'Ik denk met m'n handen'

Tussen de bedrijven van het afwerken van De grote Hummimummi kerstspecial, de opnamen van de serie Vos en Haas in Londen en het voorbereiden van de lange animatiefilm De wraak van Knor door ontvangt Mascha Halberstad (44) aan huis in Arnhem. Daar woont en werkt ze. Er staan nog wat decors in de voorkamer en aan de wand hangen schetsen van Hummimummi en Oessiepoessi; de hoofdpersonen uit de op de computer getekende karaokeserie die ruim tien jaar geleden voor het eerst bij de VPRO op tv te zien was.

Tot voor kort liep hier gedurende zes maanden een filmploegje in en uit om de stop-motionversie van de belevenissen van dit hondje en deze poes gestalte te geven in een kerstverhaal vol twist en zang waarin onder anderen Douwe Bob en Lee Towers voorbijkomen. Halberstad: ‘Twee animatoren, Jasper Kuipers en Marike Verbiest, en twee bouwers, Sebastian Doermann en Lorenzo Adamson, hebben me met van alles geholpen. Daarnaast zorgde Marije van Ouwerkerk voor het eten en knapte ze tussendoor allerlei klusjes op.’

Want niet alleen moesten er poppen komen, en verschillende losse mondjes en oogjes voor de suggestie van praten en knipperen, maar ook decors (waaronder een sneeuwlandschap met berghut, woonkamers en een geluidsstudiootje) en spulletjes (zoals een versterker, kerstbomen, ski’s en een slee). Allemaal op poppenhuisformaat, of soms iets groter. ‘Het was een enorme klus om in zo’n korte tijd een film van deze lengte, een half uur, op te nemen.’ Want stop-motion betekent elke keer een pop in een bepaalde houding zetten, een opname maken, de stand veranderen, een opname maken, totdat een reeks van filmbeelden beweging suggereert. Het is Halberstads favoriete animatievorm. ‘Ik houd ervan dat het zo tastbaar is en ik om de set heen kan lopen.’

Het vak heeft ze geleerd door veel zelf uit te vinden en goed te kijken hoe anderen te werk gaan. ‘Ik deed van alles, ik heb getekend, cut-outs gemaakt; wat op dat moment het beste paste.’ Hoe gevarieerd haar werk ook is, Halberstad denkt toch een herkenbare handtekening te hebben. ‘Die zit in hoe karakters zijn, in een bepaalde humor en timing, de uitdrukkingen van m’n poppen.’

Halberstad noemt zichzelf ongeduldig. Hoe verhoudt zich dat tot het monnikenwerk van stop-motion? ‘Wanneer er een goed verhaal is, in dit geval schreef Mieke de Jong het scenario, komen de animatoren die alles beeldje voor beeldje gaan filmen. Dan loop ik van set naar set om te kijken of het goed gaat, of ik kleed alvast een nieuw decor aan voor de volgende opnamen. Als een scène er goed op staat, zet ik ’m meteen in de computer. Ik werk chronologisch en monteer tegelijkertijd, dus als de draaidagen voorbij zijn, is de film ook klaar. Althans, op de technische afwerking na. We werken op basis van een niet heel uitgebreid storyboard, want ik wil ruimte voor improvisatie houden, net zoals dat kan wanneer je met echte acteurs filmt. Zo had een van de animatoren de inval om Hummimummi op een bepaald moment op de wc te zetten en dat vond ik geniaal. Dus dan bouwen we een badkamerset om dat idee eraan toe te voegen.’