In de VPRO-serie Droomland Amerika reist voormalig Amerika-correspondent Eelco Bosch van Rosenthal door de Verenigde Staten op zoek naar het land dat Obama achterlaat voor zijn opvolger. Elke week kijkt Bureau Buitenland vooruit naar de aflevering en bespreekt het thema dat daarin centraal staat: van een worstelend stadje in Vermont tot de meest gewelddadige wijk van Chicago.

Vanavond sprak vaste gast en oud-Amerika correspondent Arjan van Veelen met historicus Zihni Özdil over de armoede, het racisme en de gezondheidsproblemen van de veelal zwarte bevolking van de Mississippi delta.

Het diepe zuiden van de Verenigde Staten staat bekend om zijn gastvrijheid, het lage tempo van het leven en natuurlijk als bakermat van de Bluesmuziek. Maar de regio is ook getekend door een donkerder verleden van slavernij, segregatie en structureel racisme waarvan de gevolgen tot aan de dag van vandaag te zien zijn.

Armoede

Vooral in de Mississippi Delta is de armoede groot. Een derde van de kinderen leeft hier onder de armoedegrens. Ook is door deze hoge armoedecijfers en de gebrekkige gezondheidszorg de kindersterfte twee keer zo hoog dan het landelijk gemiddelde. De levensverwachting is schrikbarend laag, op sommige plekken lager dan in Tanzania, een van de armste landen ter wereld.

Patiënt uit de aflevering

‘Ziekste staat’

Mississippi draagt het onfortuinlijke label van ‘ziekste staat van het land’. De combinatie van armoede en racisme zorgen ervoor dat een groot deel van de bevolking nauwelijks toegang heeft tot de benodigde zorg. Zo hebben veel van de armste inwoners een veel te hoge bloeddruk, diabetes en andere gezondheidsproblemen. Vaak omdat ze ongezond eten: geen groenten, veel vet en veel voorverpakt voedsel. Dat is simpelweg de goedkoopste optie. Armoede en obesitas gaan hand in hand in de Verenigde Staten. Goed en vers voedsel is duur.

Wantrouwen

Ook hebben maar weinig mensen in de Mississippi Delta een zorgverzekering vanwege de hoge kosten. De zorgwet die Obama er met veel moeite door kreeg enkele jaren geleden heeft voor weinig verandering hierin gezorgd. Een teleurstellend resultaat voor de mensen die in 2008 naar de stembus gingen geïnspireerd door zijn belofte van verandering.

Naast deze financiële obstakels bestaat er in de Afro-Amerikaanse gemeenschap ook een zeker wantrouwen tegenover de gezondheidszorg en de veelal blanke hulpverleners. Hieruit blijkt wederom hoe het racistische verleden diepe sporen heeft nagelaten in de Amerikaanse maatschappij. Zo is er bijvoorbeeld het beruchte syfilis experiment uit de vorige eeuw, waarbij zwarte mannen in Alabama onder het mom van gratis gezondheidszorg onbehandeld met syfilis bleven rondlopen, zodat de dokters konden zien wat de langetermijneffecten van de ziekte waren.

Dr. Mohammed Shahbazi

Hulp uit Iran

Bij gebrek aan een vangnet vanuit de overheid zijn het particuliere initiatieven die hulp bieden. De Iraanse arts Mohammed Shahbazi probeert verandering te brengen in de slechte gezondheid van Mississippi’s bevolking. In zijn eigen land kende hij dezelfde problemen van armoede en slechte gezondheid in landelijke gebieden waar de overheid weinig naar omkijkt.

Hiervoor ontwikkelde hij een systeem waarbij mensen uit de gemeenschap worden opgeleid tot een soort ‘eerste-hulp dokter’ waarna ze ook huisbezoeken afleggen. Dezelfde methode bracht hij naar Mississippi. De barrière van wantrouwen tussen hulpbehoevende en zorgverlener wordt hierdoor weggenomen. Een hoopgevend project.
 

 

Kijk hier de promo van de vijfde aflevering van Droomland Amerika: