Door de jaren heen is de financiële wereld steeds meer gaan vertrouwen op wiskundige modellen die zijn ontwikkeld door zogenaamde 'quants'. Deze wiskundigen en programmeurs vragen zich af of dat vertrouwen wel terecht is. Economie is geen exacte wetenschap zoals wiskunde of natuurkunde en de modellen kunnen de werkelijkheid dan ook nooit helemaal berekenen. Studenten leren met deze les kritisch te kijken naar de waarde die wordt gehecht aan deze wiskundige modellen en ze in perspectief te plaatsen.
In deze les zien we handelaren en quants twijfelen aan de waarde die wordt gehecht aan de wiskundige modellen die de financiële wereld gebruikt.
Fragmenten
1. De eed van de quant
2. Verslagen beleggers na de flash crash
Fragment 1: De eed van de quant
Paul Wilmott vraagt zich af of hij later aan zijn kleinkinderen kan vertellen dat hij bankier was. Wilmott is een quant en hij vertelt over de eed van deze beroepsgroep. Deze eed gaat over de strijd tussen de 'echte' wereld en de elegante wiskundige wereld. De quant accepteert dat hij zich niet laat verleiden om modellen te gebruiken om de risicovolle werkelijkheid te verhullen. Emanuel Derman twijfelt ook aan de waarde van economische modellen, omdat economie geen wetmatigheid is en wetenschappelijke economische aannames nooit in absolute zin zullen kloppen.
Dit fragment komt uit de aflevering Quants. Deze aflevering gaat over hoe financiële markten zich steeds meer afhankelijk hebben gemaakt van modellen en algoritmen.
FRAGMENT 2: Verslagen beleggers na de flash crash
Dave Lauer, voormalig flash trader, vertelt dat de flash crash voor hem het keerpunt was waarin hij zijn geloof in het kapitalisme verloor. De flash crash was een bizarre crisis op de Amerikaanse aandelenmarkt waarbij in enkele minuten de Dow Jones een daling maakte van ongeveer duizend punten. In twintig minuten tijd verdampte er 862 miljard dollar. Een aantal seconden lang lag de beurs plat en kon er niet gehandeld worden. Waar Dave Lauer zich het meest over verbaasde was dat er briljante mensen met waardevolle studies bezig waren met geld verdienen in millisecondes in plaats van het oplossen van grote wereldproblemen. Multimiljardair Thomas Peterffy komt ook kort aan het woord.
Dit fragment komt uit de aflevering The wall street code. In deze aflevering wordt onderzocht wie de winnaars en de verliezers zijn van de techrevolutie op Wall Street.
Opdrachten
De fragmenten kunnen in de klas behandeld worden met de volgende opdrachten.
Discussie
1. Wiskundige modellen zijn onbruikbaar in de financiële wereld en moeten volledig worden afgeschaft.
2. Zeer intelligente programmeurs en wiskundigen zouden niet moeten gaan werken als quant op Wall Street.
3. Economische wiskundige modellen zijn alleen zinvol als we er allemaal in blijven geloven.
4. Alle quants moeten verplicht het manifesto van Paul Wilmott ondertekenen.
Essay
Schrijf een essay dat begint met de zin:
"Economische handel is onmogelijk zonder wiskundige modellen, want..."
Met deze opdracht willen we studenten laten onderzoeken wat de waarde is van het rekenen met wiskundige modellen in de economie. Ondanks alle geschetste nadelen geven deze modellen wel een houvast. Het dwingt de student om op zoek te gaan naar argumenten die niet rechtstreeks uit de uitzending zijn te halen.
Praktijk
De student doet onderzoek naar de bekendheid van het Financial Modelers' Manifesto in Nederland. Zijn er handelaren die dit manifesto kennen en de eed onderschrijven? De student neemt contact op met Nederlandse HFT-handelaren en doet schriftelijk verslag van de resultaten van dit onderzoek.