Migratieleugens die leidden tot politieke chaos

3 maart 2024

Soms heb je gesprekken met mensen die zo wijs zijn, dat je - eenmaal buiten - staat te tollen op je benen.

Ik moet denken aan het drie uur durende gesprek dat ik in 2015 had met de postkoloniale denker Achille Mbembe, die de slavernij zag als het kraambed van het kapitalisme.

Ik wilde niet meer weg uit dat kantoor, uit dat gesprek.

De inzichten die hij woord voor woord uiteenzette, voelden als een drug die hij in de aderen spoot. Verlichting. Eureka.

Na afloop zag alles helder.

Bewust voorgelogen over migratie

Zo’n gesprek had ik afgelopen week ook met Hein de Haas, voor de eerste aflevering van onze nieuwe podcast: Achter de Frontlinie.

De Haas doet al dertig jaar onderzoek naar de achtergronden van alle migratie, voor universiteiten in Oxford, Amsterdam en Maastricht.

Hij slijt zijn dagen met statistieken, beleidsnota’s, alles wat er over het onderwerp is geschreven en gaat ook geregeld op reis gaat om te achterhalen hoe dit zoveel besproken onderwerp echt werkt.

Hij schreef er het boek Hoe migratie écht werkt over.
 
Toen we klaar waren met ons gesprek, leunden we allebei achterover. Het gesprek viel even stil en ik voelde weer die rush door de aderen. Verlichting, alles helder.

Iemand in de studio - ik meen eindredacteur Ger van Westing - zei: 'Hier moet een parlementaire onderzoekscommissie over komen.'

De conclusie van het gesprek was dat kiezers bewust worden voorgelogen door politici en dat vrijwel geen presentator of journalist hier kritisch over doorvraagt. 

Bedoeld of als gevolg van gebrek aan echte kennis.

Het gevolg hiervan kunnen we iedere dag zien op het nieuws: geweld aan de grenzen van Europa en politieke chaos in Den Haag.

Evenveel onzin links als rechts

Die leugens gaan veel verder dan de nareis-op-nareis-op-nareis van VVD-leider Dilan Yesilgöz, die je de afgelopen week door verschillende publicaties zag ontkracht.

Het gaat over categorische desinformatie, die het politiek debat en journalistieke publicaties vervuilt.

Voor ik dat verder uitleg, eerst maar deze disclaimer: er wordt door linkse partijen evenveel onzin verteld over migratie als door rechtse partijen.

De onderzoeksresultaten van De Haas hebben wat dat betreft geen politieke kleur.

Linkse leugens over migratie zijn bijvoorbeeld  dat klimaatverandering migratie veroorzaakt. De Haas deed er uitgebreid onderzoek naar en kwam tot de onverbiddelijke conclusie: onzin.

Klimaatvluchtelingen, boeren bijvoorbeeld, zijn doorgaans veel te arm om naar rijke landen te vluchten. Ze vluchten hooguit naar een dorp of stad verderop om zo snel mogelijk terug te keren naar hun land.

 Nog maar een linkse leugen: mensen migreren om uit de ellende in eigen land te ontsnappen.

Ook niet waar.

Uit alle onderzoeken blijkt dat mensen juist eerder migreren als het in eigen land beter gaat.

Daarom komen de meeste Afrikaanse migranten in Europa uit de rijkere landen in Afrika, zoals Ghana of Ivoorkust. En komen bewoners uit een straatarm land als Niger nauwelijks voor in de statistieken van CBS.

Al die werkgelegenheidsprojecten die Europese ambassades in West-Afrika verzinnen om 'migratie bij de wortel' aan te pakken, jagen migratie dus juist aan.

Pleiten voor een recessie

De tragiek van Nederland is dat de bestuurschaos waar Den Haag zich nu probeert uit te formeren is ontstaan door wijdverspreide migratiemythes. Mythes die door de praatprogramma’s rond die verkiezingen niet werden ontkracht.

De partijen die de hardste aanpak van migratie beloofden, wonnen de verkiezingen met historische hoge zetelaantallen. Zonder dat er werd gevraagd: hoe dan?
 
