Noorderlicht
BIOLOGISCHE PACEMAKER Moleculair biologen van het AMC hebben de eiwitten en genen ontrafeld die de hartpomp laten kloppen. Dat maakt het in de toekomst mogelijk om een lichaamseigen pacemaker te maken, hoopt onderzoeker Vincent Christoffels. ----- LEVEN UIT STERRENSTOF Het leven op aarde is uit de lucht komen vallen, denken exobiologen van de NASA. Rond stervende sterren vonden zij complexe organische moleculen, die de bouwstenen vormen van het leven. Rob van Hattum praat met NASA-onderzoekster Els Peeters en Xander Tielens, hoogleraar astrofysisch ruimteonderzoek in Groningen. ----- NIEUWSBERICHTEN Tsjirpende Tsunami Het laatste nieuws van het Tsunami-front is opbeurend: de Tsunami blijkt namelijk een uniek geluidsignaal af te geven, een soort getsjirp, waardoor de zich voortbewegende golf zijn route verraadt en risicogebieden tijdig gewaarschuwd kunnen worden. Onderzoekers uit Californie zijn tot deze conclusie gekomen na zorgvuldige analyse van de geluidsgolven van de Tsunami die afgelopen Kerst huishield. Een belangrijke rol om het unieke, drietonige geluid van de vloedgolf te meten, is volgens de wetenschappers weggelegd voor speciale stations die nu gebruikt worden om illegale atoomproeven op te sporen. Natuurlijk hadden we u dit bijzondere geluid graag laten horen, maar er zijn uiterst strenge regels voor het vrijgeven van deze gegevens. Het lijkt er dus op dat straks alleen de CIA of het Internationaal Atoomenergie Agentschap weten of er een tsunami aankomt, en dat de gemiddelde Thaise visser er weinig mee opschiet. ***** Sproeiende zeilschepen Een vloot van vijfhonderd onbemande, zeewatersproeiende, zeilschepen voor de kusten van West-Afrika en Peru moet de wereld voor een klimaatramp behoeden. Dat is het reddingsplan van Stephen Salter, hoogleraar Civiele Techniek aan de Universiteit van Edinburgh. De Armada van onbemande schepen moet zeewater in laaghangende wolken sproeien. Op deze manier wordt de witheid van de wolken vergroot, en daarmee ook de reflectie van het zonlicht. Een toename van 4 procent in de witheid in slechts 1/3 van de wolken zou voldoende zijn om het broeikaseffect te compenseren, aldus Salter. De schepen kosten naar verwachting anderhalf miljoen euro en gaan twintig jaar mee. **** Atkins en Alzheimer Muizen met een genetische aanleg voor de ziekte van Alzheimer hebben minder kans om ook daadwerkelijk dement te worden, als ze een extreme versie van het populaire Atkinsdieet volgen. Dit blijkt uit onderzoek van Amerikaanse onderzoekers, in samenwerking met een onderzoeksgroep uit Leuven. De muizen kregen een dieet voorgeschoteld met veel vet en vrijwel geen koolhydraten. In eerste instantie viel op dat ze enorm afvielen, aldus één van de Belgische onderzoekers. Het dieet werkte dus. Maar tot hun verbazing had het ook een positief effect op de ontwikkeling van dementie. In de hersenen van de Atkins-muizen vonden de onderzoekers veel minder plaques dan ze hadden verwacht. Plaque is de opeenhoping van eiwitten die mede verantwoordelijk wordt gehouden voor de ziekte van Alzheimer. Toch raden de onderzoekers af om deze extreme versie van het dieet te volgen in de hoop aan Alzheimer te ontkomen, want de muizen balanceerden op het randje van de dood. En bij mensen is het vetrijke dieet nog altijd slecht voor het hart. ----- A28: MIERENPARADIJS Kan een ordinaire wegberm omgetoverd worden tot natuurgebied? Bioloog Jinze Noordijk denkt van wel, en daar heeft hij alle reden toe. Samen met mierendeskundige Peter Boer ontdekte hij een gloednieuwe diersoort langs de A28 bij de Veluwe: een parasitaire mier die andere mieren hersenspoelt en ze tot slaaf maakt. Verslaggever Jair Stein zocht de biologen op langs de snelweg. ----- BUITEN DE WETENSCHAP: straatkwaad en jeugdcriminaliteit Op het congres Straatkwaad en jeugdcriminaliteit zei minister Donner vorige week dat de etnische afkomst van criminele jongeren geen reden mag zijn om een andere of zwaardere straf op te leggen. Hij voegde er wel aan toe dat het er rekening mee gehouden mag worden dat bij bepaalde groepen allochtone jongeren bepaalde straffen beter of juist minder goed uitwerken. Donner reageerde op een onderzoek waaruit bleek dat minderjarige allochtone jongeren bij vergelijkbare delicten gemiddeld 53 dagen langer vastzitten dan autochtonen. In Eindhoven, Den Haag en Gouda wordt al geëxperimenteerd met speciale werkstraffen voor moslimjongeren. Aan de telefoon Richard Bakker, woordvoerder van die Raad voor de Kinderbescherming, de instantie die verantwoordelijk is voor het project.