Je hoort er misschien niet zoveel meer over in het nieuws, maar het zika-virus is nog lang niet op zijn retour. Het virus vormt nog steeds een epidemie in heel Midden- en Zuid-Amerika. De exacte gevolgen van zika zijn nog niet helemaal duidelijk. Eerder werd bekend dat een besmetting tot microcefalie kan leiden. Onderzoek in Suriname toont nu ook een verband tussen zika en de verlammingsziekte Guillain-Barré.

Eric van Gorp doet daar in Suriname onderzoek naar. De hoogleraar klinische virologie van het Erasmus Medisch Centrum in Rotterdam vertelde erover in Bureau Buitenland. 

Luister hier het gesprek met Eric van Gorp en de reportages van Sam Jones terug:

In 2015 kwam het nieuws van een zika uitbraak in Brazilië naar buiten. Op het eerste gezicht werd het virus als vrij onschuldig gezien. De symptomen doen denken aan een lichte vorm van knokkelkoorts en het virus leidt zelden tot doden. Er was geen paniek, totdat wetenschappers eind vorig jaar een link legden tussen besmetting met zika en microcefalie, een ernstige schedelafwijking bij ongeboren baby’s.

‘Impact is groot’

Het onderzoek in Suriname waar infectioloog Eric van Gorp onderdeel van is gaat over het verband tussen zika en de ontwikkeling van het Guillain-Barré Syndroom, een aandoening van de zenuwen waarbij iemand (deels) verlamd raakt. “Guillain-Barré is een heel zeldzame aandoening, maar in Suriname komt het nu tien keer vaker voor dan normaal. Dat is in absolute aantallen nog klein, maar de impact is groot,” zo vertelt Van Gorp. Patiënten kunnen genezen van de aandoening, maar dit is een lang proces. “Na een jaar of vijf functioneert ongeveer de helft van de mensen nog steeds niet normaal. Die hebben nog steeds uitvalverschijnselen.”

Eric van Gorp (midden) in Paramaribo tijdens het opzetten van het Zika-onderzoek in februari.

‘Breder spectrum’

In Van Gorp’s onderzoek is de centrale vraag hoeveel mensen zika oplopen en welk percentage daarvan precies Guillain-Barré ontwikkelt. De wetenschappers kijken ook voorbij deze zenuwziekte waarvan de link met zika nu duidelijk is: “Het blijkt dat een deel van de patiënten klachten ontwikkelt die nog niet voldoen aan Guillain-Barré, maar waar wel iets mee aan de hand is. Dat betekent dat het spectrum veel breder is dan Guillain-Barré, dat is wat we in dit onderzoek zien.”

Een voorlichtingsposter in het Academisch Ziekenhuis Paramaribo.

Broedplaatsen elimineren

Sinds de ernst van zika duidelijk is wordt er actief gewaarschuwd voor het gevaar van de mug die het virus overbrengt. Helaas is er geen vaccinatie of medicijn tegen het virus dus het voorkomen van infectie is nu nog de enige optie om zika te bestrijden. “De beste aanpak is zorgen dat je broedplaatsen elimineert,” zo vertelt Lesley Resida, directeur van het Bureau Openbare Gezondheidszorg (BOG) in Suriname. Via spotjes op de radio en tv wordt de bevolking opgeroepen om plekken met stilstaand water, een geschikte broedplaats voor de zika-mug, op te ruimen en schoon te houden in hun omgeving.

Regentijd

De Europese Unie heeft geld beschikbaar gesteld voor de bestrijding van zika in het Caraïbisch gebied, 3,6 miljoen om precies te zijn. De Surinaamse regering heeft recent aanspraak gemaakt op deze fondsen voor het bestrijden van het virus in eigen land. Want de nood is hoog. Met de regentijd voor de deur wordt opnieuw een piek aan zika-gevallen verwacht.