Het belangrijkste punt van De Haas is dat  de meeste migratie simpelweg het resultaat is van de dwingende vraag naar arbeid aan onze kant van de wereld, als gevolg van goed draaiende economieën.

Wil je echt iets aan migratie doen, dan zou je als politicus dus voor een recessie of een crisis moeten pleiten. Nog nooit iemand horen doen.

De Haas deed een aantal moedige pogingen om dit punt te maken, zoals in een debat in De Balie met onder anderen Ruben Brekelmans (VVD) en Kati Piri (GroenLinks-PvdA).

Maar de politici verweten de wetenschapper niet goed naar hen, de politici, te luisteren, in plaats van andersom.

Lobbyist voor meer migratie

Ik zag De Haas ook wegkwijnen tijdens een gesprek in Op1, aan een overvolle praattafel.

Tegenover hem zat Gert-Jan Segers, de voormalige leider van de ChristenUnie, tevens voormalig adviseur Mensenhandel, maar tegenwoordig verbonden aan het uitzendbureau OTTO Work Force.

Een lobbyist dus, voor méér arbeidsmigratie.
 
De Haas kwam er nauwelijks tussen met zijn analyse dat migratie door uitzendbureaus als dat van Segers juist wordt veroorzaakt.

Hetzelfde uitzendbureau stortte ook 200.000 euro in de partijkas van de VVD, die daar vervolgens campagne tégen (asiel)migratie mee ging voeren.

We drijven op migratie

De Haas spreekt regelmatig met politici in Den Haag, hoewel hij geen namen wilde noemen.

Dat vond ik jammer, want je wil toch weten wie je dagelijks (bewust) voor de camera’s staat voor te liegen.

De enige die zijn pleidooi lijkt te hebben gehoord of gelezen, is Pieter Omtzigt, die zich nu uitspreekt tegen (buitenlandse) bedrijven in Nederland die arbeidsmigratie aanjagen.

Maar ook Omtzigt gaat natuurlijk niet ijveren voor een economische crisis.

Dat is de onvermijdelijke conclusie van De Haas: kijk eens om je heen op kantoor, want al onze bedrijven drijven op arbeidsmigranten - ook de VPRO. Op de schoonmakers, de pakketbezorgers, de aardbeienplukkers.

Het is de essentie van ons systeem, van globalisering, die we met zijn allen driftig zo omarmen.

Migratie, hoor je wel eens, is net als het weer.

Het is er gewoon, deal with it.

Lees-, kijk- en luistertips van de redactie

  • Mocht het nog niet duidelijk zijn: Frontlinie heeft per vandaag ook een podcast. Hierin spreekt Bram elke twee weken met reizigers: journalisten, wetenschappers en experts die kritisch kunnen kijken naar onze rol aan de frontlinies van onze tijd. Luister 'm in je favoriete podcastapp.
  • Onze uitzending over Gambia liet goed zien hoe Europese landen arbeidsmigranten uitzetten, tegen hun eigen economische belangen in. We spraken met Gambianen die hun werkkleding zelfs nog aan hadden terwijl ze gedeporteerd werden.
  • Rusland bouwt aan 'Afrikaanse dorpen', plekken waar Afrikanen die op de vlucht zijn voor armoede en oorlog zich kunnen vestigen. Maar wie verder kijkt ziet dat dit project meer gemeen heeft met de ideologie van de Westerse kolonialisten dan dat het toekomstige Afrikaanse bondgenoten wil laten geloven.
  • Aan het eind van de rit zijn we allemaal afhankelijk van elkaar, ook al proberen we elkaar de loef af te steken. Zo wordt duidelijk in onder meer dit stuk van de New York Times over de A.I.-wedloop, waarin China zeer afhankelijk is van de Amerikaanse technologie die het tegelijkertijd voorbij wil streven. En hetzelfde geldt voor Rusland, dat gebruik maakt van wapenonderdelen van Amerikaanse makelaardij
  • Tot slot: in onze allereerste uitzending bezochten we het door terreur geteisterde Mozambique. Onlangs moesten duizenden opnieuw op de vlucht. Binnenkort komen we hierop terug.

Tot de volgende,
Bram Vermeulen