Drie jaar geleden kwam de 23-jarige Sammy Baker, een Duitse fitness-influencer, in Amsterdam om het leven door politiekogels. Sammy raakte waarschijnlijk in een psychose na een bezoek aan een coffeeshop, en was vervolgens 2 dagen vermist. Na een korte achtervolging in Amsterdam-west resulteerde het politieoptreden uiteindelijk in zijn dood. De schutters werden niet vervolgd omdat Sammy in zijn laatste minuten een gevaar zou vormen voor agenten, aldus het OM: ze handelden uit noodweer. Sammy zou met zijn zakmes op agenten hebben ingestoken en één van hen hebben geraakt.
Belangrijkste conclusies
Maar het verhaal van de politie en het OM blijkt op cruciale punten niet te kloppen. Dat concluderen Argos en het gerenommeerde onderzoeksbureau Forensic Architecture (FA) na gezamenlijk onderzoek. Op basis van vertrouwelijke politiestukken, videobeelden, deskundigenrapporten en een virtuele 3D-reconstructie die FA maakte van de laatste minuten van Sammy’s leven, zijn dit de belangrijkste conclusies:
- Drie agenten hebben verklaard dat één van de politiecollega’s, toen hij Sammy naar de grond werkte, samen met hem op de grond belandde. Aangezien Sammy een zakmes in zijn handen had, ziet het OM de gezamenlijke val ook als reden waarom andere agenten hun collega te hulp moesten schieten. Maar analyse van beschikbare videobeelden toont aan dat dit niet klopt. De betreffende agent blijft staan en was daarmee niet in direct gevaar.
- Op de beschikbare videobeelden is Sammy niet volledig zichtbaar op het moment dat hij wordt neergeschoten. Maar dankzij de reconstructietechnieken van FA hebben zij toch kunnen vaststellen in welke lichaamspositie Sammy zich bevond. Hij lag op de grond met zijn billen en onderrug in contact met de grond. Zijn hoofd en schouders kwamen niet significant van de grond omhoog. Daarmee stond Sammy niet in een aanvallende houding, hij lag in zijn eentje op de grond. De agenten hadden op elk moment nog de mogelijkheid om achteruit te stappen.
- Voordat Sammy voor het eerst werd neergeschoten, is er een periode van precies 1.1 seconde waarin Sammy en twee agenten niet zichtbaar zijn op de video’s. Het is niet mogelijk om te bepalen of Sammy op dat moment het zakmes vasthield, of dat hij in die seconde al dan niet agressieve bewegingen maakte met het zakmes, zoals de agenten hebben verklaard.
Wat wel duidelijk is, is dat het vest van de agent die verklaarde te zijn geraakt, twee keer is onderzocht op steekschade. Die werd niet gevonden.
Daarnaast kan FA vaststellen dat Sammy zich in die 1.1 seconde in dezelfde positie op de grond bevond, met zijn rug op de grond. Agenten hadden daarom nog steeds de mogelijkheid om op dit punt een stap terug te doen.
Het OM en politie hebben geen inhoudelijke reactie gegeven op deze conclusies. De politie benadrukt dat FA geen formeel geaccrediteerd bureau is.
Reconstructie
Bekijk het onderzoek van Forensic Architecture, in samenwerking met Argos hieronder.