Nieuwe filmmuziek op 4

Muziek bij de film ‘Soul’, de film die dit jaar een Oscar won voor de beste soundtrack, gecomponeerd door Jon Batiste, Trent Reznor en Atticus Ross. Soul is een animatiefilm van Pixar die vorig jaar al met een Oscar werd bekroond als beste animatiefilm, en nu dus ook met een Oscar bekroond voor de beste filmmuziek. Soul gaat over een muziekleraar, Joe Gardner, die de kans krijgt om in de beste jazzclub van de stad te spelen, maar door een ongelukkige val vanuit de straten van New York belandt in The Great Before - de plek waar nieuwe zielen hun persoonlijkheid, eigenaardigheden en interesses krijgen voordat ze hun stoffelijk omhulsel op aarde om zich heen krijgen. Jon Batiste was een van de componisten van de muziek voor Soul, en in zijn dankwoord noemde hij het een godswonder dat dat allemaal mogelijk was met dezelfde 12 noten die Duke Ellington ook tot zijn beschikking had. Batiste schreef de muziek samen met Trent Reznor van de band Nine Inch Nails en met Atticus Ross. Behalve componist is Jon Batiste ook de bandleider van het orkestje van The Late Show van Stephen Colbert op de Amerikaanse televisie. Soul won van de andere genomineerde films voor beste filmmuziek: Da 5 Bloods, Minari, News of the World en Mank. De soundtrack van Soul is een compilatie van de 23 stukken die Trent Reznor en Atticus Ross schreven èn de 16 songs die Jon Batiste schreef. De stukken van Reznor en Ross, die new-age-achtige muziek maken, waren voor de laten we zeggen metafysische delen van de film, de jazznummers van Batiste hebben dan weer te maken met de delen van de film die zich in New York afspelen. - The Great Beyond 2’45” - Born to Play 2’00” * - Run/Astral Plane 1’44” - Meditation/Return to Earth 1’40” - 22’s Getaway 0’58” * - Apex Wedge 0’49” * - Terry Time Too 3’00” - Betrayal 2’28” - Cristo Redentor 2’21” * - Epiphany 3’48” - Just Us 2’42” * Jon Batiste, de rest Trent Reznor & Atticus Ross

The Unholy (VS, 2021) is een horrorfilm van Evan Spiliotopoulos, met muziek van Joseph Bishara. Als je afgaat op de trailer is het smullen geblazen voor de liefhebbers van het genre. Zoals het hoort is de film volkomen over the top, volstrekt ongeloofwaardig en voorzien van een flinke dosis scare-jump effecten, suggestieve beelden met camerastandpunten die de dreiging voelbaar maken, en alle gebruikelijke symboliek wordt van stal gehaald. Heiligenbeelden plengen blauwe tranen, een kruisbeeld vliegt plotseling en uit zichzelf in de fik. De waarschuwende priester wordt niet gehoord, en langzaam wordt duidelijk dat niet de Heilige Maagd, maar de duivel zelf achter alle zogenaamde wonderen zit… De muziek van Joseph Bishara is kundig gecomponeerd. Slepende vioolpartijen, hoge tekstloze vocalen, ondergronds klinkende bassen. Als je de enge beelden buiten beschouwing laat nog best heel aardig om zo naar te luisteren ook. En dat is niet verrassend, want Bishara begon zijn muzikale carrière in de industrial metal band Drown, voordat hij eind jaren ’90 de overstap maakte naar de filmmuziek. Sindsdien componeert hij vooral voor horrorfilms, aosl bijvoorbeeld Insidious van regisseur James Wan - en met die score won hij in 2012 een Fangoria Chainsaw Award. 1 She Burns (Prologue 1845) 1’51” 4. Gilde Vision 2’13” 5. Urgent Message 1’48” 7. Miracle Path 2’38” 8. Walk impossible 1’36” 10. Voice to the voiceless 1’23” 11. Saved Breath 1’34” 13. Doubt weakens 1’13” 14. Turning it back 1’39” 19. Watched Over 2’36”

