OVT

OVT 9 mei 2021

Een conflict over visserijrechten bij het Engelse eilandje Jersey liep uit de hand. De Engelsen stuurden oorlogsschepen en de Fransen de marine. Dreigt er een nieuwe oorlog om de vis tussen deze voormalige grootmachten?

Verder: de roze revolutie met Michiel van Erp, de trollenfabriek tegen de nazi's, het laatste eiland van Napoleon en waarom Andere Tijden moet blijven.

Abonneer je op de OVT-podcast

De OVT-podcast vind je op ►iTunes, ►RSS-feedStitcher en alle andere podcast-kanalen.
Lees hier meer over hoe je OVT als podcast terug kan luisteren op smartphone of computer.

OVT steunt Andere Tijden

Geschiedenisprogramma Andere Tijden dreigt van de buis te verdwijnen. Het nieuws kan op veel weerstand rekenen. Ook historici Beatrice de Graaf, Rutger Bregman en rechtshistorica Madeleijn van den Nieuwenhuizen vinden het schandalig, en zijn te gast.

OVT steunt Andere Tijden. Teken de petitie hier.

De roze revolutie

In de nieuwe VPRO-serie De roze revolutie onderzoekt Michiel van Erp de geschiedenis van de LHBTQIA+-beweging in Nederland. Wie zijn de mensen die de rechten van de roze gemeenschap hebben bevochten? En wat valt er nog te bevechten in Nederland?

Te gast zijn Michiel van Erp, Noud Rietman en Tieneke Sumter. Noud Rietman verloor een groot aantal vrienden tijdens de aidscrisis en ook zijn geliefde. Tieneke Sumter richtte in de jaren ’80 Sister Outsider op, voor zwarte vrouwen die van vrouwen houden.

De 4-delige serie De roze revolutie is vanaf maandag 10 mei wekelijks om 20.35 uur te zien op NPO 2.

De trollenfabriek uit de Tweede Wereldoorlog

Nederlandse Kamerleden hoorden onlangs de wartaal van een Russische deepfake aan, omdat ze dachten met een medewerker van Navalny te hebben afgesproken. Digitale media lenen zich uitstekend voor het verspreiden van nepnieuws.

Nepnieuws is dus echt iets van nu? Nee, de Britten maakten tijdens de Tweede Wereldoorlog al dankbaar gebruik van de verwarring die je met nepnieuws bij je politieke tegenstander kunt zaaien. De Britse journalist Denis Sefton Delmer verspreidde met zijn nep-radiozenders allerlei leugens onder de Duitsers.

Te gast is historicus Ivo van de Wijdeven die Delmer op het spoor kwam, en voor het Historisch Nieuwsblad het artikel ‘Trollen tegen de nazi’s’ schreef.

Vrouwenbeweging maakte gebruik van antislavernij-tactieken

De vroege vrouwenbeweging maakte strategisch gebruik van het slavernijverleden in de strijd voor meer rechten. Uit de geschiedenis van de antislavernij-beweging werd inspiratie geput om zo uit de eigen ‘slavernij’ (zoals ze dat noemden) bevrijd te worden.

Literatuurwetenschapper Sophie van den Elzen schreef daar het proefschrift Antislavery in the Transnational Movement for Women’s Rights, 1832- 1914: A Study of Memory Work over, waarop ze recent promoveerde. In de uitzending vertelt ze in welke opzichten de vrouwenbeweging en de abolitionisten op elkaar leken.

De column van John Jansen van Galen

Herdenken

Oorlog om een viseilandje

Jersey, het Engelse eiland voor de Normandische kust, werd deze week wereldnieuws. Ineens lagen er twee Engelse oorlogsschepen en een Frans marineschip voor het zo vredige eilandje. Rond het Britse kroondomein dreigt een visserijoorlog te ontstaan, die zomaar zou kunnen escaleren tot een heus gewapend conflict. Normandië is klaar voor oorlog, verklaarde in elk geval een militant plaatselijke hoge ambtenaar. Diezelfde manhaftige tekst was te lezen in de Britse tabloids.

Maar wat is er precies aan de hand? Heeft vis eerder in de geschiedenis grootmachten uit elkaar gedreven? Steven Adolf, schrijver van Reuzentonijn. Opkomst en ondergang van een wereldvis, meent van wel.

Het Spoor Terug: Napoleons laatste eiland

Een documentaire van Marian van der Pluijm en Mathijs Deen

Dat het laatste kanonschot van Waterloo het begin van de Napoleon-mythe zou inluiden, dat hadden de overwinnaars niet verwacht. Ja, Napoleon had de slag verloren, en werd verbannen naar het afgelegen eiland St. Helena, maar die plek zou hij benutten om zijn memoires te schrijven. Zorgvuldig dicteerde hij hoe hij herinnerd wilde worden: als de held die de idealen van de Franse Revolutie redde.

Naar aanleiding van Napoleons 200ste sterfdag maakte Mathijs Deen met Napoleonkenners Lotte Jensen, Bart Funnekotter en Bart van Loo een Spoor Terug. Over het laatste eiland van de keizer.