VVD Tweede Kamerlid en oud-staatssecretaris van Justitie en Veiligheid Eric van der Burg (Amsterdam, 1965) is op 21 juli de eerste Zomergast. Peter van Ingen interviewt Eric van der Burg over zijn favoriete televisieavond. De ‘linkse eigenzinnige’ VVD’er moest deze zomer zijn asielportefeuille opgeven en neemt weer plaats in de Tweede Kamer.

'Ik vind Eric van der Burg een originele persoonlijkheid. Zijn Zomergastenavond komt op een goed moment. Hij is net staatssecretaris af en gaat nu aan de slag in de Tweede Kamer. Het juiste tijdstip om terug te blikken en vooruit te denken.'

Peter van Ingen

Eric van der Burg groeide de eerste tien jaar van zijn leven op in Friesland. Toen zijn ouders uit elkaar gingen, verhuisde hij met moeder en broer naar de Amsterdamse Bijlmer. Met pijn in het hart ging hij daar na veertig jaar weer weg, als gevolg van zijn eigen scheiding. ‘Geboren in Nederland met een goed stel hersens’ voelt Van der Burg de plicht iets terug te doen voor de kansen die hij kreeg in het leven. Hij koos voor de politiek 'omdat je daar het verschil kunt maken'. Die overtuiging was er al vroeg: vanaf zijn zestiende is Van der Burg lid van de VVD, hij beschouwt zichzelf als een liberaal in hart en nieren. 

'Zomergasten stond op mijn bucketlist. Deze zomer is een goed moment; ik wil praten over verantwoordelijkheid nemen, leiderschap en positief naar de toekomst kijken. Dat is wat we nu nodig hebben. Daarom wil ik rolmodellen en leiders laten zien die daartoe inspireren. Ook films en musicals inspireren mij: Les Misérables is het belangrijkste verhaal van mijn leven.' 

Eric van der Burg

Politiek actief wordt hij op zijn zeventiende, als hij naast zijn moeder (CDA) zitting neemt in de stadsdeelraad van Amsterdam Zuidoost. Daarna volgt een carrière in de Amsterdamse gemeentepolitiek, als gemeenteraadslid en vervolgens wethouder. In 2018 stapt hij over naar de landelijke politiek, waar hij eerst senator is, en van januari 2022 tot 2 juli 2024 (demissionair) staatssecretaris in het kabinet Rutte IV. Bij de laatste verkiezingen komt hij met voorkeursstemmen in de Tweede Kamer.   

Toen Mark Rutte hem belde met de mededeling dat hij staatssecretaris van Justitie werd, aanvaardde hij met de asielportefeuille hét hoofdpijndossier in Den Haag. Maar moeilijke klussen zijn het interessantst, vindt Van der Burg. Hij noemt zichzelf een workaholic: zijn dagen beginnen tussen 5 en 6 uur ’s morgens. Hij gaat naar eigen zeggen regelmatig over zijn grenzen heen en houdt zich op de been met cola light en snoep.  

De problemen in de asielopvang worden al snel uitgeroepen tot nationale crisis. De geruchtmakende spreidingswet van Van der Burg moet voor een oplossing zorgen, maar het nieuwe kabinet wil deze weer schrappen. Dat trekt Van der Burg zich zwaar aan. Velen herinneren zich de tranen in zijn ogen nadat het kabinet viel over de asielcrisis en hij noodgedwongen zijn portefeuille, waar hij zo hard voor had gewerkt, moest opgeven.  

Van der Burg steekt niet onder stoelen of banken dat hij geen voorstander is van deze coalitie. Daarom keert hij terug naar de Tweede Kamer en stelt hij zich niet beschikbaar voor een regeringspost. 'Ik wil niet lijdzaam toekijken. Ik ga gewoon weer aan de slag.' 

Over Peter van Ingen

In 1988 werd VPRO Zomergasten voor het eerst uitgezonden met Peter van Ingen als presentator. Jarenlang ontving Van Ingen tientallen Zomergasten. Van 2003 tot 2014 was hij eindredacteur van het programma. Tot zijn pensioen in 2017 was Peter van Ingen verbonden aan de VPRO, waar hij diverse programma’s heeft gemaakt en gepresenteerd, waaronder het discussie- en debatprogramma Buitenhof. In 2023 schreef hij de biografie Dat is Jaap over dirigent Jaap van Zweden, die Zomergast was in 2009. Dit jaar keert van Ingen nog één keer terug in de rol van presentator van Zomergasten. Peter van Ingen: 'Het is voor mij heel bijzonder dat ik dit programma, waarmee ik mij zo verbonden voel, geheel onverwacht nog één keer mag presenteren.'