The Courier is een film van regisseur Derek Cooke, een historisch drama en tegelijk een spionagethriller die gebaseerd is op historische gebeurtenissen. Het gaat over de Britse zakenman Greville Wynne, een rol van Benedict Cumberbatch, een nogal onopvallende figuur die gerekruteerd wordt als spion tijdens de Cuba-crisis. Wynne probeert een eind aan de crisis te maken samen met zijn Russische tegenhanger Oleg Penkovsky, een rol van Merab Ninidze. De wereldpremière van de film was op het Sundance Festival in januari 2020, in de VS werd de film uitgebracht in maart 2021, en in Nederland wordt-ie verwacht aan het eind van het jaar - nog even geduld dus. Maar: de muziek is er al, want de soundtrack werd als digitaal album uitgebracht op 19 maart 2021. Muziek van Abel Korzeniowski, een Poolse componist, geboren in 1972 in Krakow. Korzeniowski komt uit een heel muzikaal gezin: zijn moeder is celliste, hij heeft ook twee broers die muzikant zijn. Hij studeerde cello en compositie in zijn geboorteland onder supervisie van Krzystof Penderecki. Korzeniowksi schreef de muziek voor een aantal Poolse films, maar ook voor Hollywood-producties en voor theatervoorstellingen. Aardig om te vermelden is zijn werk als arrangeur voor zangeres Patricia Kaas, die en album maakte als eerbetoon aan Edith Piaf. In 2002 won hij in Polen de Ludwik Award voor zijn muziek bij de theaterproductie Kafka, en daarna volgden de prijzen elkaar bijna jaarlijks op, tot en met de BAFTA voor de beste televisiemuziek voor Penny Dreadful. - Spies and Typewriters 2’24” - Iron Curtain 2’23” - It has to be you 3’07” - Eyes of the State 2’08” - One last trip to Moscow 4’03” - Trenchcoats vs. KGB 3’05” - Maybe we are only two people 4’40”

Raya and the Last Dragon (2021) is een Amerikaanse computer-animated fantasy-action-avonturenfilm van Walt Disney. Een verhaal over het fictieve eiland Kumandra, dat ten prooi was gevallen aan de kwade geesten die Druun heten en die in staat zijn om mensen en dieren - en dan vooral draken - in stenen te veranderen. De laatste overlevende draak, Sisu, weet echter de boze geesten te verslaan waardoor alle mensen weer mensen worden. Alleen de draken - die blijven stenen. Een machtsstrijd verdeelt de bevolking van het eiland dan in vijf stammen, maar tijdens een poging om weer eenheid te creëren worden de boze geesten weer opgeroepen. Laya, de dochter van Chief Benja, weet uiteindelijk na een enorme reeks van avonturen, en met de hulp van de nog altijd ergens levende draak Sisu, de boze geesten te verslaan. Eind goed, al goed. Voor James Newton Howard is Raya and the Last Dragon de vierde film die hij van muziek voorziet voor Walt Disney. Eerder maakte hij de muziek bij Dinosaur, Atlantis en Treasure Planet voor de tekenfilmgigant. James Newton Howard speelde in de jaren ’60 en ’70 vooral rockmuziek, speelde ook synthesizer bij onder meer Ringo Starr, Diana Ross, en Elton John. In de jaren ’80 kwam hij via via in de filmwereld terecht, en zijn doorbraak als filmcomponist kwam in 1991, toen hij een Oscarnominatie kreeg voor zijn muziek bij The Prince of Tides. En daarna maakte hij bijvoorbeeld voor Pretty Woman, The Fugitive, Waterworld, en Wyatt Earp de muziek. En voor The Sixth Sense, en Lady in the Water. En toen dus voor de animatiefilms van Disney die ik al noemde: Dinosaur, Atlantis en Treasure Planet. En de Hunger Games serie! Goeie, gedegen filmmuziek, herkenbaar tot en met de laatste noot. - Prologue 5’44” - Young Raya and Namaari 3’26” - Lead The Way 0’30” - Gabay (single KZ Tandingan) 0’30” - Dragon Graveyard 2’54” - Being People is Hard 4’05” - Return 4’58”

