De plaats waar toentertijd de synagoge stond, heeft plaatsgemaakt voor een glazen kantoorpand van 20 verdiepingen hoog. De synagoge werd in 1943 tijdens de opstand verwoest door nazi’s. Tijdens de herdenking verandert het gebouw weer voor even in een Joods gebedshuis door middel van een spectaculaire lichtprojectie. De kunstenares, Gabi von Seltmann, wil door middel van licht de plek weer tot leven laten komen en laten zien hoe mooi de synagoge was.
Met de nieuwe Holocaust-wet dreigt het antisemitisme en het aandeel van Polen tijdens de Holocaust te worden weggestopt. Correspondent Michiel Driebergen bezoekt de plek waar 75 jaar geleden tijdens de getto-opstand in Warschau de synagoge werd verwoest.
Overbevolkte getto’s
Vanaf 1940 werden Poolse Joden door nazi’s verplicht om naar deze overbevolkte wijken te verhuizen. Het grootste getto werd de woonruimte van zo’n 500 duizend Joden, afgeschermd met prikkeldraad. Binnen twee maanden werden 300 duizend bewoners naar het vernietigingskamp Treblinka gedeporteerd en vermoord.
De getto-opstand van 1943 vond plaats in het grootste getto van Warschau. Slechts 40 tot 50 duizend Joden bleven in de wijk over. Toen ze eind 1942 over de deportaties te weten kwamen, bewapenden ze zichzelf en kwamen op 19 april 1943 in opstand.
Ze wisten de controle over de stadswijk over te nemen. Maar niet voor lang. Na drie maanden begon het definitieve gevecht met de nazi’s en werd de opstand bloedig neergeslagen. Het getto werd met de grond gelijk gemaakt en de synagoge werd opgeblazen.
Luister de reportage van correspondent Michiel Driebergen terug.