20.000 mijlen over zee – De wereldreis van onderzeeboot “ K XVIII”
Deel 2, 1934 (43 min, 55 sec.)
Het Zuid-Atlantische vulkaaneilandje Tristan da Cunha is de meest afgelegen bewoonde plek op aarde. De naaste buren van de ca. 300 Tristannieten wonen zo’n 2000 kilometer Noordelijker op het van Napoleon’s ballingschap bekende St. Helena. Zelden haalt Tristan da Cunha het nieuws, maar nu is dat anders. Dit jaar wordt namelijk herdacht dat 500 jaar geleden de Portugese zeevaarder Tristao (dus niet TristaN – de Portugese naam is later verengelst) da Cunha het eiland voor het eerst in het vizier kreeg. Wie geïnteresseerd is in het verhaal over de geschiedenis van Tristan da Cunha, kan op de website van /Geschiedenis het reisverslag beluisteren dat Marnix Koolhaas in 1996 op Tristan da Cunha maakte. Van Tristan da Cunha bestaan weinig historische beelden. De oudste zijn van Nederlandse oorsprong. Ze werden in 1935 gemaakt vanaf de onderzeeër K-18 (uitspreken – letter en cijfer – Ka – achttien), die vanaf Den Helder een wereldreis maakte naar Soerabaya op Nederlands-Indië. Polygoon maakte van deze 8 maanden durende reis een bioscoopfilm van anderhalf uur. De film was vooral bedoeld om het eigen land en de wereld te tonen dat Nederland ondanks de crisis nog een zeemacht van formaat was. De regering-Colijn subsidieerde de film ruimschoots, en het resultaat mocht er zijn. ’20 Mijlen over zee”, zoals de film ging heten, trok maandenlang volle zalen en werd zelfs aan Engeland en Spanje verkocht. De beelden die op Tristan da Cunha werden gemaakt, leidden er zelfs toe dat vanuit Nederland 700 paar klompen als hulpgoederen naar de over natte voeten klagende eilanders gestuurd werden. 20.000 mijlen over Zee, geregiseerd door B.D. Ochse (“Ók-se”), is daarom in veel opzichten een bijzondere film – en nu voor het eerst sinds 1936 weer integraal te bekijken.