te gast over dit spanningsveld is Tim Knol, zanger en songwriter. Hij is de afgelopen tijd druk bezig geweest met het maken van nieuwe muziek, waarbij ook een nieuw album samen met de Blue Grass Boogiemen op de planning staat. 

Welke objecten en gebouwen in het Nederlands Openluchtmuseum zijn ‘echte’ authentieke historische objecten? Wat is nagemaakt, en waarom? OVT-verslaggever Christianne Alvarado loopt met conservator Hans Piena door de wasserij uit 1910.

Elke week bespreken we historische boeken met afwisselend Nadia Bouras, Wim Berkelaar, Bart Funnekotter, Sanne Frequin, Annelien de Dijn en Fresco Sam-Sin. 

Deze week is de beurt aan Wim Berkelaar. Hij bespreekt drie historische boeken, waarvan de laatste genomineerd is voor de Libris Literatuur Prijs:

• Richard Evans, Hitlers mensen. De gezichten van het Derde Rijk.
• Barry Strauss, De moord op Julius Caesar
• Michal Citroen, Een adres

Eén van deze boeken is deze maand het winboek! Welk boek dit is maakt Wim Berkelaar in de uitzending bekend. Maak kans door na de uitzending te reageren op onze socials of te mailen naar: ovtboek@vpro.nl

Welke objecten en gebouwen in het Nederlands Openluchtmuseum zijn ‘echte’ authentieke historische objecten? Wat is nagemaakt, en waarom? OVT-verslaggever Christianne Alvarado bekijkt met conservator Hans Piena de 18^e eeuwse Hindeloopen-kamer.

Op 26 juni 1974 vormden zich eindeloze rijen voor de bioscopen op de grote boulevards in Parijs. Emmanuelle ging die dag in première. Het was een schandaal, evenals een succes: wereldwijd trok de film rond de 350 miljoen bezoekers. De softpornofilm met de Nederlandse actrice Sylvia Kristel werd gezien als symbool voor seksuele bevrijding, maar feministen zagen dat deze bevrijding vooral in het voordeel van mannen werkte. Nu, 50 jaar later, is Emmanuelle opnieuw in de bioscoop te zien. In de nieuwe versie van de film staat seksuele bevrijding nog steeds centraal, maar dan op een geheel andere manier. 

Te gast over Emmanuelle toen en nu is historicus Lotte Houwink ten Cate, gespecialiseerd in het feminisme van de tweede golf. 

De vraag naar wat echt is en wat nep wordt met de komst van AI, oftewel kunstmatige intelligentie, steeds actueler. Filosoof Hans Schnitzler schrijft al meer dan 15 jaar over de gevolgen van digitalisering voor de samenleving en in het essay van de Maand van de Geschiedenis van dit jaar gaat hij op zoek naar de historische context daarvan. Het heet De mens, de machine & de therapeut en hij is te gast.

Eise Eisinga is bekend van het planetarium dat hij in 1781 in Franeker opende. Dat deed hij omdat hij, in lijn met het Verlichtingsdenken van zijn tijd, geloofde dat kennis de motor is van sociale vooruitgang.

Sandra Langereis schreef zijn biografie Machineman, de tijden van Eise Eisinga en komt vertellen over het leven van deze ambachtsman, rekenwonder, volksonderwijzer en wereldverbeteraar.