Muziek van Terence Blanchard bij de film Da 5 Bloods van Spike Lee, een film over vier zwarte Vietnam-veteranen die decennia nadat ze in Vietnam gevochten hebben teruggaan: om het stoffelijk overschot van een gesneuvelde kameraad te zoeken, maar ook op zoek naar een kist met goudstaven die ze daar destijds verstopten. Typische Spike Lee-ingrediënten, een mix van oorlogsfilm, satire, psychologisch drama, en vooral ingezoomd op de onderbelichte rol van Afro-Amerikaanse soldaten in de Vietnam-oorlog. Met historische fragmenten die door de film heen gevlochten zijn, zoals beelden van Martin Luther King, rassenrellen en protesten in de jaren ’60, en historische beelden uit de Vietnam-oorlog. De muziek van Terence Blanchard is genomineerd voor een Oscar! Blanchard werd in 1962 geboren in New Orleans en hij is ook bekend als jazztrompettist. Als musicus won hij al zes keer een Grammy, hij geeft leiding aan het Thelonious Monk Institute of Jazz in California, en hij doceerde aan het Berklee College of Music. Voor zijn composities voor film ontving hij vorig jaar in Venetië de Passion for Film-award. Hij schreef al voor tientallen films de muziek, waaronder ook voor meerdere Spike Lee-films (ook diens vorige film BlackkKlansman). - Otis and Tien have dinner - MLK Assassinated - Bloods go in to jungle - Finding the gold - Paul and Norman - End credits

Muziek van Ludovico Einaudi voor de film Nomadland (2020) van de Chinese regisseur Chloé Zhao. De film, gebaseerd op het boek van Jessica Bruder, vertelt het verhaal van een vrouw (gespeeld door Frances McDormand) die tijdens de crisis rondreist door het westen van de VS. Chloé Zhao won afgelopen jaar de Gouden Leeuw op het filmfestival van Venetië. Voor de muziek maakte Zhao gebruik van bestaand materiaal van de Italiaanse componist Ludovico Einaudi, naast een tot nu toe niet uitgebrachte track van de IJslandse componist Ólafur Arnalds en vijf stukken die live tijdens de opnamen werden gespeeld, charmante ‘liedjes-bij-het-kampvuur’-stijl. Wat Einaudi betreft: voor Nomadland werd o.a. gekozen uit de recente serie ‘Seven Days Walking', een bijna letterlijke muzikale vertaling van dagelijkse wandelingen in het berglandschap waar Einaudi woont. Ólafur Arnalds is een in 1986 geboren muzikant en componist, afkomstig van IJsland. Hij begon ooit als drummer in punk- en heavy metal bands, en dat zou je niet zeggen misschien als je hoort hoe hij nu met strijkers, piano en ambient-klanken uiterst subtiele, bijna ijle klanken maakt. Slotnummer van de soundtrack is een typische country & Western song van Cat Clifford, voor wie het schrijven en zingen van liedjes onderdeel is van zijn wat hij noemt ‘indian cowboy’ manier van leven, met rodeo’s en leerbewerking in de stijl van de rodeo’s en het prairiebestaan. Ludovico Einaudi: Seven Days Walking 1, Godeln Butterflies Nomadland Cast: On the road again Ludovico Einaudi: Seven Days Walking 3, Low Mist Olafur Arnalds: Epilogue Cat Clifford: Drifting Away I Go Ludovico Einaudi: Oltremare

