Hoe is het om te werken bij de Amerikaanse grensbewaking? De Amerikaan Francisco Cantú trok jarenlang in uniform door de woestijn. Over de harde wereld van de grensbewaking schreef hij een boek: De streep wordt een rivier.

Als grensbewaker beweegt hij zich vier jaar lang door de dorre woestijn op de grens van de VS en Mexico op zoek naar illegale overstekers. Honderdduizenden Latijns-Amerikaanse migranten wagen zich nog steeds jaarlijks aan die gevaarlijke tocht.

Op zijn drieëntwintigste begint Cantú, zelf kwart Mexicaans, als een idealist aan de zware baan bij de US Border Patrol. Hij had toen net de studie Internationale Betrekkingen afgerond. ‘Ik dacht dat ik antwoord op alle vragen zou krijgen die ik nog had na mijn studie. De werkelijkheid bleek nog ingewikkelder dan ik had kunnen vermoeden.’

© Cantu

Zijn half-Mexicaanse moeder die hem Spaans leerde, vindt zijn nieuwe werk verschrikkelijk. ‘Ze was bezorgd over mijn veiligheid, maar was vooral bang dat die ervaringen niet goed zouden zijn voor mij als mens. Dat ik ongevoelig zou worden voor geweld en menselijk lijden.'

© Herika Martinez / AFP

'Mijn moeder was vooral bang dat ik ongevoelig zou worden voor geweld en menselijk lijden' - Francisco Cantú

Halsoverkop op de vlucht

Cantú ontmoet veel uitgeputte mensen, vaak mannen, maar ook kinderen, en zwangere vrouwen. Als er spullen worden gevonden die illegale migranten in de woestijn achterlieten nadat ze halsoverkop zijn gevlucht voor de grensbewakers, plassen zijn collega’s eroverheen om de migranten te ontmoedigen. ‘Ik deed er niet aan mee, maar ik stond erbij en keek ernaar. Ik droeg hetzelfde uniform, werkte voor hetzelfde instituut. Daar heb ik echt mee geworsteld.’

Cantú wordt tijdens het werk achtervolgd door nachtmerries, waarin bijvoorbeeld zijn tanden uit zijn mond vallen. ‘Ik ben in therapie gegaan bij een droomanalist om daar vanaf te komen. Dit boek schrijven was voor mij een manier om alles te verwerken.’

'Ik moest in therapie om van mijn nachtmerries af te komen' - Francisco Cantú

© Herika Martinez / AFP

Vriend José

Na vier jaar verlaat Cantú gedesillusioneerd de grensbewaking. Alsof het lot ermee speelt, sluit hij in zijn volgende baan vriendschap met José, een illegaal in de VS verblijvende Mexicaan. Wanneer zijn moeder op sterven ligt, reist José terug naar Mexico.

Op de terugreis wordt hij gearresteerd door Cantú’s oud-collega’s van de grensbewaking. ‘Door José werd ik voor het eerst geconfronteerd met wat er was gebeurd met al die mensen die ik zelf ook had opgepakt. Dat heeft me echt aan het denken gezet.’

Luister naar het interview met de schrijver van De Streep wordt een rivier.

meer van Bureau Buitenland