We kennen hem in Nederland van de Mauthausenliederen, zoals vertolkt door Liebeth List of van de ‘dance of Zorba’, het sirtaki-melodietje dat in onze oren typisch Grieks klinkt uit de film Zorba the Greek. Deze week overleed de Griekse componist Mikis Theodorakis. Hij werd 96 jaar oud.

'Theodorakis is niet alleen het symbool van het goede Griekenland, hij zit ook diep in het hart van elke Griek', zegt Calliope Tsoupaki, die als jong meisje opgroeide met de zielsmuziek van Theodorakis, zoals ze het noemt. Componist des Vaderlands Tsoupaki is te gast.

Afgelopen week werd in Texas de zogenoemde ‘heartbeat’-wet ingevoerd. Een abortus plegen wordt daarmee zo goed als onmogelijk. Ook zijn burgers nu praktisch lid van een soort abortuspolitie. Iedereen kan namelijk 10.000 dollar verdienen bij aangifte van een medemens die een vrouw helpt haar zwangerschap af te breken.

Waar komt deze extreme wet vandaan, en wat betekent het voor de rest van de Verenigde Staten? Een gesprek met Laila Frank. Zij schreef voor onder andere De Groene Amsterdammer over abortuswetgeving in het Zuiden van de Verenigde Staten.

Vlak voor de twintigjarige herdenking van de aanslag op de Twin Towers verlaat Amerika Afghanistan en blijkt het jihadistisch terrorisme springlevend. Zo valt op te maken uit de zelfmoordaanslag afgelopen week op het vliegveld van Kabul, opgeëist door een tak van IS.

Wat weten we van de jihadistisch terreur sinds 9/11 en is de wereldwijde terroristische verleiding een plaag waarmee de wereld moet leren leven? Terrorisme-expert Beatrice de Graaf publiceerde onlangs het boek Radicale Verlossing over de even ingewikkelde als heldere band tussen terrorisme en geloof. De historica is te gast.

Deze week luidde een groep voornamelijk conservatieve Britse historici van naam de noodklok over de staat van de geschiedschrijving. Dit deden ze onder andere in een reeks opinie-artikelen in de grote kranten en met een manifest op hun eigen site.

History Reclaimed noemen ze zichzelf, oftewel De geschiedenis herwonnen. Volgens deze historici moet de geschiedenis worden teruggewonnen van wat ze ‘wokeness’ noemen en van ‘onbezonnen ideologen’ die niets minder dan de toekomst van de Westerse beschaving bedreigen.

Grote woorden dus, die tonen hoe verhit – of zelfs oververhit – het publieke debat over geschiedenis op dit moment is in het Verenigd Koninkrijk. Onderwerpen die eerder slechts een klein clubje historici interesseerden, staan nu centraal in de Britse culture wars. Denk bijvoorbeeld aan de vraag of Churchill een racist was, die al maanden de media domineert.

We spreken met Bart Funnekotter, historicus, anglofiel en de geschiedenisredacteur van NRC, over deze Britse Historikerstreit.

Op 9 en 10 september wordt de klassieke tragedie Smekelingen van Aeschylos opgevoerd in het Vondelpark Openluchttheater, in samenwerking met De Balie. Het stuk vertelt het verhaal van een groep vrouwen die op de vlucht is voor gedwongen huwelijken en huiselijk geweld. Ze zoeken asiel in een voor hen onbekende stad en weten niet of ze worden binnengelaten of niet.

Muziekregisseur Celil Toksöz is samen met Zehra Killi en Serwet Xan, die deel uitmaken van het zangkoor, te gast om te praten over de tijdloze betekenis van het stuk.

De column is deze week van John Jansen van Galen.