Na de couppoging van 15 juli staat de vrije pers zwaar onder druk in Turkije. Erdogan sluit in rap tempo meerdere kranten en laat journalisten arresteren. Het gaat niet alleen om media die affiliaties hebben met de Gülen-beweging, welke volgens Erdogan achter de coup zit. Alles wat een kritisch geluid laat horen gaat de bak in.

Bureau Buitenland-verslaggever Rik Delhaas ging op bezoek bij een van de laatst overgebleven oppositiekranten van Turkije:

Direct na de gefaalde coup startte Erdogan een heksenjacht op aanhangers van de geestelijke Fethüllah Gülen. De Turkse president houdt zijn beweging verantwoordelijk voor de grote onrust van afgelopen zomer. Drieduizend militairen die deel hadden genomen aan de coup werden opgepakt, en bijna net zoveel rechters werden op non-actief gesteld. In de weken en maanden die volgden bleek dit nog maar het begin .

Kranten gesloten, journalisten opgepakt

Het afkondigen van de noodtoestand kort na de mislukte staatsgreep gaf de regering de mogelijkheid om meer dan honderdduizend ambtenaren, academici en zelfs verpleegkundigen te ontslaan, media te sluiten en journalisten op te pakken. Allemaal omdat zij banden zouden hebben met terreurorganisaties als de Gülen-beweging of de Koerdische PKK. Inmiddels zijn in totaal 168 kranten en andere media gesloten en zitten er 242 journalisten vast. De vrijheid van meningsuiting is ver te zoeken terwijl steeds meer oppositiekranten verdwijnen.

© EPA/ Tolga Bozoglu / EPA / Tolga Bozoglu

Een man kijkt uit het raam van het hoofdkantoor van de Turkse krant Cumhürriyet tijdens een demonstratie op 5 november 2016.

Opgericht door Atatürk

De oudste krant van Turkije ligt nu onder vuur. De Cumhürriyet krant is ooit nog gesticht in opdracht van Atatürk, oprichter van de Turkse republiek, en heeft zelfs haar naam te danken aan de zeer geliefde Turkse leider. Het is een van de belangrijkste nog overgebleven oppositiekranten. Maar ook zij blijken de dans niet te kunnen ontspringen. Bij de laatste golf van arrestatiebevelen en gedwongen sluitingen eind oktober werd naast de nieuwe hoofdredacteur ook twee columnisten van de krant opgepakt. Precies een jaar geleden werden ook al de hoofdredacteur en een correspondent van de krant opgepakt omdat zij staatsgeheimen naar buiten zouden hebben gebracht. De hoofdredacteur zit nu in de cel, de plek waar het column gebruikelijk staat in de krant blijft wit.

© Rik Delhaas

De plek van de opgepakte columnist wordt uit protest wit gelaten.

Solidariteit

Bezorgde Turkse lezers laten hun solidariteit met de krant zien door langs te komen om hun steun te betuigen. Ze hopen zo te voorkomen dat de krant gesloten wordt. Op 24 november is er een rechtszaak waarin wordt bepaald of de eigenaren van de krant vervangen zullen worden. De tijd moet uitwijzen of Cumhürriyet zal blijven bestaan. Maar de toekomst van onafhankelijke kranten zoals deze is niet hoopvol onder het beleid van de huidige Turkse president.