Het Spoor Terug
Eigen Baas 4: Siebe Claes Palma
Aflevering 4 in de zesdelige Spoor Terugserie Eigen Baas, portretten van eigenzinnige Nederlanders die zonder baas door het leven zijn gegaan. De 50-jarige Fries Palma, al vanaf zijn 17de ondernemer, begint steeds iets nieuws. Op dit moment verkoopt hij zeewier uit IJsland en van kruiden uit de tuin wordt kruidenthee gemaakt. In zijn molen zal over een paar jaar een museum komen met schilderijen van oude landbouwmachines, geschilderd door Peter Bonnema. Palma is Bonnema's mecenas; vier jaar lang wordt Bonnema door Palma betaald. De overheidsdienaren bezien alles wat Palma doet met argusogen, want welke ondernemer is er nou niet geïnteresseerd in winst?
Palma belicht zijn gereformeerde jeugd, gaat in op het ontstaan van zijn 'vechtersmentaliteit' en zijn mislukte schooltijd, beschrijft zijn ontwikkeling als jeugdige ondernemer en noemt verschillende ondernemersactiviteiten waaronder de verbouwing van zijn molen tot museum voor beeldende kunst en de verkoop van gemalen zeewier uit IJsland. Hij gaat in op zijn problemen met de ambtenarij, legt een verband tussen zijn gereformeerde achtergrond en zijn ondernemerszin en geeft toe dat alleen de start van een activiteit voor hem belangrijk is: "Zodra het echt verdient dan heb ik mijn zin er weer af."
Inleidende teksten:
In de serie Eigen Baas een portret van de vijftigjarige Sibe Claes Palma uit het Friese Sexbierum, molenaar, recreatiedeskundige en mecenas van schilder Pieter Bonnema.
Tekst 1
De twee heren in nette pakken zijn weer vertrokken, een vette bestelling achterlatend voor Pieter Bonnema, partner in de stichting de Korenaer, om een schilderij te maken voor het nieuwe gebouw van een groot bedrijf in Rotterdam. Het moet nog een beetje geheim blijven. Palma is zichtbaar in zijn sas. Groot postuur, brede handen, een lange baard. Wat gebeurt hier allemaal rond dit dorpje Sexbierum in het Noordwesten van Friesland. Na een dag rondlopen is het me nog niet echt duidelijk waar Siebe Claes Palma zich allemaal mee bezighoudt.
Als ik aankom, is de tafel in de ontvangstzaal gedekt voor een groep ambtenaren die een personeelsuitstapje hebben. Het uitje speelt zich af in historische stijl en bevat de bezichtiging van de historische molen.
Tekst 2
Wat biedt Palma nu met zijn oude graanmolen de Korenaer vlak naast het nieuwe windmolenpark in Sexbierum? De plantentuin en beeldentuin zijn een perfect decor voor huwelijksreportages, het ene bruidje na het andere komt langs. In de molen zijn antieke bakkersvoorwerpen, tegeltableaux uit de Harlingse aardewerkfabriek, en in de benedenruimte is een tentoonstelling van de tractorenschilderijen van Pieter Bonnema. Genoeg om busvrachten vol toeristen aan te trekken uit binnen en buitenland.
En dan houdt Siebe Claes Palma zich nog bezig met nog een paar activiteiten waar hij af en toe wat onduidelijk over blijft, noodgedwongen, zegt hij, want niet iedereen hoeft altijd alles te weten. Wie is Palma en uit wat voor nest komt hij.
Tekst 3
Siebe Claes leert een meisje uit gegoede familie kennen, ook dat is weer een heel nieuwe ervaring voor hem. Zij is assistente bij een dierenarts. Ze trouwen en beginnen samen een dierenpension annex trimsalon en africhtingsschool. En zoals dat bij sommige mensen gaat: wat ze ook aanpakken, het verandert in goud.
Tekst 4
De molen de Korenaer heeft Palma eigenhandig opgebouwd met geld van goedgevige sponsors. Na een tentoonstelling van het werk van de Friese schilder Pieter Bonnema die oude en nieuwe landbouwwerktuigen schildert, wil Palma een museum gaan bouwen. Dat laatste plan valt niet in goede aarde bij museumdirecteuren en ambtenaren die vinden dat een leven de kunstenaar geen museum moet hebben. Het is een devaluatie van het begrip museum, zeggen ze in een uitzending van de Friese Radio.
Tekst 5.
Vlak naast de molen is een school gevestigd in een grote glazen piramide. Daarin is de leasure Management opleiding gevestigd oftewel een opleiding in recreatiekunde. De leerlingen kunnen meteen het geleerde in praktijk brengen door bij Palma stage te lopen in de molen. In de piramide is een speelcentrum met technische snufjes te vinden, waar schoolklassen met kinderen naar toe komen. Na afloop limonade bij de molen. Wij bieden de mensen hier een toeristisch product, zegt Palma. Ook veel volwassenen komen met de techniek spelen. Men betaalt een entreeprijs voor alle attracties. Maar de fantasie van Palma staat nog lang niet stil.
De plannen voor het Bonnema museum zijn klaar. Of hij een vergunning heeft aangevraagd, vraag ik. Zoiets geks heeft Palma nog nooit gehoord. Een vergunning. De overheid heeft het recht niet om de creativiteit van de burger af te remmen, dat is ondemocratisch.
Tekst 7
Of hij een vergunning gaat aanvragen om zijn nieuwe museum voor Pieter Bonnema te bouwen? Hij heeft nog nooit zoiets geks gehoord. Vergunningen is voor de niet-creatieven van geest.