Op steeds meer openbare scholen in Indonesië worden meisjes verplicht een hoofddoek te dragen. Ook christelijke meisjes hebben geen keuze meer. Correspondente Wilma van der Maten maakte er voor Bureau Buitenland een reportage over vanuit Padang.

Op een muurtje van een openbare school in Padang giechelt een groepje gesluierde meiden als een van hen de hoofddoek afdoet. ‘Ik ben een christen, dus waarom zou ik', zegt de puber stoer. Haar vriendin, een moslima, geeft haar groot gelijk. Maar op het schoolplein adviseert onderwijzeres Elisabeth het christelijke meisje zich aan de regels te houden. Volgens de lokale wet dient iedere vrouw de sluier te dragen. Wie dat niet doet, dreigt van school te worden gestuurd of krijgt een onvoldoende op haar rapport.

De hoofddoekenwet leidt vooral onder christenen in Padang tot grote verontwaardiging. ‘We zijn tegen de sluier. We hebben geen keus. Voor onze vier dochters is privé-onderwijs te duur. De openbare school is gratis,’ zegt een moeder die alleen op basis van anonimiteit wil praten. Haar dochter van veertien klaagt dat haar hoofddoek veel te warm is. Als ze ’s middags uit school komt, gooit ze de sluier uit woede in de hoek.

© Wilma van der Maten

Steeds meer openbare scholen in Indonesië stellen de hoofddoek voor alle meisjes verplicht.

Padang is niet de enige regio in Indonesië waar het lokale bestuur moslims en niet-moslims op openbare scholen verplicht de hoofddoek te dragen. Onderzoeker Andreas Harsono van Human Rights Watch vertelt dat op twintig procent van alle overheidsscholen in heel Indonesië de sluier al is ingevoerd. Hij maakt zich grote zorgen omdat de regelgeving indruist tegen de vrijheid van godsdienst. Wie wil dat zijn dochter de hoofddoek draagt, moet haar naar islamscholen sturen. Onze openbare scholen hebben een seculier karakter.’

In de moskee is de geestelijke leider Zainal Tazar van de grootste gematigde moslimorganisatie Nahdlatul Ulama het niet met de mensenrechtenactivist eens. Moslims zijn in Indonesië in de meerderheid (88,2 procent) dus ook op openbare scholen, luidt zijn redenering. ‘In de Koran staat dat vrouwen de hoofddoek dienen te dragen. We vragen niet-moslims onze wet te volgen.’

Vrouwenactiviste Aida Gazali verzet zich met klem tegen deze religieuze discriminatie. ‘De verplichte sluier staat symbool voor het opkomende moslimfundamentalisme,’ zegt ze stellig. Als hoofd van de katholieke vrouwenbeweging van Padang vergadert ze regelmatig in een overheidsgebouw. Dan wordt zij ook geacht de sluier te dragen. Want niet alleen op scholen is de hoofddoekenwet van kracht. Ze vertelt dat het ambtenarenapparaat in Padang tegenwoordig uit moslims bestaat. Christenen worden niet meer aangenomen. Op straat is nauwelijks nog een ongesluierde vrouw te bekennen. De katholieke Aida Gazali spreekt van ‘Pakistanisatie’ in West-Sumatra waar de sluier vrouwen muilkorft. ‘De hoofddoekenwet is politiek. De rechtspositie van vrouwen is in het geding.’

Op het schoolplein besluit de ‘dwarsliggende puber’ op aandringen van onderwijzeres Elisabeth haar witte sluier toch maar weer over haar hoofd te doen. Tegen de journaliste fluistert Elisabeth: ‘Natuurlijk mag je geen vrouw van welk geloof ook dwingen de sluier te dragen. Bovendien staat nergens in de Koran geschreven dat wij onze haren dienen te bedekken. Als onderwijzeres moet ik me helaas aan de wet in Padang houden anders raak ik mijn baan kwijt.’

meer van Bureau Buitenland