Het Spoor
Minderheden in Nederland en Engeland 1
We’re here because they were there
Het Spoor over de grootste volksverhuizing in West-Europa sinds de tweede Wereldoorlog. Twee programma’s over ‘minderheden’-beleid in Engeland en Nederland, of hoe overheden goochelen met gekleurde (ex-)Rijksgenoten.
Een zwart/wit analyse van de consequenties van een koloniaal verleden. Over migranten, allochtonen, vreemdelingen, buitenlanders, rijksgenoten, zwarten en minderheden. Over assimilatie, integratie met behoud van eigen identiteit, pluralisme. Hoe tweesporenbeleid tweederangs beleid werd.
Eerste deel van een tweedelige serie documentaires over etnische minderheden en minderhedenbeleid in Nederland en Engeland.
Centraal staan de opvang van Molukse en Surinaamse immigranten, discriminatie, racisme, integratie, rassenrellen in Engeland, overheidsbeleid en de Molukse gijzelingsacties.
Aan het woord komen:
M.F. Mual, directeur van het Inspraakorgaan Welzijn Molukkers,
H.R. Roseval, directeur van de Stichting Landelijke Federatie van Welzijnsorganisaties voor Surinamers,
G.E. Ebbeling, oud-directeur van het Directoraat Minderheden,
A.R.O. Ringeling, directeur van het Platform van Antilliaanse Organisaties,
J. Breddels, directeur van het plaatsingsbureau voor Surinamers en immigranten in Nederland en Engeland.
Geillustreerd met HA-fragmenten en andere geluidsfragmenten, met twee Surinaamse liedjes en met een [Caribische] VPRO-tune.
Bevat tevens een promo van de inzamelingsactie voor de radiozender van het ANC, Radio Freedom.
---
Beschrijving 0'00" Stationcall door omroeper van dienst Cor Galis. Programmatune inclusief inleiding door presentator
na 4'26" Geluidsfragment uit de toespraak van koningin Juliana ter gelegenheid van de soevereiniteitsoverdracht aan Indonesië op 27 december 1949. (Zie ook HA-000816). Wilhelmus-klokkenspel. Tekst over immigratie uit Indonesië na de Tweede Wereldoorlog.
na 6'28" Interview met Frits Mual, directeur van het Inspraakorgaan Welzijn Molukkers, over opvang van Molukkers in Nederland tussen 1951 en 1968. Ze werden in kampen geplaatst en vielen onder een speciaal commissariaat. "Ze gaan met je om alsof je een sujet van minder waarde bent."
na 15'13" Inleiding over de studenten uit Suriname en Nederlandse Antillen die na de Tweede Wereldoorlog in Nederland studeerden.
Interview met Paul Niemel, die in 1947 naar Nederland kwam, over de cultuurschok, over de eenzaamheid en over de positieve houding van de meeste Nederlanders. Inleiding over de positie van immigranten in Groot-Brittannië.
na 20'34" Interview met Dudley Summers, een immigrant uit Jamaica, en zijn 29-jarige dochter Vanessa. Vanessa Summers vertelt (in het Engels) over de hoge verwachtingen over Groot-Brittannië van de immigranten. Vanessa vertelt over het racisme in de jaren '50 en de eerste rassenrel in Nottinghill. Tekst over premier Manley van Jamaica, wiens hulp werd ingeroepen door de Britse regering, over de oorzaak: racisme. (Zie ook HA-022913).
na 23'58" Vanessa Summers over de geestelijke gevolgen van de cultuurschok voor de immigranten en over geweld tegen zwarten en over de organisatie door zwarten. Vanessa Summers vertelt dat de Engelsen niet beseften dat de immigranten voorgoed bleven. Vanessa voelt zich ten eerste zwart en ten tweede Brits voelt. Vanessa vertelt over haar verbondenheid met het Caribisch gebied.
