De Avonden
o.a. Jochem Valkenburg, Lilith, Zo land de lijm niet loslaat
Na negen uur: Afgelopen zaterdag werd de tentoonstelling 'Voorwaarts! Figuratieve kunst en socialistisch realisme uit Polen 1945-1955' geopend in het Museum voor Moderne Kunst in Arnhem. De naoorlogse communistische machthebbers in Polen stonden afwijzend tegenover 20ste eeuwse avant-garde stromingen zoals kubisme, surrealisme of abstractie. Vanaf 1949 moest ieder kunstwerk 'nationaal zijn in vorm en sociaal van inhoud'. Poolse kunstenaars waren verplicht zich uit te drukken in een realistische stijl en ideologisch correcte thema's weer te geven zoals arbeiders en boeren aan het werk, de wederopbouw van het land, portretten van Joseph Stalin of het stilleven. Enkele van deze Poolse kunstenaars hangen nu in Arnhem en Laura Stek sprak met directrice Hedwig Saam over de tentoonstelling. Om half tien: Het was vorig jaar vier minuten en drieëndertig seconden helemaal stil in het televisieprogramma De Wereld Draait Door. Een pianist 'speelde' het stuk 4'33 van John Cage. Degene die daar verantwoordelijk voor was, is musicoloog en journalist Jochem Valkenburg. Voor zijn promotie onderzocht hij ondermeer de muziek van Cage. Hij werkt sinds 2004 voor NRC Handelsblad en sinds 2009 voor De Wereld Draait Door. En sinds dit jaar is hij de muziek(theater)programmeur voor het Holland Festival. Dat begint vrijdag, en in Valkenburgs eerste editie zal uiteraard John Cage ook een belangrijke rol spelen. Botte Jellema spreekt met Jochem Valkenburg over de muziek op het festival. Na tienen: In de bar van Hotel du Paradis horen we een mannenstem die vertelt over zijn mislukte liefde. Dan zien we een fascinerende vrouw, die op haar beurt over haar stukgelopen relatie begint. Gaandeweg wordt duidelijk dat hij Adam is, en zij Lilith, in de Joodse traditie de eerste vrouw van Adam, die zich tegen hem verzette en het paradijs verliet. Zo ontspint zich het verhaal van hun tragische liefdesgeschiedenis, eindigend in een dramatisch slot. 'Lilith' is een muziektheatervoorstelling van sopraan Claron McFadden, die in haar werk vaak de combinatie zoekt van klassieke muziek en jazz. Botte Jellema ging naar de try-out en ontmoette McFadden. Om half elf: Taalpublicist Ton den Boon schreef 'Zolang de lijm niet loslaat', een boek over de invloed van Lucebert op de Nederlandse taalschat. Sommige van Luceberts taalscheppingen worden tot het bezonken talige erfgoed gerekend en staan inmiddels zelf in de Dikke Van Dale. Rijmrat, het besef een broodkruimel te zijn op de rok van het universum en alles van waarde is weerloos zijn daar sprekende voorbeelden van. Anton de Goede spreekt met Ton den Boon over de invloed van Lucebert op de Nederlandse taal.