Afghaanse vrouwen weven al duizenden jaren tapijten. Nu zijn ze ook verkrijgbaar met Amerikaanse drones in plaats van bloemen en dieren. Hoe dat zo?

Een Reaper MQ-9, verweven in een Perzisch tapijt. Macaber, prachtig, schitterend, vreemd, morbide. Wie een blik werpt op deze ‘drone-tapijten’ raakt volledig de kluts kwijt. Wie maakt zoiets? Waarom zou je in godsnaam moordmachines op een tapijt zetten? Toch raakt het je, de zachte Perzische tapijtstof streelt je ogen, het ambacht spat er van af.

Diep verscholen in de bergvalleien van West-Pakistan wonen ze: de makers. Afghanen zijn het, op de vlucht voor de oorlog in hun land. Al duizenden jaren knopen Afghaanse vrouwen tapijten met daarop landschappen, dieren, oeroude mythologische verhalen. Nu dus hypermoderne onbemande vliegtuigjes.

hels paradijs

'Traditioneel moet een Perzisch tapijt een tuin voorstellen, met fraaie bossen, bloemen en dieren, gewoon eigenlijk wat die vrouwen om zich heen zagen. De tuin is een Afghaanse metafoor voor het paradijs,' zegt de New Yorkse tapijtenhandelaar en kunstenaar Kevin Sudeith, die een lading kleden binnenkreeg waarop de drones te zien zijn.

Toen de Sovjets het land in de jaren tachtig terroriseerden, begon dit Afghaanse paradijs te veranderen. Afghaanse vrouwen keken om zich heen, en zagen geen lieflijk paradijs meer, maar oorlogsgeweld. Een bizarre wending voltrekt zich: Landschappen en dieren maken plaats voor Kalasjnikovs en tanks.

Afghanen, al decennia lijdend onder oorlogen, worden de proefkonijnen voor het allernieuwste wapentuig. Geen hi-tech-revolutie die de vrouwen ontgaat: M-16’s, F-16’s, en nu dus ook drones; niets ontbreekt op de tapijten. Sudeith: 'Een onbemande moordmachine, die je continu boven je hoofd hoort zoemen, dood en verderf zaait en ieder moment kan toeslaan. Om zoiets af te beelden op tapijten, laat zien dat het paradijs van de Afghaanse wevers is veranderd in iets afschuwelijks, in een levende hel.'

hipsters

Hoe hels Afghaanse vrouwen de tapijten ook bedoeld hebben, overal ter wereld zijn ze geliefd. Vooral westerse hipsters zijn er dol op. 'De eerste lading drone-tapijten was in één klap uitverkocht. Veel jonge, hippe kunstenaars, filmmakers vinden ze te gek. Drones op tapijten, dat is blijkbaar cool,' zegt Sudeith.

De hipsters die zijn tapijten kopen kunnen nog wel wat leren van deze Afghaanse vrouwen, meent Sudeith. 'Er zijn zoveel jonge kunstenaars in New York die vergeefs van alles proberen, maar Afghaanse vrouwen slagen er onbewust in, iets magisch te creëren dat tot de verbeelding spreekt van mensen overal ter wereld.'

Sudeith wil naar Pakistan om daar te praten 'met een vrouw in boerka, in een piepklein dorpje, en haar vragen: "Waarom maakte je dit tapijt? Heeft een drone dierbaren van je gedood?"', zegt Sudeith ernstig. Dan ineens, lachend: 'En de vrouw dan vertellen dat hippe westerse jongeren haar tapijt op de vloer hebben liggen. Kijken hoe ze reageert!'

meer van Bureau Buitenland

    • © Warrug.com