Tekst over de overheidsbemoeienis met immigranten in Nederland.
na 27'49" Interview met Ger Ebbeling, oud-plaatsvervangend directeur van de in 1968 opgerichte Dienst Samenlevingsopbouw, die valt onder het ministerie van CRM. Ebbeling schetst de situatie van de verschillende minderheden in 1968 en de organisaties die zich met hen bezighielden.
na 32'30" Interview met Harald Roseval, die in de zestiger jaren vanuit Suriname naar Nederland kwam. Roseval is directeur van de Stichting Landelijke Federatie van Welzijnsorganisaties voor Surinamers. Roseval schetst zijn carrière in het welzijnswerk en vertelt over de afnemende band onder Surinamers en over de verwachting onder Surinamers in de zestiger jaren om terug te keren naar Suriname.
na 35'13" Roseval vertelt over de "neerbuigende weldadigheid" van Nederlanders, over de moeite om woonruimte te vinden en over het toenemende racisme.
na 40'44" Ebbeling spreekt over de door hem geïntroduceerde term 'Integratie met behoud van culturele identiteit'. Roseval vertelt dat hij met die termen niet uit de voeten kon.
na 43'30" Interview met Mual over de gedwongen integratie van Molukkers door ze buiten de kampen te plaatsen.
na 47'08" Roseval vertelt over de verbazing van zijn hospita dat hij zich zo vaak waste. Ebbeling vertelt een anekdote over vooroordelen.
Tussentekst over immigratie uit Suriname.
na 48'46" Interview met Roseval, die praat over de oorzaken van de immigratiegolf rond de onafhankelijkheid van Suriname in 1975 en de reactie van publieke opinie en overheid hierop.
na 53'16" Afsluiting van het eerste uur. Muziek: Liedje over de Bijlmermeer.
na 55'08" Inzamelingsactie voor Radio Freedom in Zuid-Afrika. Vervolg van het liedje over de Bijlmermeer.
na 56'46" Stationcall door omroeper van dienst Cor Galis, gevolgd door een 'Caribische' VPRO-tune. na 59'12" Interview met Roseval over het spreidingsbeleid voor Surinamers. "Mensen werden echt als postpakketjes over het land verspreid." Fragment uit een televisieprogramma over het gebrek aan geld bij de Surinamers tijdens het spreidingsbeleid. Muziek: Liedje over de zelfstandigheid van Suriname.
na 64'55" Interview met Ger Ebbeling, oud-directeur van het Directoraat Minderheden van het ministerie van CRM, over de massale immigratie van Surinamers in 1975 als gevolg van de onafhankelijkheid en over het Nederlandse regeringsbeleid inzake de opvang. Hij vertelt een anekdote over de huur van een hotel.
na 70'47" Tussentekst over de oppositie van inwoners van Stavenisse tegen de vestiging van 300 Surinamers.
Geluidsfragment uit een rumoerige bijeenkomst van inwoners en beleidsmakers, waar ook Jan Breddels, directeur van het plaatsingsbureau Surinamers, het woord voert.
na 74'42" Interview met Ebbeling over de opvang en het spreidingsbeleid. De overheid kocht nieuwbouwwoningen om Surinamers te plaatsen.
na 77'12" Geluidsfragment uit een interview met een Brits Lagerhuis-lid over de tolerantie in Nederland tegenover immigranten.
na 78'43" Geluidsfragment over de onafhankelijkheid van Suriname.
Ebbeling over het permanente karakter van de vestiging van de Surinamers.
na 81'15" Interview met Anco Ringeling, directeur van het Platform van Antilliaanse Organisaties, over de reis die hij maakte naar Engeland om de organisatie van minderheden in Engeland en Nederland te vergelijken.
na 87'08" Tussentekst over sociale en raciale kloof in Engeland. Geluidsfragment over rassenrellen. Interview met Vanessa en Joel Summers die vertellen over de Brixton-rellen.
Geluidsfragmenten over de afloop van de gijzeling door Molukkers.
Na 94'54" Interview met Ebbeling over de gijzelingen die als donderslag bij heldere hemel kwamen, en over de "positieve" effecten van de acties.
Na 99'14" Interview met Roseval over het spreidingsbeleid en haar gevolgen. Het beleid "is gebaseerd op pure angst". Het spreidingsbeleid werd na de gijzelingen geïntroduceerd.
na 102'03" Ebbeling over de groeiende werkloosheid onder Molukkers na de gijzelingen en over het uitblijven van veranderingen in het beleid na de gijzelingen.
na 104'10" Mual zegt dat de oorzaak van de gijzelingen het onrechtvaardige beleid van de overheid was. Mual ziet als positief gevolg van de gijzelingen de hernieuwde aandacht voor de Molukse zaak.
na 109'26" afsluiting en vooruitblik op deel 2
Samenstelling Michal Citroen en Babette Niemel.
Presentatie Godfried van Run