Ed van der Elsken: Fotograaf en filmmaker
Ed van der Elsken (1925-1988), geboren Amsterdammer, fotografeerde en filmde zijn stad veelvuldig. Maar tijdens zijn leven maakte Van der Elsken ook veel reizen en legde zo grote delen van de wereld vast. In zijn werk is zijn eigen leven het uitgangspunt, maar spelen excentrieke en onderscheidende mensen een hoofdrol. Zo ook in Een Fotograaf Filmt Amsterdam (1982), waar Van der Elsken de focus legt op opvallend getatoeëerde passanten, junks, punkers en knappe vrouwen.
Zijn filmstijl is rauw en persoonlijk; op straat worden passanten aangesproken, soms vleiend, soms bijtend direct. Zijn laatste film Bye verscheen in 1990. In dit zeer persoonlijke document laat Van der Elsken, bij wie in 1988 kanker werd geconstateerd, de periode tot kort voor zijn dood zien. Hij overleed hetzelfde jaar. Bekijk Een Fotograaf Filmt Amsterdam hier in een verkorte versie.
In het fragment zien we het Frederiksplein en de Albert Cuypmarkt
Op het Frederiksplein was vroeger het Paleis voor Volksvlijt gevestigd. Na een brand in 1929 bleef alleen de galerij over. De sloop daarvan in 1961 werd door Ed van der Elsken vastgelegd.
De Albert Cuypmarkt werd vernoemd naar de zeventiende-eeuwse kunstschilder Albert Jacobszoon Cuyp en bestaat al sinds 1905. Op de plek van de Albert Cuypstraat lag eind negentiende eeuw nog een sloot waaraan de molens van de Amsterdamse houtzagers stonden. Foto’s hiervan zijn te vinden in het Amsterdamse stadsarchief (zie hier). De molens moesten in 1890 wijken voor woningbouw, de tegenwoordige wijk De Pijp.
Van der Elsken filmde Amsterdam vanuit een Mini Moke
Op deze foto staat Ed van der Elsken met zijn gezin en de Mini Moke in 1970. De auto is uiteindelijk in een boom gehangen in de tuin van de fotograaf. Beelden daarvan zijn te zien in zijn laatste film Bye (1990).