Mathieu Lamboley schreef de muziek bij de Franse Netflix-serie Lupin - een misdaadserie van George Kay, met een prachtige rol voor Omar Sy, die internationaal doorbrak met zijn optreden in de film Intouchables. De serie gaat over de Franse meesterinbreker Arsène Lupin, een fictief figuur dat voor Frankrijk is, wat Sherlock Holmes is voor Engeland: niets minder dan een legende. We vinden Arsène Lupin is een personage in de boeken van schrijver Maurice Leblanc, geschreven tussen 1905 tot 1939. Lupin is een hoogopgeleide, uiterst slimme inbreker die iedereen om de tuin weet te leiden. Voor acteur Omar Sy was deze rol een droom die uitkomt naar hij zelf zegt: ‘Als ik een Engelsman zou zijn, zou ik James Bond willen spelen. Maar ik ben Frans, dus mijn droomrol kan alleen maar Arsène Lupin zijn. Hij is slim, hij is elegant, hij is grappig en hij is fysiek.’ De hedendaagse Lupin heet in de serie Assane Diop, hij is een charmante en behendige oplichter die zijn trucs en inbraakvaardigheden uit de Lupin-boeken heeft geleerd, en dat maakt de serie even spannend als luchtig. Helaas was er het nodige aan onfatsoenlijke reacties op social media - stel je voor, een zwarte acteur die er met een klassiek Franse literair personage vandoor gaat! Maar daar lijkt Sy, die kind is van een Senegalese vader en een moeder uit Mauretanië, zich gelukkig weinig van aan te trekken. Fijne en soms pittige muziek van de Franse componist Mathieu Lamboley, voor wie dit zijn eerste echt grote productie is die ook over de hele wereld te zien is. Mathieu Lamboley werd geboren in 1980, hij is de broer van actrice Juliette Lamboley. Hij studeerde in Parijs aan het Conservatoire national supérieur de musique, en daar won hij ook al meteen de nodige prijzen. ZIjn eerste filmmuziek schreef hij in 2004, voor een animatiefilm van Étienne Chaillou. Inspiratie haalt Lamboley uit de grote klassieke componisten: Ravel, Debussy en Strawinsky, maar ook uit de muziek van filmcomponist John Williams. En inmiddels heeft hij voor zeker 20 films en meer dan tien televisieproducties de muziek geschreven. En nu dan dus de muziek voor die mooie Netflix-serie Lupin. Binnenkort te verwachten: de muziek voor het Franse drama Le quai de Ouistreham van Emmanuel Carrière met onder meer Juliette Binoche. Pellegrini 1’52” Juliette 1’24” Etretat 1’37” L’Emeraude 3’13” L’Aiguille Mystérieuse 2’00” Les Confidences d’Assane 3’02” Claire 1’46” Lupin 3’52”

Filmmuziek van Bernard Herrmann, in de bonus Noa Johannes over zijn debuutfilm Citizen Kane (1941). En de invloed die Herrmann nog steeds heeft op filmmuziek van tegenwoordig. Bernard Herrmann werd geboren in 1911 in New York, en overleed in Hollywood in 1975, op zijn 64e, aan hartfalen. Hij maakte in de jaren '30 van de vorige eeuw muziek voor verschillende hoorspelen, zoals het roemruchte War of the Worlds uit 1938, van Orson Welles. En toen Orson Welles een paar jaar later een film ging maken, vroeg hij Bernard Herrmann dan ook om daar de muziek bij te schrijven. Dat werd de film die nog steeds gezien wordt als misschien wel de beste film aller tijden: Citizen Kane. Met Alfred Hitchcock werkte hij samen tussen 1955 en 1966, voor films als Vertigo, North By Northwest, Marnie, Psycho en ook voor The Birds - wat gek genoeg en film is waar helemaal geen muziek in zit, maar waarvoor Bernard Herrmann wel de sounddesign deed, in de vorm van elektronisch gecomponeerde vogelgeluiden. Misschien is Herrmann wel het bekendst geworden door de muziek voor de griezelige film Psycho, met die moorddadige douchescene. Voor die film gebruikte Herrmann uitsluitend strijkinstrumenten, wat toendertijd nogal ongebruikelijk was, want griezelige effecten bereikte je met pauken of met donkere houtblaasinstrumenten. In later jaren maakte Herrmann nog muziek voor onder meer François Truffaut, voor Fahrenheit 451) (daar hoorde je daarnet een stukje uit), voor Brian de Palma (Obsession) en voor Martin Scorsese, Taxi Driver, in 1974, en dat was ook de allerlaatste film waarvoor Bernard Herrmann de muziek componeerde - hij overleed enkele uren na het voltooien van de opnames. Je kunt het belang van de muziek van Bernard Herrmann voor de filmmuziek eigenlijk nauwelijks overschatten. Volgens professor Jon Burlingame, die filmmuziekgeschiedenis doceert in de VS, heeft de muziek van Bernard Herrmann een plekje gekregen in ons collectief geheugen. Luister maar eens naar Jerry Goldsmith, of Danny Elfman. Of check de 'Bernard Herrmann geluidenbibliotheek' van Spitfire Audio, een bedrijf dat software levert voor het schrijven van filmmuziek... North by Northwest - Ouverture Vertigo - Scotty tails Madeleine Marnie - Prelude Psycho - Prelude + The Murder The Day the Earth stood still - Klaatu Fahrenheit 451 - Prelude Taxi Driver - Sax and Violence Citizen Kane - diverse fragmenten

