Urk was deze week weer op z’n Urks in het nieuws. Een ruzie tussen Urkse jongeren en een allochtone Urker liep zodanig uit de hand, dat het huis van de allochtoonse Urkse jongen en familie belaagd werd, met stenen bekogeld en de moeder mishandeld. Is het de zoveelste Urker afrekening met inwoners die de traditie en de stille codes uit het vissersdorp niet zouden begrijpen, of is hier sprake van xenofobie? Een gesprek met historica van de Zuiderzee-cultuur, Eva Vriend.

Het vrouwenkiesrecht is jarig, 100 jaar oud wel te verstaan. Maar na een eeuw vrouwen in de politiek hebben we nog steeds geen vrouwelijke premier. Wel was er bijna ooit eentje geweest, Marga Klompe geheten. Maar zij mocht niet van de mannen. Toch maken en maakten vrouwen wel degelijk het verschil, zegt historica Monique Leyenaar, schrijfster van een boek over 100 jaar vrouwenkiesrecht; Paul van der Steen, auteur van ‘ De ongehoorde helft’ weet niet zeker of vrouwen wel een eigen agenda mee brachten in de politieke arena. Beide historici zijn te gast.

De column is deze week van John Jansen van Galen.

Bij de middeleeuwen denken we aan ridders, koningen, en monniken. Een mannenwereld. En wat vrouwen al die eeuwen uitspookten – geen idee. Het beeld is dat ze in ieder geval geen rol van betekenis speelden. Maar een nieuw boek van Vlaamse historici wil dat beeld bijstellen: er waren ook toen al dames die door het glazen plafond heen braken. Zo blijkt uit ‘Wijvenwereld, vrouwen in de Middeleeuwse stad’. Een gesprek met Andrea Bardyn en Chanelle Delameillieure.

We gaan volgende week weer kiezen. Ditmaal de Provinciale Staten. En ook de waterschappen. We mogen stemmen op de mannen en vrouwen die ervoor zorgen dat we droge voeten houden, want dat is van oudsher de taak van de waterschappen. Maar hoe zit het eigenlijk met die waterschappen? Kunnen we in de toekomst nog zonder of verdwijnen we dan in zee of verzuipen we in overtollig regenwater? En hadden we, zoals wel gezegd wordt, zonder die waterschappen nooit een democratie gehad? Historica en waterschapkenner Petra van Dam en documentairemaker Marten Minkema zijn te gast.

Het is een gruwelijke ontdekking: rond 1450 werden in het huidige Peru op een dag meer dan 140 kinderen en 200 dieren geofferd. Zo blijkt uit een artikel in het wetenschappelijke tijdschrift Plos One, dat deze week verscheen. Maar wie offerde deze kinderen en waarom? Archeoloog Alexander Geurds is kenner van het gebied en vertelt over het vijftiende-eeuwse Chimúrijk, waar het offer plaatsvond.

Tegenwoordig zien we het Christendom als een Westerse religie. En lijkt het vanzelfsprekend dat het centrum van het Christendom zich in Rome bevindt, midden in West-Europa. Maar vroeger had je het Christendom misschien wel eerder een Oosterse religie kunnen noemen, die zich over de hele Oostkant van de Middellandse Zee uitstrekte: van het Egyptische Alexandrië via Jeruzalem en Istanboel tot aan Rome als Italiaanse buitenpost. Hoe is het dan toch eigenlijk gekomen, dat de meeste mensen in dat gebied langzaamaan van christenen in moslims veranderden? Dat is de vraag die Marcel Hulspas beantwoordt in zijn boek ‘Uit de diepten van de hel: keizers bisschoppen, ketters, het verval van het christendom en de opkomst van de islam’. Marcel Hulspas is te gast.