De zwarte weduwe
Florentine (Florrie) Rost van Tonningen-Heubel werd geboren in november 1914 en groeide op in Laren en Hilversum. Ze studeerde biologie. Dit wakkerde bij haar een interesse in rassentheorie aan. In 1935 sloot ze zich aan bij de Nationale Jeugdstorm, na een uitvoerige bestudering van Hitlers Mein Kampf en de ideologische geschriften van Alfred Rosenberg, partij-ideoloog van de Nazi's.
Samen met haar broer hielp ze de Jeugdstorm en NSB uitbreiden. Eerst in 't Gooi en in 1937 ook in Nederlands-Indië. In 1940 leert ze Meinoud Rost van Tonningen kennen, oprichter van de Mussert-Garde. Deze paramilitaire organisatie ging later op in de Waffen-SS. Hetzelfde jaar trouwt ze hem. Meinoud Rost van Tonningen overleed op 6 juni 1945 in de gevangenis in Scheveningen. Zijn weduwe blijft na de oorlog de ideologie van het Nationaal-Socialisme verkondigen. Dit levert haar de bijnaam Zwarte Weduwe op.
In het nieuws
Weduwe Rost van Tonningen was in de jaren '80 nog regelmatig in het nieuws.
Zo hield zij in 1983 een feest met leden van de Centrumpartij en de Nederlandse Volksunie, verspreidde ze een jaar later antisemitische en neonazistische lectuur en werd ze in 1985 veroordeeld tot een voorwaardelijke gevangenisstraf en een boete van vierduizend gulden wegens belediging van Joden. De grootste rel rond haar persoon ontstond in 1986.
De Zwarte Weduwe bleek een weduwepensioen te ontvangen van de Nederlandse staat omdat haar man ooit lid was geweest van de Tweede Kamer. Het leidde tot een werkgroep die onderzocht hoe dit beëindigd kon worden en een wetsvoorstel om haar pensioen te kunnen stoppen. Uiteindelijk behield zij toch haar pensioen.
In 2000 was Rost van Tonningen-Heubel te gast in VARA’s het Zwarte Schaap. Hierin verdedigt ze nog steeds de nazi-ideologie. Die uitzendingen zijn te zien op YouTube.
Florrie Rost van Tonningen-Heubel overleed in 2007.
Verhagen Cadabra
Het programma stond onder regie van Wim T. Schippers en de redactie bestond uit onder meer Hans Keller, Jules Deelder en Jan Mulder. Dit was de eerste show van het nieuwe programma. Naast de Zwarte Weduwe waren een brandweerman te gast die het bombardement op Rotterdam had meegemaakt en de bokser Bep van Klaveren.
De uitzending baarde opzien. Critici verweten Verhagen dat hij te weinig weerwerk had geboden tegen weduwe Rost van Tonningen. In een interview met de Gelderlander weersprak Verhagen de kritiek. ‘Die vrouw was juist zo interessant door haar ongeloofwaardigheid. Nu krijg ik als boodschapper de schuld van haar beweringen. Dat is toch onzin. Wat had ik dan moeten doen? Het programma stoppen en namens de VPRO-leiding meedelen dat Hitler een grote boef was? Ik veronderstel toch echt wel dat dit bekend is.’ (Gelderlander, 14 juli 1979).
Daarnaast werd er gesuggereerd dat de presentator dronken zou zijn. Dat was niet waar, aldus Verhagen in hetzelfde interview: ‘Dat gerucht komt misschien omdat ik in het begin van de uitzending met een whiskyfles heb lopen zwaaien. Maar ik had er precies één op, en ik kan toevallig heel goed tegen drank’.
Hans Verhagen
Hans Verhagen maakte eerder succesvolle programma's bij de VPRO. Daarvan is Hoepla het bekendst, het programma uit de jaren zestig waar de eerste blote vrouw ooit op de Nederlandse televisie te zien was. Tevens maakt hij Het Gat van Nederland en Geschiedenis van een plek. Maar het bekendst is Verhagen als dichter. In 2009 won Hans Verhagen de P.C.Hooftprijs.
Tussen zijn poëzie en televisiewerk is er een verschil, aldus Verhagen in een interview met het Algemeen Dagblad. ‘Emoties, daar gaat het om. Voor mij is emotionaliteit tegenover de rede belangrijk. In mijn gedichten gaat dat ook altijd zo […] Bij televisie ga je toch te objectief denken. Daar ben ik niet voor. Ik kan beter over een pluisje praten, over hele kleien dingen. Dat is mijn manier om de wereld te benaderen.’ (1979)
Bekijk ook de documentaire Archeoloog van de Emotie over Hans Verhagen en beluister een portret van Verhagen bij Holland Doc Radio.