Muziek van John Williams uit de film Star Wars: Episode IX, The Rise of Skywalker. En in de bonus: muziek van John Williams bij Jaws, toegelicht door filmjournalist Noa Johannes. De muziek bij het negende deel uit de Star Wars-serie is, zo heeft hij laten weten, de laatste Star Wars-film waarvoor John Williams de muziek wilde schrijven. Het thema van de Star Wars films is vermoedelijk het bekendste filmmuziekdeuntje ter wereld, en is al een herkenbaar element vanaf de allereerste Star Wars-film uit 1977. Het verhaal speelt zich één jaar na de gebeurtenissen in Star Wars: Episode VIII, The Last Jedi af. Je moet wel een beetje thuis zijn in de StarWars wereld om te snappen wat er allemaal gebeurt en hoe het allemaal met elkaar samenhangt. Neem bijvoorbeeld deze samenvattende zinnen die ik op Wikipedia aantrof: Kylo Ren heeft op Mustafar de Sith Wayfinder gevonden om naar Exegol te reizen, waar een uit de dood herrezen Keizer Palpatine nog blijkt te leven door middel van een machine. En het aangrijpende slot wordt op dezelfde Wikipagina zo beschreven: als de Rebellen aankomen op Exegol ontstaat er een gevecht waarbij Rey oog in oog komt te staan met haar grootvader Palpatine, en met een naar de Light Side bekeerde Ben Solo wil Rey haar grootvader verslaan, maar Palpatine is sterker dan ze dacht. Na stemmen te hebben gehoord van overleden Jedi kan Rey Palpatine verslaan en ze sterft daarna, maar Ben redt haar leven en na een kus sterft Ben. Uiteindelijk begraaft Rey de lightsabers van Luke en Leia op Tatooine, gebruikt ze zelf een gele lightsaber en noemt ze zichzelf Rey Skywalker na het zien van de geesten van Luke en Leia. Dat hier louter heldhaftige muziek bij past spreekt vanzelf. Maar dat konden wel aan John Williams overlaten! John Towner Williams, geboren in New York in 1932 is zonder twijfel een van de bekendste naoorlogse filmcomponisten. Bekende films waar hij de muziek voor schreef zijn: Star Wars, Superman, Indiana Jones, Jaws, Jurassic Park, E.T. the Extra-Terrestrial, Schindler's List, Home Alone en de Harry Potter-films. John Williams heeft maar liefst 51 Oscar (nominaties op zijn naam staan, en hij won van al die nominaties ook daadwerkelijk vijf maal de prijs voor de beste filmmuziek. Na een muziekopleiding wilde hij eigenlijk pianist worden, maar eind jaren ’50 treffen we hem in dienst van Columbia Pictures. Zijn eerste filmmuziek was voor een televisie-film: Because They're Young. En vanaf dat moment groeide zijn rol in de film- en televisiewereld. Eerste bioscoopfilm was in 1963 Diamond Head, en daarna volgen allerlei films en vooral muziek voor komedies, zoals de Dick van Dyke-film Fitzwilly. Hij raakte bevriend met componist Aaron Copland, en zo ontstond de muziek voor een paar beroemde rampenfilms, zoals The Towering Inferno (1974). En in 1974 werd hij benaderd door Steven Spielberg voor de film The Sugarland Express, en een jaar later... maakten ze Jaws. - The Force is with you 3'59" - Fanfare and Prologue 4'35" - Journey to Exegol 2'49" - The Old Death Star 3'17" - Destiny of a Jedi 5'12"