OVT 28 april 2019
OVT 28 april 2019
De eerste bezetting door studenten was niet die van het Maagdenhuis, maar was de bezetting van Katholieke Economische Hogeschool in Tilburg in het voorjaar van 1969. Paul van der Gaag maakte een reconstructie van de vijftig jaar oude bezetting in Het Spoor Terug.
Verder in OVT: haatprediker Steven Anderson, de cultuurmarxistische aartsdenker Gramsci, de column van Nelleke Noordervliet, de avant-gardisten, historische boeken met Wim Berkelaar, de nieuwe Japanse keizer en moffenmeiden.
Nieuwe homohaat
Hij vindt dat lhbt’ers door overheden geëlimineerd moeten worden, maar wat ook mag, is dat “ze zichzelf een kogel door het hoofd schieten”. Haatprediker Steven Anderson wil op 23 mei naar Nederland komen om zieltjes te winnen. Het COC lobbyt inmiddels tegen de komst van de Amerikaan. Maar wie is de predikant van de Faithful Word Baptist en past zijn optreden, net als de Nashvilleverklaring, in een nieuwe anti-homo golf? Historica Anna Tijsseling is te gast.
Cultuurmarxist avant la lettre
Antonio Gramsci. Wie in Italië komt, die herkent zijn naam wel van de vele pleintjes en straten die naar hem zijn vernoemd. En anders wel van de posters met zijn portret die in linksige universiteitsboekwinkeltjes hangen. Gramsci was een marxistisch filosoof die uitgroeide tot de martelaar van het anti-fascisme, een soort Italiaanse Che Guevarra. Zijn bekendste werk, dat hij optekende in de gevangenis, is nu in het Nederlands vertaald, en voorzien van een voorwoord door historicus Arthur Weststeijn. De titel: Alle mensen zijn intellectuelen.
De avant-gardisten
Het was de grote proletarische revolutie die de mens voorgoed zou veranderen. En daar hoorde kunst bij. Zo meenden de nieuwe machthebbers die vijf maanden na de Oktoberrevolutie van 1917 nu wereldberoemde kunstenaars als Marc Chagall en Vasili Kandinsky op hoge ambtelijke posten benoemden. Het huwelijk tussen de avant-gardisten en de bolsjewiki bleek echter maar beperkt houdbaar. Want de nieuwe mens van de kunstenaars paste niet in het program van de Communistische Partij. Ruslandkenner en slavist Sjeng Scheijen schreef het boek ‘De avant-gardisten’. De auteur is te gast.
Historische boeken met Wim Berkelaar
Onze recensent Wim Berkelaar bespreekt de nieuwste historische boeken. Met ditmaal:
- Wido Smeets, Goed gerei. Opkomst en ondergang van een (meubelmakers)familie
- Gerard Aalders, Het Instituut. Het Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie als speelbaal van Den Haag en Koningshuis
- Andrew Roberts, Winston Churchill. De biografie
Nieuwe Japanse keizer
Op 30 april treedt de Japanse keizer Akihito af, hij is zogezegd oud en der dagen zat. Een dag later, op 1 mei, betreedt zijn opvolger de negen-en-vijftigjarige Naruhito de keizerstroon. Met de kersverse keizer breekt ook een nieuw keizerlijk tijdperk aan. De tijd van ‘harmonie bewerkstelligen’ vervangt de vorige periode, de tijd van de vrede. Japanoloog en hoogleraar in Leden, Ivo Smits komt vertellen over de betekenis van de keizer en de keizerlijke tijdvakken.
Moffenmeiden
Meisjes die kaalgeschoren worden omdat ze het met de Duitsers hadden gedaan. Het zijn even bekende als beschamende beelden. In mei 1945 werden vrouwen die geheuld hadden met de bezetter, de zogeheten moffenmeiden, publiek te schande gemaakt. Journaliste Rianne Oosterom sprak met ooggetuigen, spitte archieven door en ontdekte het laatste slagveld van de Tweede Wereldoorlog: het vrouwenlichaam. Ze schreef ‘Moffenmeiden, over soldatenliefjes, knippers en omstanders’. De schrijfster is te gast.
Het Spoor Terug: Karl Marx Universiteit
De eerste bezetting door studenten was niet die van het Maagdenhuis, maar was de bezetting van Katholieke Economische Hogeschool in Tilburg in het voorjaar van 1969. Al voor die tijd hadden studenten de letters Karl Marx Universiteit op de gevel van het lesgebouw gekalkt. Die tekst op de muur zou de opstandige studenten tot in lengte van dagen achtervolgen. Want noch in het rode Nijmegen noch in het hippe Amsterdam verwezen actievoerders zo direct naar de oervader van hun opstandigheid. Paul van der Gaag maakte een reconstructie van de vijftig jaar oude bezetting.